เพื่อนๆ อาจจะเคยพบเห็นน้องหมาสายคอร์กี้ , บอร์เดอร์คอลลี่ หรือชิวาวาตัวสีเทา ลายตกกระสีดำ หรือไม่ก็สีน้ำตาลอ่อนจางแต้มด้วยลายกระสีน้ำตาลเข้ม หรือที่รู้จักกันว่า “ลายหินอ่อน” (Merle)  ซึ่งแลดูแปลกตาไปจากสีดั้งเดิมของพวกเขาที่เราเคยเห็น หลายคนอาจมองว่าสวย หายาก อยากได้มากเลี้ยงจังเลย หรือบางคนอาจจะรู้สึกว่าเป็นความผิดปกติที่ไม่น่าไว้วางใจว่าจะส่งผลร้ายต่อน้องหมาหรือไม่ แล้วสีแปลกๆ นี้ที่เกิดขึ้นเกิดจากอะไร เป็นสีแบบไหน บทความนี้มีให้ทุกคำตอบค่ะ ^^

 

 

 

 

 

     แต่เดิมน้องหมาลายหินอ่อนจะมีชื่อเรียกว่า น้องหมาสีสวาท  ซึ่งเป็นลักษณะน้องหมาที่มีความผิดปกติของลักษณะลายและสีแตกต่างไปจากลักษณะของสายพันธุ์ที่เราเห็นๆ กันอยู่ ความผิดปกติของลายและสีนี้เกิดจากยีนที่ทำให้สีขนมีลักษณะลายหินอ่อน (Merle) เกิดจากการความผิดปกติของยีนที่เป็นยีนเด่น (M) ซึ่งอาจจะเป็นการเข้าคู่กัน (Allele) ในลักษณะของยีนคู่เหมือนที่เป็นยีนเด่น (MM) โดยเราจะเรียก “MM” นี้ว่าเป็น  Double Merle ยีนคู่นี้เองที่ทำให้น้องหมาเกิดมามีสีขนลายหินอ่อนค่ะ นอกจากนี้ลักษณะขนลายหินอ่อนอาจจะเกิดจากการมียีนเด่น (M) มาอยู่คู่ร่วมกับยีนด้อย (m) ออกมาเป็นยีนต่างกัน (Mm) โดยเราจะเรียก “Mm” นี้ว่าเป็น Single Merle ยีนลักษณะนี้อาจจะไม่แสดงลักษณะขนลายหินอ่อนออกมาเลย หรืออาจจะมีบ้างเล็กน้อย แต่ยังมียีนที่เป็นขนลายหินอ่อนแฝงอยู่ ถ้าน้องหมามียีนเป็น Single Merle ไปผสมน้องหมาที่ไม่มียีนลายหินอ่อน ลูกที่เกิดมาอาจจะมียีนนี้แฝงอยู่ได้ค่ะ ส่วนน้องหมาที่มียีนคู่เหมือนเป็นยีนด้อย (mm)  น้องหมาที่เกิดมาจะมีลักษณะสีขนเป็นปกติดีตามสายพันธุ์ค่ะ   
 

     แล้วถึงแม้ปัจจุบันนี้จะมีน้องหมาหลายสายพันธุ์จะมีลักษณะขนลายหินอ่อนเพิ่มมากขึ้น ถึงขนาดมีการผสมขายกันบ้างแล้ว แต่สำหรับสมาคมพัฒนาพันธุ์สุนัขอเมริกาถือว่าขนลักษณะนี้ไม่ได้รับการยอมรับว่าเป็นหนึ่งในลักษณะขนตามมาตรฐานสายพันธุ์นะคะ 

 

 

 

 

 

     ลักษณะสีขนของน้องหมาลายหินอ่อน

 

     ลักษณะขนลายหินอ่อนเกิดจากความผิดปกติของยีนอย่างที่บอกไปแล้วเมื่อตอนต้น ซึ่งจะทำให้สีขนจางลงกว่าที่ควรจะเป็น คือ มีสีพื้นอ่อนจาง แต้มด้วยจุดด่าง คล้ายตกกระ ทั่วทั้งตัว มองดูเป็นลายคล้ายหินอ่อน โดยขนลักษณะนี้จะมีสีที่หลากหลายคละผสมปะปนกันค่ะ แต่ที่พบเจออยู่บ่อยๆ ก็คือ สีเทาแต้มจุดด่างดำ (Blue Merle) สีน้ำตาลแดงอ่อนจางแต้มจุดสีน้ำตาลแดงเข้ม (Red Merle) และสีน้ำตาลช็อกโกแลตอ่อนแต้มจุดสีน้ำตาลช็อกโกแลตเข้ม (Chocolate Merle) 

 

 

 

     ในกรณีที่น้องหมามียีนขนลายหินอ่อนแฝงอยู่ (Single Merle) น้องหมาที่ออกมาอาจจะมีลักษณะขนลายหินอ่อน หรือไม่มีก็ได้ค่ะ แต่ที่พบเห็นได้บ่อยคือ มีลักษณะสีขนตามปกติของสายพันธุ์แต่จะแซมด้วยลักษณะขนลายหินอ่อนตามหน้าผาก คอ ใต้อก ข้อศอก หลัง เป็นต้นค่ะ  

 

 

 

 

     ลักษณะสีดวงตา

 

     เนื่องจากสีขนลายหินอ่อนของน้องหมาเกิดจากความผิดปกติของยีนทำให้สีขนจางลงส่งผลให้เม็ดสีส่วนอื่นๆ ของร่างกายมีความผิดปกติตามไปด้วย ดวงตาของน้องหมาที่มีขนลายหินอ่อนส่วนใหญ่ที่เป็นยีน Double Merle จึงมีโอกาสที่จะมีดวงตาสีฟ้า โดยสามารถเป็นตาสีฟ้าได้ทั้ง 2 ข้าง เป็นข้างใดข้างหนึ่ง หรือแต้มเป็นปื้นริ้วสีฟ้าบนดวงตาสีน้ำตาล แต่ก็ไม่ใช่ทุกตัวนะคะที่มีดวงตาสีฟ้า บางตัวก็มีสีน้ำตาลปกติอยู่ค่ะ (อ่านเพิ่มเติมลักษณะตา 2 สีได้ที่บทความ เคยสงสัยไหม ทำไมน้องหมา(บางตัว) ถึงมีตา 2 สี? นะคะ) 

 

 

 

     ลักษณะสีจมูก

 

     น้องหมาที่มีลักษณะขนลายหินอ่อนมักจะมีจมูกสีชมพูทั่วทั้งจมูก หรือแต้มบางส่วนอยู่บนจมูกสีดำหรือสีน้ำตาล ซึ่งสีที่อุ้งเท้าน้องหมาขนลายหินอ่อนก็จะมีสีลักษณะคล้ายกับสีจมูกคือ เป็นสีชมพูแต้มสีดำค่ะ
 

     โดยลักษณะความผิดปกติของขน ตา และจมูกที่เกิดจากยีนขนลายหินอ่อนนี้สามารถเกิดร่วมกันพร้อมกันได้ หรืออาจจะเกิดขึ้นกับตำแหน่งใดตำแหน่งหนึ่งในร่างกายก็ได้ค่ะ

 

 

 

 

     น้องหมาที่มีโอกาสเกิดขนลายหินอ่อนจากการผสมพันธุ์จากรุ่นสู่รุ่นส่วนมากจะเป็นน้องหมานักต้อนแกะทั้งหลายคะ เช่น คอลลี่, ออสเตรเลีย เชฟเฟิร์ด,คูลี่ (Coolies) ,เชทแลนด์ ชีพด็อก (Shetland Sheepdog) , ไพเรเนียน เชฟเฟิร์ด (Pyrenean Shepherd), เบอร์กามาสโค ชีฟด็อก ( Bergamasco Sheepdog), โอลด์ อิงลิช ชีพด็อก เป็นต้นค่ะ นอกจากนี้ยังมีคอร์กี้,คาทาฮูล่า ลีโอพาร์ด ด็อก และค็อกเกอร์สเปเนียล ก็เข้าโผมีโอกาสเกิดขนลายหินอ่อนได้อีก
 

     ในส่วนน้องหมาที่ไม่ได้อยู่ในกลุ่มสายพันธุ์ข้างบนนี้ แต่เกิดขนลายหินอ่อนก็เป็นดรรชนีชี้วัดให้เห็นว่า น้องหมาเหล่านี้ได้เคยมีการผสมข้ามสายพันธุ์มาก่อนอาจจะในรุ่นปู่ย่าตาทวด แล้วเมื่อพ่อกับแม่น้องหมาที่ต่างฝ่ายต่างมียีนขนลายหินอ่อนแฝงอยู่มาเจอกันโดยไม่ได้ตั้งใจก็ทำให้ลูกที่ออกมาเกิดขนลายหินอ่อนได้ค่ะ เช่น ปอมเมอเรเนียน,ชิวาวา,เกรต เดน, อเมริกัน พิทบูล เทอร์เรีย เป็นต้นค่ะ 

 

 

 

 

 

     ปัญหาเกี่ยวกับดวงตา (Ocular defects)

 

     น้องหมาขนลายหินอ่อนมักจะมีตา 2 สี  ข้างหนึ่งสีฟ้า ข้างหนึ่งสีน้ำตาลปกติ หรือ สีฟ้าทั้ง 2 ข้าง ซึ่งลักษณะตาที่เกิดความผิดปกติของยีนนี้จะส่งผลให้ดวงตาที่มีสีฟ้าเกิดปัญหาขึ้นมาได้ค่ะ ไม่ว่าจะเป็นประสาทตาฝ่อ เนื้อตาแหว่ง มีจุดหรือรูในดวงตา ม่านตาฝ่อ เป็นต้น แล้วถ้าน้องหมาลายหินอ่อนตัวไหนเป็นยีน Double Single ก็อาจจะต้องเสี่ยงกับการสูญเสียการมองเห็นได้ค่ะ 

 

 

     ปัญหาเกี่ยวกับการได้ยิน (Auditory defects)

 

     น้องหมาขนลายกินอ่อนส่วนใหญ่เกิดมาจะมีปัญหาการได้ยิน หรือจะค่อยๆ มีปัญหาตามมาที่หลังเมื่อโตขึ้นค่ะ มีงานกรณีศึกษาของประเทศเยอรมัน นำน้องหมาดัชชุนที่มีลักษณะขนลายหินอ่อน 38 ตัวมาทำการทดลองเรื่องปัญหาการได้ยินของยีนระหว่าง Double Merle กับ Single Merle พบว่าน้องหมาที่มียีนลายหินอ่อนเป็น Double Merle จะมีโอกาสสูญเสียการได้ยินไปบ้าง เช่น หูตึง หูซ้ายหรือขวาหู และหูหนวกทั้ง 2 ข้างได้ถึง 50 เปอร์เซ็นต์จากน้องหมาลายหินอ่อนทั้งหมด ซึ่งมองด้วยตาเปล่าเราไม่ออกเลยล่ะค่ะ ถ้าซื้อมาอาจจะเสี่ยงได้น้องหมาหูหนวกมาเลี้ยงค่ะ 
 

     ในกรณีที่น้องหมาเป็นยีน Single Merle พวกเขาก็จะมีโอกาสสูญเสียการไปบ้างไม่มากก็น้อยคิดเป็น  30 เปอร์เซ็นต์ของน้องหมาทั้งหมด  ส่วนน้องหมาลายหินอ่อนที่เหลืออีกเกือบ 20 เปอร์เซ็นต์ ระบบการได้ยินปกติดีค่ะ ถือว่าเป็นส่วนน้อย และเป็นโชคดีของคนเลี้ยงและน้องหมามากๆ เลยค่ะ  

 

 

 

 

     อย่างที่บอกไปนะคะว่า น้องหมาลายหินอ่อนเป็นลักษณะความผิดปกติที่เกิดมาจากยีน ถ้าหากพวกเขาได้รับ

การถ่ายทอดยีน Double Marle มาจากพ่อหรือแม่ก็มีโอกาสที่พวกเขาจะสูญเสียการได้ยินหรือการมองเห็นได้ ด้วยเหตุนี้เพื่อหลีกเลี่ยงไม่ให้มีผลกระทบเรื่องโรคต่างๆ  จึงจำเป็นต้องได้รับการตรวจต้นสายบรรพบุรุษของน้องหมาอย่างละเอียดถี่ถ้วน ตั้งแต่ต้นสายสมัยปู่ยาตาทวดของน้องหมาเลยก็ว่าได้ค่ะ อย่างเช่น น้องหมาลายหินอ่อนที่แข็งแรงสุขภาพดี ก็เกิดมาจากการนำน้องหมาที่ขนลายหินอ่อนมาผสมพันธุ์กับน้องหมาที่ตรงตามมาตรฐานสายพันธุ์ เพื่อให้น้องหมาที่เกิดมามีขนลายหินอ่อนและสุขภาพแข็งแรง มีโอกาสเสี่ยงเกิดหูหรือตาพิการตั้งแต่กำเนิดน้อยลงนั่นเองค่ะ 

 

 

 

 

     อย่างไรก็ตาม อาจเกิดความผิดพลาดเกิดขึ้นได้ในกรณีที่น้องหมาซึ่งดูจากภายนอกแล้วตรงตามมาตรฐานสายพันธุ์แต่ภายในโครโมโซมกลับมียีนลายหินอ่อนแฝงอยู่ เมื่อมาผสมกับน้องหมาลายหินอ่อนก็ทำให้ลูกออกมากลายเป็นน้องหมามียีน Double Merle ไม่สมประกอบก็เป็นได้ค่ะ  และด้วยความไม่แน่นอนของยีนที่จะเกิดขึ้นนี้เองทำให้เกิดน้องหมาลายหินอ่อนที่อ่อนแอ ไม่สู้โรคขึ้นมาเรื่อยๆ หากเพื่อนๆ คนใดมีน้องหมาลายหินอ่อนอยู่ก็ควรตรวจเชคสุขภาพหูกับตาเป็นประจำ ไม่ควรปล่อยให้น้องหมาผสมพันธุ์กันเองนะคะ ทางที่ดีควรจะทำหมันน้องหมาเพื่อป้องกันลูกหมา ตัวน้อยที่จะออกมาแล้วอาจเกิดความผิดปกติกับร่างกายได้ค่ะ 

 

 

 

     สีขนน้องหมามีเรื่องราว บอกเล่าความเป็นมาให้เรารู้ได้มากกว่าที่เราคาดคิดนะคะ ขนสีสวย แปลกตาอาจนำพามาซึ่งภัยร้ายที่เราไม่อาจล่วงรู้ได้ แต่ถ้าเรารู้ สามารถป้องกันไม่ให้อันตรายเกิดขึ้นกับน้องหมารุ่นต่อๆ ไปได้ จริงอยู่ค่ะว่าขนลายหินอ่อนของน้องหมาไม่ได้ทำให้ความน่ารัก แสนรู้ของพวกเขาลดลง แต่ก็ทำให้การดำรงชีวิตอยู่ของพวกเขายากลำบากได้หากเกิดโรคขึ้นมาค่ะ.....ดังนั้นถ้ารักเขาจริง ไม่ควรชื่นชมแค่เพียงเปลือกนอก ให้พวกเขาลำบากในภายหลังนะคะ ^^

 

 

 

บทความโดย : Dogilike.com

 

ข้อมูลอ้างอิง
 

http://www.offa.org/deaf_genetics.html

http://bowlingsite.mcf.com/genetics/merle.html

http://www.doggenetics.co.uk/merle.html

http://www.perfectpekskennel.com/Pages/MerleCoatExplained.aspx

http://www.genomia.cz/en/homepage/page/merle/

 

ภาพประกอบ :
 

qualityaussies.webs.com

workingsheepdogs.webs.com 

www.tritla.is

www.highlandspringsbreeders.com 

www.cobbydog.com 

www.city-data.com

dogs.lokatt.se

deeanna19.tripod.com

www.ashgi.org

www.miniaussies.ca