เพื่อนๆ คนไหนที่เลี้ยงน้องหมาตั้งแต่พวกเขายังเล็กคงจะเห็นการเปลี่ยนแปลงของพฤติกรรมน้องหมาอยู่เป็นระยะๆ จากลูกหมาตัวน้อยตัวกลมน่ารักว่าง่าย ก็กลายมาเป็นน้องหมาวัยรุ่นสุดห้าว สั่งหรือบอกอะไรก็ไม่ฟัง แต่พอโตขึ้นมาเป็นผู้ใหญ่ก็เริ่มจะสุขุมมากขึ้น ทำตามคำสั่งดีขึ้น จนกระทั่งเริ่มแก่ก็กลับมาดื้อ ไม่ค่อยฟังคำสั่งอีก ... ความเปลี่ยนแปลงเหล่านี้ทำให้เราต้องปวดหัว ไม่เข้าใจว่าเพราะอะไร พฤติกรรมน้องหมาถึงขึ้นๆ ลงๆ ทำให้เราพลอยหงุดหงิดไปด้วย

      บทความนี้จะมาช่วยทำความเข้าใจถึงเบื้องลึกแต่ไม่ลับของการเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมน้องหมาจากวันหนึ่งไปสู่อีกวัยหนึ่งให้เพื่อนๆ ได้รู้กันค่ะ เพื่อให้เพื่อนๆ ที่กำลังเลี้ยงน้องหมาซึ่งอยู่ในวัยเปลี่ยนผ่าน และเพื่อนๆ  ที่กำลังเพิ่งจะเริ่มเลี้ยงน้องหมา ได้เตรียมตัวรับมือกับพฤติกรรมที่กำลังจะเกิดขึ้น เพราะความเข้าใจ สามารถช่วยให้เรากับน้องหมาอยู่ร่วมกันได้อย่างมีความสุข และสบายใจมากขึ้นค่ะ  

 

 

 

 

 

     การเปลี่ยนช่วงวัยของคนเราจากวัยเด็กสู่วัยรุ่นจะอยู่ในช่วงอายุประมาณ 12-15 ปีเท่ากันหมดไม่ว่าจะชาติพันธุ์ไหน แต่สำหรับน้องหมา จะมีการแบ่งตามขนาดของน้องหมาค่ะ น้องหมาพันธุ์เล็กเข้าสู่วัยรุ่นเร็วกว่าน้องหมาพันธุ์ใหญ่ อย่างน้องหมาพันธุ์ชิวาวา จะมีเริ่มเข้าสู่วัยรุ่นเมื่ออายุได้ประมาณ  6-7 เดือน ในขณะที่น้องหมาพันธุ์ลาบราดอร์ จะเริ่มเข้าสู่วัยรุ่นเมื่ออายุประมาณ 9- 10 เดือน และพันธุ์นิวฟันแลนด์ใหญ่ยักษ์จะมีการเข้าสู่วัยรุ่นเมื่ออายุประมาณ  12-18 เดือนค่ะ ซึ่งช่วงการเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมของน้องหมาจากวัยเด็กสู่วัยรุ่นนี่ล่ะค่ะ ที่ทำให้พวกเขากลายเป็นน้องหมา “ถูกทิ้ง” มากที่สุด เพราะเป็นช่วงที่สร้างความวุ่นวายให้แก่ผู้เลี้ยง และสร้างความเสียหายให้กับบ้านมากที่สุด เรียกได้ว่าเปลี่ยนจากน้องหมาน่ารัก เป็นน้องหมาน่าจับตีเลยทีเดียว

 

 

 

 

     เริ่มเปลี่ยนท่าฉี่ 

 

     ปกติแล้วน้องหมาเด็กจะนั่งฉี่ยองๆ ทั้งตัวผู้และตัวเมีย แต่เมื่อเข้าสู่ช่วงวัยรุ่นอายุประมาณ 6 - 12 เดือนน้องหมาตัวผู้จะเริ่มยกขาฉี่ และเปลี่ยนที่ฉี่จากบนกระดาษหนังสือพิมพ์หรือที่รองฉี่ มาเป็นฉี่ตามตู้ โต๊ะ เตียง เสา กำแพง เปรอะเหม็นทั่วบ้าน เพื่อเป็นการแสดงอาณาเขต บอกให้น้องหมาตัวอื่นๆ รู้ว่าใครคือเจ้าถิ่น อีกทั้งยังเป็นการบอกสถานภาพทางเพศอีกด้วยว่า....เค้าโตเป็นหนุ่มแล้วนะ เป็นการเชื้อเชิญสาวๆ ให้เข้ามาหานั่นเองค่ะ (อ่านเพิ่มเติมการจัดการน้องหมาฉี่ไม่เป็นที่ได้ที่บทความ จัดการพฤติกรรมขับถ่ายไม่เป็นที่ของน้องหมาด้วย "พริกไทย" ) 

     อย่างไรก็ตามมีน้องหมาตัวผู้บางตัวก็อาจจะฉี่ในท่านั่งยองเช่นเดิมได้ ไม่ถือว่ามีอาการผิดปกติทางเพศแต่อย่างใดค่ะ เช่นเดียวกับน้องหมาตัวเมียที่อยู่กับตัวผู้ก็อาจจะยกขาฉี่ได้เหมือนกัน ขึ้นอยู่กับสิ่งแวดล้อม และโอกาสที่จะเรียนรู้ค่ะ 

 

 

 

 

     เริ่มแสดงอำนาจ  เข้าสังคมยากขึ้น

 

     น้องหมาที่เคยตัวเล็กๆ น่ารัก เข้ากับใครก็ได้ กระโดดหา เดินตามคนแปลกหน้าไปทั่ว เมื่อเริ่มเข้าสู่วัยรุ่น พวกเขาจะมีความคิดอ่านเป็นของตัวเอง แสดงอำนาจมากขึ้น โดยเฉพาะน้องหมาตัวผู้ เพราะสัญชาตญาณของความเป็นจ่าฝูงนั่นเอง ถ้าใครที่มีพลังงานอ่อนแอกว่า เขาก็จะข่ม หรือขู่ เพื่อแสดงให้เห็นว่าตนมีอำนาจเหนือกว่าในทันที โดยสาเหตุหลักของการเปลี่ยนแปลงทางพฤติกรรมมาจากการเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมนภายต่างๆ ในร่างกาย  พวกเขาจึงดูห้าวหาญ ฮึกเหิมมากขึ้น มุทะลุมากขึ้น กร่างมากขึ้น และมีแรงขับทางอารมณ์มากขึ้น ถ้าไม่พอใจก็จู่โจมทันทีไม่มีคิดหน้าคิดหลัง ในช่วงวัยนี้ถ้าไม่ได้รับการฝึกที่ดี ก็จะเป็นการบ่มเพาะนิสัยก้าวร้าวให้แก่น้องหมาได้ต่อไปในอนาคตค่ะ

 

     ดังนั้นเพื่อนๆ ควรพาน้องหมาออกไปพบปะผู้คนมากขึ้น หรือพาไปเล่นกับน้องหมาตัวอื่น พาพวกเขาไปออกกำลังกาย เดินเล่นนอกบ้าน ไม่ควรจำกัดพื้นที่น้องหมา เพราะจะทำให้พวกเขาเครียดและก้าวร้าวได้ค่ะ (อ่านเพิ่มเติมเรื่องการเข้าสังคมของน้องหมาได้ที่บทความ ฝึกลูกหมาตัวน้อยให้เข้าสังคมแบบมืออาชีพ ค่ะ) 
 

     อีกเรื่องที่สำคัญก็คือ เวลาพาน้องหมาไปเข้าสังคม เจ้าของควรสังเกตด้วยว่าน้องหมาของเรามีพฤติกรรมอย่างไรเมื่อเข้าสังคม เช่น หวาดกลัว หรือข่มตัวอื่นหรือไม่  ซึ่งเพื่อนๆ สามารถเข้าไปอ่านวิธีการอ่านภาษากายน้องหมาว่าถูกข่มอยู่หรือไม่ ได้ที่บทความ อ่านภาษากายน้องหมาว่าถูกข่มหรือไม่ ค่ะ 

 

 

 

 

     เริ่มพลังงานสูง เจ้าของห้ามคลาดสายตา

 

     อย่างที่บอกไปแล้วนะคะว่า เมื่อน้องหมาเข้าสู่วัยรุ่นจะมีการเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมนไม่ต่างจากคนค่ะ  พวกเขาเริ่มมีความอยากรู้อยากเห็นมากขึ้น เห็นอะไรผ่านตาไม่ได้เป็นต้องวิ่งไล่..... เริ่มคันเขี้ยว เห็นอะไรเป็นต้องแทะต้องกัด.....เริ่มอยากสำรวจโลกภายนอก.....เปิดประตู เปิดรั้วเป็นไม่ได้ต้องวิ่งออกไปทุกที ไล่จับกลับเข้าบ้านกันจนเหน็ดเหนื่อย ซึ่งเหตุการณ์เหล่านี้จะเกิดขึ้นเป็นปกติกับน้องหมาที่เริ่มเข้าสู่วัยรุ่น พวกเขาต้องการปลอดปล่อยพลังงานที่มากจนล้น การออกกำลังกาย หรือหากิจกรรมให้น้องหมาทำจะช่วยเผาผลาญพลังงานในร่างกายของน้องหมาให้ลดลง เพื่อที่จะอยู่ร่วมกันอย่างสงบๆ ค่ะ ^^ 

 

 

 

 

     เริ่มรักอิสระ ควบคุมไม่อยู่

 

     น้องหมาที่เริ่มเข้าสู่วัยรุ่น เขาจะเริ่มความเป็นปัจเจกมากขึ้น มีโลกส่วนตัว ดื้อ เอาแต่ใจตัวเองมากขึ้น เห่าไม่หยุด สั่งไม่ฟัง น้องหมาจะเริ่มรู้ว่าตัวเองอยากเล่นอะไร อยากทำอะไร ไม่ว่าง่ายเหมือนอย่างก่อน  ยิ่งเวลาฝึกวินัยน้องหมาจะเสียสมาธิได้ง่ายมาก โดยเฉพาะน้องหมาตัวผู้ที่นอกจากจะไม่ยอมฝึกแล้ว ยังชวนเล่นอีกต่างหาก  ส่วนน้องหมาตัวเมียจะสามารถจดจ่อต่อคำสั่งได้ดีกว่าตัวผู้ และโตเป็นผู้ใหญ่ได้เร็วกว่าน้องหมาตัวผู้ (แต่ก็ไม่ใช่ทุกตัวนะคะ น้องหมาตัวเมียบางตัวก็แสบเสียจนตัวผู้อายไปเลย) อย่างไรก็ตาม ในช่วงที่น้องหมาตัวเมียเป็นสัด จะฝึกยาก อารมณ์แปรปรวน ไม่มีสมาธิ แถมยังถูกน้องหมาตัวผู้ก่อกวนให้รำคาญใจอีกด้วยค่ะ  
 

     ดังนั้นการฝึกจึงมีความจำเป็นเพื่อสร้างวินัยที่ดีให้กับน้องหมา ให้เขารู้จักตำแหน่งภายในบ้านของตัวเอง ว่าต้องอยู่ภายใต้กฏระเบียบของครอบครัวหรือของฝูงค่ะ แล้วเราก็ต้องแสดงให้น้องหมาเห็นด้วยว่า เราคือจ่าฝูง พวกเขาต้องอยู่ภายใต้อำนาจของเรา และ ทำการฝึกวินัยน้องหมาอย่างสม่ำเสมอ เพื่อที่จะควบคุมน้องหมาวัยแสบใสให้อยู่หมัดค่ะ (อ่านเพิ่มเพิ่มการฝึกน้องหมาได้ที่บทความ เคล็ด (ไม่) ลับ! การฝึกให้น้องหมารู้จักควบคุมตัวเอง และบทความ การฝึกน้องหมาให้รู้จักกฎระเบียบของบ้าน ค่ะ) 

 

 

 

 

 

     น้องหมาช่วงวัยนี้จะความเสถียรทางอารมณ์หรือลักษณะนิสัยมากขึ้น โดยน้องหมาพันธุ์เล็ก - พันธุ์กลางจะเริ่มเป็นผู้ใหญ่เมื่ออายุได้ประมาณ 12 เดือน ส่วนพันธุ์ใหญ่จะอายุประมาณ 18 เดือน และ พันธุ์ยักษ์จะเริ่มเป็นผู้ใหญ่เมื่ออายุประมาณ 24 เดือนค่ะ ช่วงวัยนี้ไม่มีการเปลี่ยนแปลงทางพฤติกรรมของช่วงวัยมากนัก น้องหมาตัวผู้จะมีความมั่นคงทางอารมณ์มากขึ้น มีความเป็นตัวของตัวเอง มีภาวะของผู้นำ พลังงานมาก เข้าใจกฏระเบียบของครอบครัว ใช้ชีวิตตามตารางเวลาที่ได้รับการฝึกฝนมา รู้จักและเข้าใจคำสั่ง ช่วงอายุนี้จะเลี้ยงเขาสบายๆ เป็นช่วงที่น้องหมาต้องการใช้ชีวิตร่วมกับครอบครัวมากขึ้น เว้นแต่ว่าจะมีปัญหาเรื่องพฤติกรรมที่เกิดจากความเครียด ความวิตกกังวล และจากสภาพแวดล้อม ทำให้เกิดพฤติกรรมก้าวร้าว  ขุดดิน เห่า หรือกัด ค่ะ  ซึ่งสามารถจัดการได้โดยการพาน้องหมาไปออกกำลังกาย เดินเล่น ทำกิจกรรม พบปะเพื่อนฝูงใหม่ๆ ค่ะ   

 

 

 

     สำหรับน้องหมาตัวเมีย พวกเขาจะเริ่มมีความเป็นแม่มากขึ้น อ่อนโยน ช่างประจบ ต้องการอยู่และใช้เวลาร่วมกับครอบครัว ติดเจ้าของ ตื่นตัวง่าย ขี้กังวล ตกใจง่าย คอยระแวดระวังภัย และรักเด็กๆ  แต่ช่วงติดสัด น้องหมาตัวเมียจะมีอารมณ์แปรปรวน หงุดหงิดง่าย ยิ่งถ้ามีหนุ่มๆ ในบ้าน แล้วไม่ได้ทำหมัน ความวุ่นวายก็จะเกิดขึ้นอย่างแน่นอนค่ะ ทางที่ดีควรทำหมันให้น้องหมา ในกรณีที่ไม่ต้องการให้น้องหมามีลูกนะคะ ส่วนน้องหมาตัวเมียที่มีลูก พวกเขาจะมีความเป็นผู้ใหญ่มากขึ้น มีสัญชาตญาณของความเป็นแม่ต้องการปกป้องลูก บางตัวจะดุ และหวงลูก เพื่อนๆ สามารถอ่านเพิ่มเติมวิธีเข้าหาแม่หมาได้ที่บทความ  จัดการกับพฤติกรรมแม่สุนัขหวงลูก นะคะ

 

 

 

 

 

     อย่างที่พริกได้บอกไปข้างต้นว่าเกี่ยวกับช่วงอายุน้องหมาจะเห็นว่า น้องหมาพันธุ์เล็ก และพันธุ์กลางจะเปลี่ยนไปเป็นช่วงวัยเป็นวัยรุ่น วัยผู้ใหญ่เร็วว่าน้องหมาพันธุ์โต แต่เมื่อเข้าสู่วัยชรา พวกเขากลับเปลี่ยนไปช้ากว่าน้องหมาพันธุ์ใหญ่ โดยเริ่มเปลี่ยนเมื่ออายุได้ประมาณ 8 ปี ในขณะที่น้องหมาพันธุ์ใหญ่จะเปลี่ยนไปสูงวัยชราเมื่ออายุประมาณ 6 ปี และพันธุ์ยักษ์เมื่ออายุประมาณ 5 ปีค่ะ และนี่ก็เป็นอีกเหตุผลหนึ่งที่ทำให้น้องหมาพันธุ์เล็กอายุยืนมากกว่าน้องหมาพันธุ์ใหญ่นั่นเองค่ะ 

 

 

 

 

     การเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมน้องหมาในช่วงวัยนี้ จะมีสาเหตุมาจากการลดลงของฮอร์โมนต่างๆ ในร่างกาย ทำให้น้องหมาเซื่องซึมลง เชื่องช้าลง กระชุ่มกระชวยน้อยลง และดูไม่สดใสมีความสุขเช่นเมื่อสมัยยังหนุ่มยังสาวค่ะ นอกจากนี้ยังเกิดจากความเสื่อมของอวัยวะต่างๆ ของร่างกายเช่น หูตึง เป็นต้อกระจก สะโพกเสื่อม ความจำเลอะเลือน  ทำให้พวกเขาไม่ค่อยตอบรับคำสั่งเช่นเดิม เพราะหูไม่ได้ยิน เดินชนข้าวของเพราะตาบอด ร้องหรือเห่าไม่มีสาเหตุเพราะจำไม่ได้ว่าตัวเองอยู่ที่ไหนกับใคร ไม่เคลื่อนไหวไปไหนเพราะอ้วน หรือเจ็บข้อสะโพก เริ่มแยกตัวออกจากคนในครอบครัว ไม่ชอบให้ใครมาสุงสิง แต่ช่วงอายุนี้นี่แหละค่ะที่ต้องการการดูแลเอาใจมากที่สุดอีกช่วงหนึ่ง เพราะน้องหมาจะอยู่กับเราอีกไม่นาน จึงควรมอบความรักให้พวกเขาอย่างเต็มที่ค่ะ (อ่านเพิ่มเติมเรื่องพฤติกรรมน้องหมา ได้ที่บทความ 10 พฤติกรรมแปลกๆ ของน้องหมาแก่  และ วิธีการจัดการพฤติกรรมแปลกๆ ของน้องหมาอัลไซเมอร์ ค่ะ)

 

 

 

     แล้วถึงแม้พฤติกรรมการเปลี่ยนไปในแต่ละช่วงวัยของน้องหมาจะมีช่วงเวลาระบุไว้ชัดเจน แต่การเปลี่ยนแปลงไปของพฤติกรรมยังสามารถขึ้นอยู่กับนิสัยของแต่ละสายพันธุ์ได้อีกด้วยนะคะ อย่างเช่น น้องหมาพันธุ์มอลทีส  ในช่วงเปลี่ยนจากวัยเด็กสู่วัยรุ่น อาจจะแค่ซุกซนเพิ่มมากขึ้นบ้าง เพราะโดยนิสัยแล้วพวกเขาเป็นมิตร น่ารัก รักสงบค่ะ ในขณะที่พันธุ์ชิสุอาจจะดุขึ้นไล่เห่า ไล่กัด ไม่ไว้ใจคนแปลกหน้า ซึ่งนั่นก็เป็นผลมาจากนิสัยประจำสายพันธุ์ที่แสนจะดุดัน แม้จะตัวเล็ก และดูเรียบร้อยนั่นเอง

     ดังนั้นถ้าเพื่อนๆ อยากรู้ว่านิสัยน้องหมาสายพันธุ์ที่เราเลี้ยงเป็นอย่างไร ก็สามารถเข้ามาอ่านได้ที่บทความเรื่องน่ารู้สายพันธุ์ หรือ หน้าสายพันธุ์เว็บไซต์ด็อกไอไลค์ดอทคอม (Dogilike.com) นะคะ เพื่อที่เราจะได้ทำความเข้าใจน้องหมาอย่างที่เขาเป็น พร้อมกับเรียนรู้การเปลี่ยนแปลงของช่วงวัยน้องหมาไปพร้อมๆ กัน แล้วค่อยๆ แก้ปัญหาไปทีละช่วงวัย ... เพราะถึงพฤติกรรมจะเปลี่ยนแปลงไป ... แต่พวกเขาก็เป็นน้องหมาของเราไม่เปลี่ยนแปลงค่ะ ^^ 

 

 

บทความโดย : Dogilike.com

 

บทความอ้างอิง :

http://puppies.about.com/od/NewOwners/a/Development-10-Weeks-To-Adult.htm

http://dogs.lovetoknow.com/wiki/When_is_a_Puppy_Full_Grown

http://www.examiner.com/article/my-puppy-is-going-into-adolescence-or-what-alien-abducted-my-sweet-dog-and-left-this-monster-clone

http://dogtime.com/puppy-adolescence-dunbar.html

 

 

รูปภาพประกอบ :

woofandwordpress.com

paws4udogs.wordpress.com

www.examiner.com 

www.animaladoptioncenter.org

www.husky-owners.com

www.petiquettedog.com

dogcare.dailypuppy.com

www.petsadviser.com

www.woaw.org.au

www.okiemaltese.com

www.vetstreet.com

www.woaw.org.au