โดย: Tonvet

ไขข้อข้องใจ!! ปัญหาขนร่วงจากการตัดขน (Post-Clipping alopecia)

ทำไมน้องหมาถูกไถขนแล้ว ขนไม่ยอมขึ้นเสียที มาทำความรู้จักกับปัญหาขนร่วงจากการตัดขน (Post-Clipping alopecia) กัน

9 เมษายน 2557 · ชอบ  (1)
  • cooky
  • ชอบสิ่งนี้
· แสดงความคิดเห็น (0) · อ่าน (25,501)
777

SHARES


777 shares

Dogilike.com :: ไขข้อข้องใจ!! ปัญหาขนร่วงจากการตัดขน (Post-Clipping alopecia)
 

     อากาศร้อนอย่างนี้ หลายคนอาจมีแผนพาน้องหมาเข้าร้านเสริมสวย ให้ช่างตัดขนช่วยไถขนออกให้หน่อย จะได้สบายตัวไม่ร้อนมาก แต่เดี๋ยวก่อนนะครับ เพื่อน ๆ ทราบหรือไม่ว่า สุนัขบางตัวเมื่อถูกตัดขนหรือไถขนเกรียนแล้ว อาจเกิดปัญหาขนไม่สามารถกลับมาขึ้นได้อีก หรือกว่าจะกลับมาขึ้นอีกก็ใช้เวลานานกว่าปกติหลายเดือน ปัญหาเช่นนี้หากเกิดขึ้นกับน้องหมาของใครแล้ว ก็คงจะทำให้หนักใจอยู่พอสมควรเลยนะครับ 

     ไขข้อข้องใจ...ทำไมน้องหมาถูกไถขนแล้ว ขนไม่ยอมขึ้นเสียที วันนี้ มุมหมอหมา จะขอพาเพื่อน ๆ ไปทำความรู้จักกับ ปัญหาขนร่วงจากการตัดขน (Post-Clipping alopecia) กันครับ
 
 

รู้จักปัญหาขนร่วงจากการตัดขน (Post-Clipping alopecia)

 
     ปัญหาขนร่วงจากการตัดขน (Post-Clipping alopecia) หรือ ปัญหาขนไม่ขึ้นหลังการตัดขน เป็นความผิดปกติทางผิวหนังที่เกิดจากความล้มเหลวของวงรอบการเจริญเติบโตของเส้นขน มักพบหลังจากที่สุนัขได้รับการตัดเล็มขนหรือถูกไถขนออกไป เช่น โกนขนเพื่อทำแผล โกนขนเพื่อแทงเส้น โกนขนเพื่อเตรียมพื้นที่สำหรับการผ่าตัด หรือการตัดขนออกเพื่อความสวยงาม เป็นต้น

Dogilike.com :: ไขข้อข้องใจ!! ปัญหาขนร่วงจากการตัดขน (Post-Clipping alopecia)

    
     กลไกที่แท้จริงยังไม่ทราบแน่ชัด แต่มีคนตั้งทฤษฎีเอาไว้ว่า อาจเกิดจากการที่น้องหมาถูกตัดขนออกแล้ว ผิวหนังที่ไร้ขนจะเย็นขึ้น ความเย็นทำให้เส้นเลือดหดตัว รูขุมขนหรือรากขนจึงขาดเลือดไปเลี้ยง ทำให้กระบวนการเจริญของขนหรือวงจรของเส้นขนผิดปกติไป โดยพบว่า ที่ระยะทีโลเจน (Telogen phase) ซึ่งเป็นระยะพักตัว จะยาวนานขึ้นกว่าปกติ เมื่อเส้นขนอยู่ในระยะนี้ จึงเกิดการร่วงของเส้นขนมากขึ้น และไม่กลับเข้าสู่วงรอบตามปกติหรือไม่กลับเข้าสู่ระยะอะนาเจน (Anagen phase) ดังนั้นเส้นขนน้องหมาจึงไม่เกิดการสร้างกลับขึ้นมานั่นเอง ซึ่งอันนี้ก็เป็นแค่ทฤษฎีที่ตั้งสมมติฐานกันเอาไว้นะครับ เท็จจริงประการใดคงต้องตรวจสอบกันต่อไป

     สำหรับน้องหมาที่เป็น เจ้าของจะสังเกตเห็นว่า ที่ตำแหน่งที่สุนัขของเราถูกตัดขนหรือโกนขนออกไปนั้น ไม่ยอมมีขนใหม่งอกกลับขึ้นมาเสียที ซึ่งตำแหน่งที่มักพบได้บ่อย ๆ ก็ได้แก่ ข้างลำตัว หน้าท้อง และขา เนื่องจากเป็นตำแหน่งที่น้องหมาถูกโกนขนออกบ่อย

Dogilike.com :: ไขข้อข้องใจ!! ปัญหาขนร่วงจากการตัดขน (Post-Clipping alopecia)

    
     แม้ในภาพรวม ปัญหานี้จะพบได้ไม่บ่อยนัก แต่มีรายงานว่าพบได้ในสุนัขบางพันธุ์ เช่น Siberian Huskies, Alaskan Malamutes, German Shepherd, Samoyeds, Chow Chows, Pomeranian, Labrador Retriever, Golden Retriever, Keeshonds ฯลฯ หรือในสุนัขกลุ่ม Fur-bearing dogs ซึ่งเป็นสุนัขพันธุ์ที่จะมีขนยาวขึ้นแค่เพียงระดับหนึ่ง (ขึ้นอยู่กับพันธุ์) จากนั้นจะหยุดยาว หากได้รับการโกนด้วยใบมีดหรือใช้ปัตตาเลี่ยนที่ไม่เหมาะสม อาจทำให้เกิดความเสียหายแก่รูขุมขนหรือรากขนได้ จึงส่งผลให้ขนในตำแหน่งที่ถูกไถไปนั้นไม่กลับขึ้นมาดังเดิม หรือกว่าจะงอกขึ้นมาก็ใช้เวลานานกว่าปกติครับ
 
     ซึ่งความผิดปกติที่เราพบนั้นไม่เกี่ยวข้องกับการที่ขนร่วงตามฤดูกาล แต่อาจมีอาการคล้ายคลึงกับอาการเริ่มแรกของสุนัขที่ป่วยด้วยโรคความผิดปกติทางระบบต่อมไร้ท่อหรือฮอร์โมนบางอย่าง ดังนั้นในการวินิจฉัยนอกจากประวัติที่เจ้าของแจ้งมาแล้ว คุณหมออาจต้องทำการตรวจหาสาเหตุต่าง ๆ ที่อาจเป็นไปได้ หรืออาจเก็บตัวอย่างชิ้นเนื้อที่ผิวหนังไปส่องตรวจทางจุลพยาธิวิทยา ค่อย ๆ ทำการตัดปัญหาไปทีละประเด็น ก่อนจะสรุปว่าน้องหมาเป็น ปัญหาขนร่วงจากการตัดขน (Post-Clipping alopecia) ดังกล่าวครับ

Dogilike.com :: ไขข้อข้องใจ!! ปัญหาขนร่วงจากการตัดขน (Post-Clipping alopecia)

    
     สำหรับการรักษานั้น ยังไม่มีวิธีที่แนะนำว่าได้ผล เนื่องจากยังไม่ทราบกลไกการเกิดโรคที่แน่ชัด บางรายขนสามารถกลับขึ้นมาได้เอง แต่จะใช้ระยะเวลานานกว่าขนจะกลับขึ้นมา  สุนัขบางรายขนจะเริ่มกลับมาขึ้นใหม่อาจต้องใช้เวลา 6-12 เดือน ซึ่งกว่าจะกลับมาขึ้นเต็มตามเดิมนั้น อาจต้องใช้เวลานานถึง 18-24 เดือนเลยทีเดียว หรือบางรายก็อาจไม่พบขนขึ้นมาให้บริเวณนั้นอีกเลยก็มี ดังนั้นหากจะตัดสินใจตัดขนหรือไถขนให้น้องหมา (บางราย) เจ้าของจะต้องระมัดระวังกันไว้ด้วยนะครับ 

 

หากไม่ตัดขนแล้ว จะคลายร้อนให้สุนัขได้อย่างไร

    
     สำหรับเจ้าของที่กังวลในเรื่องที่ว่า ถ้าตัดขนแล้วกลัวขนจะขึ้นช้าหรือไม่ขึ้นมาอีก แล้วแบบนี้จะคลายร้อนให้สุนัขได้อย่างไร ต้องขอบอกว่า “การตัดขนเพื่อระบายความร้อนนั้น แท้จริงอาจช่วยได้เพียงระดับหนึ่งเท่านั้น” กล่าวคือ สุนัขไม่ได้ระบายความร้อนผ่านผิวหนังเหมือนกับคนเรา เนื่องจากไม่มีต่อมเหงื่อในบริเวณดังกล่าว แต่จะมีก็เพียงแค่บริเวณฝ่าเท้าและที่จมูกเท่านั้น น้องหมาจึงใช้การระบายความร้อนด้วยการหายใจหรือการหอบเป็นหลัก ส่วนที่ผิวหนังนั้น แทบจะไม่ได้ช่วยระบายความร้อนเลยก็ว่าได้ อย่างไรก็ดีจากการศึกษาพบว่า สุนัขที่มีขนยาวหรือขนหนา ประสิทธิภาพในการระบายความร้อนจะลดลง เนื่องจากขนที่หนาจะเป็นฉนวนป้องกันการระบายความร้อนจากการขยายตัวของเส้นเลือดที่ผิวหนัง

Dogilike.com :: ไขข้อข้องใจ!! ปัญหาขนร่วงจากการตัดขน (Post-Clipping alopecia)

    
     ดังนั้นหากจะให้แนะนำสำหรับสุนัขพันธุ์เสี่ยงที่กล่าวไป เจ้าของที่อยากจะเลี่ยงการตัดขน ในหน้าร้อนเช่นนี้ ก็ควรเลี้ยงน้องหมาในที่ที่มีอากาศถ่ายเทสะดวกแทน หรือให้น้องหมาอยู่ในห้องแอร์เลยก็ได้ ที่สำคัญก็ควรต้องหาน้ำสะอาดตั้งไว้ ให้สุนัขได้กินตลอดเวลา อาจจะตัดแค่เพียงขนที่บริเวณฝ่าเท้าให้สั้นก็เพียงพอครับ แต่สำหรับน้องหมาพันธุ์อื่น ๆ โดยเฉพาะน้องหมากลุ่ม Hair-bearing dogs ที่มีขนยาวขึ้นเรื่อย ๆ ตลอดเวลา อย่างพันธุ์ shizu, poodle, York Shire Terrier ฯลฯ เหล่านี้ เจ้าของจะตัดจะโกนขนบ่อยแค่ไหนก็สุดแล้วแต่ครับ ไม่ค่อยเกิดมีปัญหาเช่นนี้เท่าใดนักครับ
 
     คงจะคลายข้อข้องใจไปแล้วนะครับ สำหรับคนที่สงสัยว่า น้องหมาที่ถูกตัดขนแล้วทำไมขนไม่ยอมขึ้นซะที่ ส่วนคนไหนที่น้องหมายังไม่เป็น ก็อ่านไว้เป็นความรู้นะครับ แต่อย่าเพิ่งตกอดตกใจไป จนพาลไม่ยอมให้น้องหมาถูกตัดขน บางครั้งการตัดขนเพื่อการรักษาโรค ซึ่งมีความจำเป็น อย่างเช่น การทำแผล การผ่าตัด ฯลฯ ก็ควรต้องทำครับ อย่าห่วงสวยมากเกินไป จนทำให้น้องหมาไม่ได้รับการรักษาที่ถูกต้องนะครับ 
 


 
 
บทความโดย: หมอต้น ด็อกไอไลค์
น.สพ.ธีรภาพ มุสิกานนท์
 
อ้างอิงข้อมูลบางส่วน:
Tim Nuttall, Richard G. Harvey and Patrick J. McKeever. 2009. A Colour handbook of skin disease of the dog and cat. Manson publishing .second edition: page 296
 
รูปภาพประกอบ:
www.dogtime.com
www.yourownvet.com
www.archive.constantcontact.com
www.forum.chowchow.org
www.picstopin.com