โภชนาการอาหารถือว่าเป็นอีกเรื่องหนึ่งที่ผู้เลี้ยงสุนัขในปัจจุบันให้ความสนใจ เพราะอาหารที่สุนัขกินในแต่ละมื้อล้วนมีผลต่อสุขภาพของสุนัขโดยตรง ... ในแต่ละปี มีอาหารสุนัขประเภทใหม่ๆ หรือสูตรใหม่ๆ ออกมาวางขายตามท้องตลาดมากมาย อาหารแต่ละยี่ห้อแต่ละสูตรก็จะมีการโฆษณาถึงสรรพคุณของสารอาหารต่างๆ นานา ที่มีความสำคัญต่อความสมบูรณ์ของสุขภาพร่างกายของสุนัข โดยเฉพาะในช่วงนี้กระแสคนเลี้ยงสุนัขที่ให้ความสำคัญกับสุขภาพของสุนัขกำลังมาแรงเลยทำให้อาหารสุนัขหลายยี่ห้ออ้างถึงสรรพคุณของสารธรรมชาติที่มีคุณสมบัติปกป้องและลดปัจจัยเสี่ยงของการเกิดโรคต่างๆ

     ... และเมื่อมีอาหารสุนัขหลากหลายยี่ห้อ หลากหลายสูตร ออกมาวางขาย ข้อมูลที่ใช้ในการโฆษณาก็จะถูกเผยแพร่ออกมามากมาย จนบางครั้งผู้เลี้ยงสุนัขเองก็เกิดความสับสนว่าจริงๆ แล้วมีวิธีการพิจารณายังไงนะว่าอาหารสุนัขสำเร็จรูปแบบไหนที่มีสารอาหารครบถ้วนและเหมาะสำหรับสุนัขมากที่สุด

     การอ่านฉลากอาหารสำเร็จรูปสำหรับสุนัขก็เป็นอีกวิธีหนึ่งที่ผู้เลี้ยงสุนัขสามารถใช้เป็นตัวช่วยในการพิจารณาว่าอาหารยี่ห้อใด สตูรไหน ที่จะมีประโยชน์ต่อสุนัขได้ เพราะที่ฉลากข้างถุงอาหารนั้นจะบอกถึงส่วนประกอบและการแจกแจงส่วนประกอบโดยประมาณของโปรตีน ไขมัน คาร์โบไฮเดรต และเส้นใยอื่นๆ ที่มีคุณค่าทางโภชนาการ รวมถึงการบอกข้อมูลโดยประมาณและคุณภาพของโปรตีนและไขมัน และที่สำคัญที่สุด ฉลากข้างถุงอาหารจะเป็นสิ่งที่เตือนให้ผู้เลี้ยงระวังเรื่องของวัตถุกันเสีย และบอกถึงวิธีการให้อาหารสุนัขอย่างถูกต้องด้วย

เริ่มต้นพิจารณาคุณภาพอาหารจาก "ฉลาก"

     ... อย่างที่บอกไปแล้วนะคะว่า ฉลากข้างถุงอาหารสุนัขเป็นตัวช่วยที่ดีในการพิจารณาคุณภาพอาหาร ดังนั้น ผู้เลี้ยงสุนัขก็ควรที่จะรู้จักวิธีอ่านฉลากอาหารสุนัข ควรจะรู้ว่าอาหารสุนัขที่ดีต้องประกอบไปด้วยสารอาหารประเภทใดบ้าง ในปริมาณเท่าไหร่ และควรรู้ว่าคำศัพท์เฉพาะที่อยู่ในฉลากนั้นหมายความว่าอย่างไรบ้าง

     ถ้าอย่างนั้นเรามาเริ่มจากการดูที่ส่วนผสมหลักๆ ของอาหารสุนัขกันเลยนะ สำหรับอาหารสุนัขสำเร็จรูปนั้น ตามมาตรฐานแล้วส่วนผสมหลัก 3 อันดับแรก ควรจะต้องเป็นส่วนผสมที่มาจากเนื้อสัตว์อย่างน้อย 2 อันดับ เพราะว่าโดยปกติแล้วสุนัขควรได้รับโปรตีนจากอาหารซึ่งถือว่าเป็นพลังงานหลัก จากนั้นก็ให้มาดูกันที่แหล่งที่มาของโปรตีนต่อค่ะว่า โปรตีนในอาหารสุนัขนั้นได้มีการระบุแหล่งที่มาของโปรตีนอย่างชัดเจนหรือไม่ว่ามาจากสัตว์ชนิดใด เช่น ...

     - ในกรณีที่ฉลากระบุไว้ว่า โปรตีนนั้นมาจาก Chicken Lamp Salmon ฯลฯ  แสดงว่าแหล่งโปรตีนของอาหารถุงนี้ได้มาจากเนื้อสัตว์เหล่านั้นเป็นหลัก (แต่ถ้าหากเขียนว่า Meat ส่วนใหญ่จะมาจากเนื้อวัว แต่ก็อาจมีเนื้อสัตว์อื่นๆ มาผสมอยู่ก็ได้ค่ะ) ซึ่งถือว่าอาหารสุนัขที่มีโปรตีนประเภทนี้เป็นส่วนประกอบหลักเป็นอาหารที่มีคุณภาพสูง

     - ในกรณีที่ฉลากมีคำว่า Meal กำกับไว้ข้างๆ ชนิดของเนื้อสัตว์ เช่น Chicken meal , Meat meal ฯลฯ อาหารถุงนี้จะมีโปรตีนที่ได้มากจากเนื้อสัตว์ที่ผ่านกระบวนการอบแห้งแล้วนำมาป่น ซึ่งเนื้อที่นำมาป่นนั้นจะมาจากเนื้อที่ผ่านการแล่มาแล้ว อาจจะมีกระดูกปนอยู่ด้วยบ้าง ถือว่าเป็นโปรตีนที่มีคุณภาพต่ำกว่าโปรตีนที่ทำมาจากเนื้อสัตว์ที่ไม่ผ่านกระบวนการ แต่ก็ยังเป็นแหล่งโปรตีนที่มีคุณภาพใช้ได้ในระดับหนึ่งค่ะ

     - ในกรณีที่ฉลากมีคำว่า By-Product อยู่ด้านหลังชนิดของเนื้อสัตว์ เช่น Chicken by product , Meat by product ฯลฯ ผู้เลี้ยงจะต้องระวังนะคะ เพราะคำว่า By-Product แปลว่า กาก,เศษ,ของที่เหลือ ดังนั้น ถ้าหากมีคำว่า By-Product ตามหลังชนิดของเนื้อสัตว์แล้วล่ะก็ หมายความว่า แหล่งโปรตีนที่นำมาเป็นวัตถุดิบในการทำอาหารนั้นมาจาก กระดูก เขา หงอน เล็บ เครื่องใน หนัง (ส่วนที่เหลือจากการแล่เนื้อออกไปแล้ว) ซึ่งโปรตีนประเภทนี้ถือว่าเป็นโปรตีนที่มีคุณภาพต่ำ และแทบจะไม่ได้ให้สารอาหารใดๆ แก่สุนัขเลย ... จึงไม่น่าแปลกใจเลยค่ะว่าทำไมอาหารที่ใช้วัตถุดิบหลังเป็น By-Product ถึงมีราคาถูกกว่าอาหารชนิดอื่นๆ

     และส่วนผสมที่ต้องพิจารณาเป็นอันดับต่อมาก็คือ ส่วนผสมที่เป็นแหล่งพลังงานประเภทคาร์โบไฮเดรตและไฟเบอร์ ค่ะ ให้ลองดูที่ฉลากนะคะว่า ส่วนผสมประเภทคาร์โบไฮเดรตและไฟเบอร์นั้นได้มาจาก ธัญพืชชนิดใด ... ถ้ามี "ข้าว" เป็นวัตถุดิบหลักจะถือเป็นอาหารที่มีคุณภาพสูงค่ะ เพราะเมล็ดข้าวจะสามารถย่อยได้ดีกว่าผลผลิตจากข้าวโพดหรือพืชอืนๆ เนื่องจากสุนัขเป็นสัตว์กินเนื้อการที่มีส่วนผสมของพืชมากเกินไปจะทำให้ท้องอืดได้ค่ะ

     แต่ถ้าหากฉลากระบุไว้ว่ามีวัตถุดิบจากข้าวโพดเป็นส่วนผสม ก็ควรจะเป็นส่วนผสมที่เป็น Corn meal หรือ ข้าวโพดทั้งซังป่น เพราะจะให้พลังงานมากกว่าส่วนผสมที่มาจากข้าวโพดแบบ Corn gluten meal หรือวัตถุดิบที่เหลือจากการทำแป้งข้าวโพด ซึ่งแทบจะไม่มีคุณค่าทางอาหารเลย

     ส่วนถ้าหากอ่านฉลากแล้วพบว่า มีส่วนผสมของวัตถุดิบประเภทถั่วนั้น ควรจะเป็นส่วนผสมที่มาจากพวกเปลือกถั่ว หรือ Peanut hulls ซึ่งจะมีส่วนช่วยในการเพิ่มเส้นใยอาหาร ทำให้สุนัขขับถ่ายได้ดีขึ้นค่ะ

     และสิ่งสุดท้ายบนฉลากที่ผู้เลี้ยงควรพิจารณาก็คือ ส่วนผสมของน้ำตาล เกลือ และสารปรุงแต่งอื่นๆ ... สำหรับน้ำตาลนั้น ถ้าหากมีส่วนผสมอยู่ในอาหารสุนัขสำเร็จรูป ควรเป็นน้ำตาลที่ได้มาจากอาหารตามธรรมชาติ ส่วนเกลือนั้นถือว่าเป็นส่วนผสมที่ไม่ควรมีอยู่ในอาหารสุนัข เพราะถ้าหากสะสมอยู่ในร่างกายสุนัขเป็นปริมาณมากจะทำให้เป็นสาเหตุของโรคไต ซึ่งเป็นอันตรายถึงชีวิตได้

     ส่วนเรื่องสารปรุงแต่งต่างๆ นั้น เช่น สารกันบูด ถ้าหากฉลากระบุไว้ว่าเป็นสารกันบูดประเภท BHA BHT ethoxyquin สารกันบูดประเภทนี้จะมีผลในระยะยาวต่อสุขภาพของสุนัขค่ะ สารกันบูดจะทำให้ระบบย่อยอาหารทำงานผิดปกติหรืออาจก่อให้เกิดมะเร็ง ดังนั้นสารกันบูดจึงเป็นสารปรุงแต่งที่ไม่ควรมีอยู่ในอาหารสุนัข หรือถ้ามีก็ควรมีอยู่ในปริมาณที่น้อยที่สุดค่ะ

 

คำศัพท์บนฉลากอาหารสุนัขที่ผู้เลี้ยงควรรู้

 

     นอกจากควรจะรู้ว่าอาหารสุนัขสำเร็จรูปที่ดีจะต้องพิจารณาจากส่วนผสมหรือทำมาจากวัตถุดิบอะไรบ้างแล้ว คำศัพท์เฉพาะต่างๆ ที่อยู่บนฉลากก็เป็นอีกสิ่งหนึ่งที่ผู้เลี้ยงสุนัขจำเป็นต้องทำความเข้าใจเช่นกันค่ะ ...

     contain ... : ประกอบด้วย (ถ้าหากบนฉลากอาหารมีคำนี้อยู่แสดงว่า มีส่วนผสมของวัตถุดิบดังกล่าวน้อยกว่าร้อยละ 4)

     with ... : ปรุงด้วย (ถ้าหากบนฉลากอาหารมีคำนี้อยู่แสดงว่า มีส่วนผสมของวัตถุดิบดังกล่าวร้อยละ 4-14)

     rich in ... : อุดมไปด้วย (ถ้าหากบนฉลากอาหารมีคำนี้อยู่แสดงว่า มีส่วนผสมของวัตถุดิบดังกล่าวร้อยละ 14-26)

     paste ... : เคลือบด้วย (ถ้าหากบนฉลากอาหารมีคำนี้อยู่แสดงว่า มีส่วนผสมของวัตถุดิบดังกล่าวร้อยละ 26-100)

     full ... : ทำมาจาก ... ล้วนๆ (มีส่วนผสมของวัตถุดิบดังกล่าวร้อยละ 100 ซึ่งแสดงว่าไม่มีการปรับความสมดุลของสารอาหารใดๆ ทั้งสิ้นค่ะ)

     Meat : เนื้อของสัตว์เช่นวัว แกะ ประกอบด้วยส่วนที่มีกล้ามเนื้อ อาจมีลิ้น หัวใจรวมอยู่ด้วยก็ได้

     Meat meal : ส่วนที่เหลือจากกระบวนการแล่เนื้อ

     Meat by-products : อวัยวะภายในของสัตว์ ประกอบด้วย ตับ กระเพาะ ไต สมอง และอื่นๆ ที่มีเลือดรวมถึงกระดูก

     Meat and bone meal : ส่วนที่เหลือจากกระบวนการแล่เนื้อ และ Meat by-products อาจมีกระดูกรวมอยู่ด้วย

     Lamb : เนื้อลูกแกะ

     Chicken : เนื้อไก่ล้วนแล่

     Chicken liver : ตับไก่

     Chiken/Poultry by-products : เป็นอวัยวะภายในของไก่หรือสัตว์มีปีกหลายชนิดรวมถึงหัวทั้งหัว หงอน และขา

     Chiken/Poultry by-products meal : ส่วนที่เหลือจากกระบวนการ by-products

     Animal by-products : ส่วนที่เหลือจากกระบวนการของสัตว์อื่นๆรวมๆกัน

     Fishmeal : ปลาบดละเอียด จะมีสารโอเมก้า 3 ที่ช่วยบำรุงขน

     Salmon : เนื้อปลาแซลมอนที่มีสารโอเมก้า 3 และ โอเมก้า 6 ที่ช่วยบำรุงขนมากเป็นพิเศษ

     Oatmeal : ได้มาจากข้าวโอ๊ตที่เป็นอาหารที่ดีสำหรับเลี้ยงทารก

     Brewer's Rice : ข้าวหักที่ได้จากการสีข้าว

     Soybean Meal : เป็นผลผลิตที่เหลีอจากการทำน้ำมันถั่วเหลือง

     Cornmeal : ข้าวโพดทั้งซังป่น

     Corn gluten meal : เป็นผลผลิตที่เหลีอจากการทำแป้งข้าวโพด

     Peanut hulls : เปลือกถั่วเพื่อเพิ่มไฟเบอร์

     BHA, BHT, ethoxyquin , sodium nitrate : เป็นสารกันบูดที่ใส่เพิ่มให้อาหารสามารถเก็บได้นานขึ้น

     นี่ก็เป็นหลักการอ่านฉลากแบบง่ายๆ และคำศัพท์ต่างๆ บนฉลากอาหารสำเร็จรูปสำหรับสุนัขที่ผู้เลี้ยงควรรู้และทำความเข้าใจค่ะ ... ทีนี้ซื้อหารสุนัขใครครั้งต่อไป เพื่อนๆ ก็คงพอจะมีหลักในการเลือกอาหารสุนัขที่มีคุณภาพแล้วนะคะ ^^

     การเลือกอาหารให้สุนัขเป็นสิ่งสำคัญ ถ้าหากเลือกอาหารที่ดี มีคุณภาพ และให้คุณค่าทางอาหารได้อย่างครบถ้วน อาหารนั้นก็จะเป็นภูมิต้านทานชั้นดีในการป้องกันไม่ให้สุนัขเกิดโรคต่างๆและยังทำให้สุขภาพของสุนัขแข็งแรงสมบูรณ์ขึ้นอีกด้วยล่ะค่ะ


 

บทความโดย : Dogilike.com

ข้อมูลอ้างอิง :
http://www.doberdogs.com/foodcht2.html

ภาพประกอบ :
http://www.moderndogmagazine.com/articles/feeding-fido
http://www.petsugar.com/How-Read-Dog-Cat-Food-Labels-24259185
http://www.petmd.com/dog/slideshows/nutrition-center/determining-best-dog-food-ingredients-label
http://www.dummies.com/how-to/content/how-to-read-a-dog-food-label.html
http://www.bestbullysticks.com/blog/dog-food/dog-care-101-tip-155-how-to-read-the-guaranteed-analysis-on-your-pets-food-treats/
http://www.pet-nanny.net/how-to-choose-the-healthiest-dog-food
http://terriermandotcom.blogspot.com/2009/02/lets-try-science.html