น้องหมาขึ้นชื่อว่าเป็นสุดยอดสัตว์ที่มีความสามารถการดมกลิ่น สามารถรับรู้กลิ่นได้ดีกว่าคนถึง 10,000 – 100,000 เท่าจึงไม่แปลกที่เราจะเห็นพวกเขาชอบทำจมูกดมโน่นนี่ตามพื้น ใต้ ตู้ โต๊ะเตียง ค้นหากลิ่นของบางสิ่งที่สายตาเราไม่อาจสังเกตเห็นที่มักจะจบลงด้วยกลิ้งตัว เกลือกอยู่กับอะไรสักอย่างหนึ่ง แล้ววิ่งมาหาเราด้วยทางทางดีใจพร้อมกับกลิ่นเหม็นๆ ติดตัวมาจนแทบจะเป็นลม หนักข้อหน่อยก็จะคาบซากจิ้งจก หนู คางคก หรือซากนกเน่าๆ มาอวดโฉมให้ร้องกรี๊ด ซึ่งปรากฏการณ์น้องหมาชอบของเหม็นเห็นไม่ได้เป็นต้องถูไถนี้มีชื่อเรียกว่า ... Scent  Rolling หรือ พฤติกรรมการกลิ้งบนของมีกลิ่น ... ที่สร้างความหนักใจให้กับผู้เลี้ยงมือใหม่ไปจนถึงผู้เลี้ยงมือเก่า ว่าแต่เพราะอะไรทำไมน้องหมาถึงชอบมาตามไขปริศนาหาคำตอบไปพร้อมๆ กันเลยค่ะ

 

 

 

 

 

     จากงานวิจัยของ ดร. สแตยเลย์ โคเรน นักจิตวิทยาชาวสหรัฐอเมริกา ผู้เขียนวารสาร และ หนังสือเกี่ยวกับจิตวิทยาและพฤติกรรมสุนัขมาร่วม 10 ปี มีบทสัมภาษณ์และออกสื่อโทรทัศน์ทั่วสหรัฐอเมริกาได้กล่าวว่า.....
 

      เรื่องของกลิ่นเป็นเรื่องของรสนิยม ตัวน้องหมาเองก็มีรสนิยมชมชอบกลิ่นที่แตกต่างไปจากคน การที่เราดมกลิ่นของเราว่าหอม แต่ของเขาเหม็นก็ใช่ว่ารสนิยมของน้องหมามีปัญหาหรือเป็นเรื่องน่ารังเกียจ หากแต่เป็นธรรมชาติของพวกเขาที่มีอยู่ในพันธุกรรมที่สืบทอดมาจากหมาป่า สุนัขจิ้งจอก หรือ หมาไน เป็นต้นค่ะ ซึ่งสัญชาตญาณจะเป็นตัวบอกพวกเขาว่า กลิ่นไหนคือกลิ่นที่น่าปรารถนา น้องหมาตัวอื่นๆ ให้การยอมรับ โดยสาเหตุที่กลิ่นที่ติดตัวมามีความสำคัญต่อพวกเขาเป็นอย่างมากก็เพราะ “กลิ่น” คือการแสดงตัวตน ว่ามาจากถิ่นไหน ที่ใด บริเวณนั้นๆ มีพืชพันธุ์หรือสัตว์อื่นๆ อยู่หรือไม่ ก็จากกลิ่นที่ติดมากับตัว เป็นเสมือนการแสดงบัตรประชาชนไว้แสดงตัวนั่นเอง  

 

 

      ด้วยเหตุนี้เอง จึงไม่น่าแปลกที่เราจะเห็นน้องหมาวิ่งไปกลางสนามหญ้า เกลือกกลิ้ง ถูไถตัวกับพื้นหลังจากอาบน้ำ เพื่อขจัดกลิ่นแปลกหอมที่ลบล้างกลิ่นประจำตัวของพวกเขา ซึ่งกลิ่นที่แปลกปลอมนี้จะส่งผลให้พวกเขารู้สึกหวั่นระแวง ไม่มั่นคง ไม่เป็นตัวของตัวเอง แล้วอาจจะต้องใช้เวลากันสักหน่อย เวลาที่น้องหมาต้องทำความรู้จักกันและกัน ยังดีที่การดมก้นยังสามารถช่วยระบุตัวตนพวกเขาได้เป็นอย่างดีเช่นเดิม 

     ส่วนเวลาที่น้องหมาเจอขยะ หรือซากสัตว์ที่ตายแล้วอดรนทนสู้กับความเย้ายวนของกลิ่นไม่ไหวจนต้องไปนอนคลุก เกลือกด้วยการเมามันก็เป็นพฤติกรรมที่เกิดขึ้นโดยสัญชาตญาณล้วนๆ พวกเขาไม่มีความคิดพอที่จะวิเคราะห์ได้ว่า สิ่งนี้คืออะไร มันสกปรกไหม แต่จะรี่พุ่งทะยานหาสิ่งนั้นทันทีโดยแรงผลักดันของของสัญชาตญาณเก่าของหมาป่า พวกเขาจะรู้สึกดีสุดๆ เหมือนได้รับการปลดปล่อยจากกฏต่างๆ ได้เป็นตัวของตัวเองอย่างเต็มที่ กลับไปเป็นอันหนึ่งอันเดียวกับธรรมชาติเดิมที่พวกเขาเคยเป็น ยากเกินกว่าจะยับยั้งชั่งใจ พวกเขาจะรู้สึกมีความสุข มีความมั่นคงทางจิตใจมากขึ้น รู้สึกสุขภาพกายใจแข็งแรง และพร้อมจะลุยไปกับทุกสถานการณ์....ที่สำคัญกลับบ้านทีไร คุณแม่ดีใจกรี๊ดใส่ทุกที ความสนใจล้นหลามมีแต่ได้กับได้ น้องหมาที่ไหนจะไม่ชอบ >///<

 

 

 

 

 

     แรงจูงใจหลักที่ดึงดูดน้องหมาให้เข้าไปหากลิ่นเหม็นของซากสัตว์ ขยะเหม็นเน่า ก็เพราะสัญชาตญาณที่มีอยู่ในสายเลือดจากบรรพบุรุษเหล่าหมาป่า หมาไน และสุนัขจิ้งจอก น้องหมาในป่าใหญ่ จึงไม่จำเป็นต้องมีน้องหมารุ่นพี่มาคอยสั่งสอน พวกเขาก็พร้อมลุกไปเกลือกกลิ้งได้ในทันที 
 

      โดยสาเหตุหลักของการเกลือกกลิ้งของเน่าเหม็นของเหล่าหมาป่าจะเกี่ยวข้องกับการสื่อสารในฝูง และ การเอาตัวรอดในป่ากว้างอันเต็มไปด้วยอันตราย พฤติกรรมดังกล่าวได้สืบทอดต่อกันมาหลายพันปีจนติดอยู่ในสายเลือดมาจนน้องหมารุ่นปัจจุบัน เรามาดูกันค่ะว่าพวกเขาพวกเขาใช้การคลุกสิ่งของกลิ่นเหม็นเพื่อต้องการสื่อสารอะไรบ้าง

 

1. เป็นการเก็บข้อมูลและบอกต่อข่าวสารให้แก่ฝูง

 

 

 

      งานวิจัยของมหาวิทยาลัย Dalhousie ในประเทศแคนาดา ได้ทำการสังเกต จดบันทึกพฤติกรรมหมาป่าเมื่อเจอซากสัตว์ที่ตายแล้ว  พบว่าหมาป่าจะนอนกลิ้งเกลือกสิ่งใหม่ที่มีกลิ่นแตกต่างไป ไม่เคยพบเจอ ให้กลิ่นสิ่งนั้นติดตัว โดยเฉพาะบริเวณใบหน้า และ คอของตน เพื่อเป็นการเรียนรู้ ทำความรู้จักกับสิ่งใหม่ จนเกินความคุ้นชิน ว่าเมื่อได้กลิ่นนี้อีกครั้ง พวกเขาก็จะรู้ว่ามันคืออะไร เตรียมตัวจัดการ หรือระวังตัวอย่างไร 
 

     นอกจากนี้ การคลุกกลิ่นเน่าเหม็นจึงเป็นเสมือนพิธีกรรมอย่างหนึ่งของเหล่าหมาป่าที่บอกว่า ไปไหนมา พบเจออะไร แหล่งอาหารสมบูรณ์ไหม เหยื่อมีลักษณะเป็นอย่างไร โดยกลิ่นที่ติดมาจะเป็นสารที่หมาป่าได้นำกลับมาบอกข่าวให้แก่ฝูง ว่าพวกเขาพบสิ่งใหม่ ซึ่งหมาป่าตัวอื่นจะเข้ามาดม ทำความรู้จักกับกลิ่น และตามกลิ่นไปยังต้นต่อแหล่งที่มา เพื่อทำความรู้จักกับสิ่งแปลกใหม่นี้ด้วยเช่นกัน 

 

2. เป็นการแสดงสถานะอีกรูปแบบหนึ่งที่ได้รับการยอมรับในฝูง 

 

 

 

     งานกรณีศึกษาของมหาวิทยาลัยแคลิฟอร์เนีย ประเทศสหรัฐอเมริกา ได้ทำการทดลองประสาทการดมกลิ่นและพฤติกรรมการกลิ้งกับสิ่งต่างๆ ที่มีกลิ่นฉุน พบว่า พวกเขามีจุดรับรู้กลิ่นเช่นเดียวกับหมาป่า คือดมกลิ่น เลียซากสัตว์ที่ตายแล้ว จากนั้นจะเกลือกกลิ้งถู ไถ ซึมซับกลิ่นให้อยู่กับตัว เพื่อให้กลิ่นติดตัวมาถึงฝูงดึงดูดความสนใจหมาป่าไฮยีน่าตัวอื่นๆ ซึ่งกลิ่นที่ติดมาจะเป็นการบอกว่าพวกเขาไปพบประสบสิ่งใด เป็นเหมือนการคุยโอ้อวดถึงศักดาของตัว ฝูงจะให้การยอมรับและเคารพหมาป่าไฮยีน่าที่มีกลิ่นซากสัตว์ติดมา เรียกได้ว่า ทางลัดที่จะการยกสถานะตัวเองในฝูงสูงขึ้น 
 

     อย่างไรก็ตาม การกลิ้งเกลือกของที่มีกลิ่นเหม็น กลิ่นฉุน ไม่ได้จำกัดเพียงซากสัตว์เท่านั้น หากยังกลิ้งเกลือกกับพืชพันธุ์ พุ่มไม้ ทุ่งหญ้า สมุนไพรต่างๆ เพื่อเป็นการบอกว่าไปพบ ไปเจอสิ่งใดมา (อย่างที่น้องหมาชอบไปนอนกลิ้งในทุ่งหญ้า แล้วติดขนหญ้าเจ้าชู้จนพันกันเป็นสังกะตัง) แต่การมีกลิ่นของพืชพันธุ์ สมุนไพรติดอยู่กับตัวจะไม่ได้รับการยกย่อง ยอมรับ นับถือ เท่ากับการไปคลุกกลิ่นเน่าของซากสัตว์มา จึงไม่น่าแปลกใจที่เราจะเห็นน้องหมา เดินเชิดหน้าชูตาเข้ามาในบ้านหลังจากออกไปสร้างวีรกรรม แล้วปล่อยให้ตัวอื่นๆ ดมตัวอย่างภาคภูมิใจ

 

 

3. เป็นการอำพรางตัว 

 

 

 

     เรื่องการคลุกกลิ่นอำพรางตัวเป็นเหตุผลที่เราน่าจะพอเดาได้มากที่สุด เพราะหมาป่าอาศัยอยู่ในพื้นที่ที่เต็มไปด้วยอันตราย และการหลอกล่อเยื่อเป็นอาหาร การคลุกกลิ่นเหม็นจึงเป็นวิธีการเอาตัวรอดในป่ากว้าง 

     เมื่อศัตรูมากลิ่นเหม็นเหมือนซากสัตว์ที่ตายแล้ว จะหลอกให้ศัตรูคิดว่าเป็นเพียงแค่กลิ่นเน่าของสัตว์ที่ตายแล้วไม่สนใจที่จะเดินไปในทิศทางนั้น ส่วนสัตว์ที่หมาป่าต้องการจะล่าเหยื่อก็จะคิดว่า เป็นเพียงกลิ่นอึของสัตว์ ไม่มีอะไรต้องกังวล พอพวกเหยื่อชะล่าใจ หมาป่าก็จะกระโดดจู่โจมใส่ทันที ลาภปากพวกเขาเลยล่ะค่ะ 

 

4. เป็นการแสดงความภาคภูมิใจ เรียกร้องความสนใจจากเจ้าของ

 

 

     สำหรับหมาป่าการกลิ้งคลุกของเน่าเหม็นจะเป็นการสร้างความสนใจให้แก่ฝูงมาจดจ่ออยู่ที่พวกเขา แต่สำหรับหมาบ้านผู้ที่พวกเขาให้การยอมรับนับถือ เรียกได้ว่าเป็นเจ้าชีวิตก็ คือ "เจ้าของ" ค่ะ เราอาจเคยคิดว่าพวกเขาไปคลุกอะไรมาเพราะซุกซน นิสัยไม่ดี ก้าวร้าว สกปรก แต่ในใจลึกๆ ของพวกเขาแล้ว การคลุกบางสิ่งแล้ววิ่งหน้าตั้งมาหาเจ้าของเป็นการแสดงความรัก จงรักภักดี แบ่งปันความสุขของพวกเขาต่อเจ้าของ  เหมือนจะเป็นการบอกว่า “เฮ้! ทายสิว่า ผมไปสำรวจบ้านแล้วเจออะไรมา..... มันอยู่ในบ้านของเรา....อยากเห็นไหมๆ เดี๋ยวผมจะพาไปดู!” 

     แต่ส่วนใหญ่ความตั้งใจทำดีของเขาก็มักจบลงด้วยเสียงตวาดใส่ การทำโทษ และ ทำลายหลักฐานที่พวกเขาอุตสาห์ไปนอนกลิ้งเกลือกมาอย่างภาคภูมิใจด้วยการพาไปอาบน้ำ แทนที่จะได้รับคำชื่นชม การยอมรับด้วยการตบไหล่ แล้วบอกว่า “ทำได้ดีมาก”  โถๆ  น่าสงสารจัง

 

5. เป็นการบำรุงสุขภาพขนและผิวหนังจากแบคทีเรียที่เป็นประโยชน์ 

 

 

 

     ในซากสัตว์บางชนิดจะมีเชื้อจุลินทรีย์ ที่ช่วยป้องกันพวกปรสิต หรือ เชื้อราต่างๆ ที่อยู่ตามบนขนและผิวหนังของหมาป่าและน้องหมาได้ พวกเขาจะมีสัญชาตญาณการเอาตัวรอด และการดูแล เยียวยารักษาตัวเอง ในแบบที่คนเราไม่อาจล่วงรู้ได้ ประสาทการดมกลิ่นอันทรงพลังของพวกเขาจะสามารถหยั่งรู้ได้ว่ามีกลิ่นของจุลินทรีย์ชนิดใดที่เป็นประโยชน์อยู่ในซากสัตว์ ที่จะมาเป็นช่วยบำรุงสุขภาพขนให้มีสุขภาพดี 

 

 

 

 

     คงจะยากถ้าเราจะจัดการกับสัญชาตญาณชอบน้องหมา ดังนั้นทางที่ดีเราควรจัดระเบียบวินัยภายในบ้าน ให้ระมัดระวังเรื่องการทิ้งเศษขยะที่มีกลิ่นเหม็น ต้องตาไวดูว่ามีนก หรือ หนูในบ้านตายตรงไหน หรือไม่ก็ หาถังขยะที่มีฝาปิดมิดชิด จัดการเอาขยะไปทิ้งที่หน้าบ้านเป็นประจำทุกวัน ไม่ปล่อยค้างให้เน่าเสีย ซึ่งระเบียบวินัยในส่วนนี้จะช่วยลดโอกาสที่น้องหมาจะเจอเหยื่อให้นอนกลิ้ง ถูไถเล่นไปได้ระดับหนึ่ง
 

     ในกรณีที่น้องหมาชอบออกนอกบ้าน ถ้าเราไม่ได้เป็นคนพาออกไป ก็ค่อนข้างควบคุมยาก อาจจะต้องใช้วิธีการฝึกพาน้องหมาออกไปเดินเล่นนอกบ้าน เมื่อน้องหมาเจอซากสัตว์แล้วเข้าไปดม ไปเกลือกกลิ้งให้เรากระตุกสายจูง บอกว่า “ไม่” ถ้าเขายอมถอยออกมาก็ให้รางวัล ทำอย่างนี้เรื่อย ๆ จนน้องหมาสามารถรู้ว่าไม่ควรเข้าไปยุ่งค่ะ (การทำโทษหลังจากที่น้องหมาไปคลุกกลิ่นเน่าจะไม่ได้ช่วยให้พวกเขารู้ว่าตัวเองทำอะไรผิดนะคะ ต้องทำให้พวกเขารู้ว่าผิด ณ ขณะที่พวกเขากำลังทำค่ะ)

     นอกจากนี้เพื่อนๆ จะใช้วิธีฝึกเรียกให้น้องหมากลับมาโดยใช้นกหวีดก็ได้นะคะ สามารถเข้าไปอ่านวิธีการใช้นกหวีดได้ที่บทความ รวมอุปกรณ์ช่วยฝึกน้องหมาให้ทำตามคำสั่งอย่างว่าง่าย ค่ะ

 

 

 

     พฤติกรรมชอบคลุกกลิ่นเน่าเหม็นของน้องหมาอาจจะไม่เกิดขึ้นกับทุกตัวก็ได้นะคะ เพราะน้องหมาบางตัวก็รักสะอาด ชอบอยู่ในบ้าน ไม่ออกไปยุ่งกับกลิ่นเหม็น ถือว่าเป็นโชคดีมากๆ ของเจ้าของค่ะ แต่สำหรับน้องหมาที่รักกลิ่นเหม็น ซากสัตว์ต่างๆ ก็ควรทำความเข้าใจว่าพวกเขามีเจตนาดี อยากบอกข่าวสาร อยากอวดวีรกรรมเจ้าของหวังจะได้รับคำชม การดุ หรือทำโทษจะยิ่งเป็นการกระตุ้นส่งเสริมให้พวกเขาทำผิดมากขึ้น ทางที่ดีควรจะตอบรับการให้ด้วยคำพูดแค่ว่า เห็นแล้ว รู้แล้ว ด้วยน้ำเสียงราบเรียบ ก่อนจะพาไปอาบน้ำขัดสีฉวีวรรณให้เรียบร้อย.....เพียงแค่นี้ความสุข และความภาคภูมิใจของหมาก็ยังคงอยู่ แถมกลิ่นยังกลับมาหอมเหมือนเดิมอีกด้วยค่ะ ^^ 

 

 

 

บทความโดย : http://www.dogilike.com/

 

ข้อมูลอ้างอิง :
 

http://www.vetstreet.com/dr-marty-becker/the-smell-of-happiness-
why-dogs-like-things-that-stink

http://drsophiayin.com/blog/entry/scent-rolling-why-do-dogs-like-rolling-in-smelly-scents

http://www.psychologytoday.com/blog/canine-corner/200907/
why-do-dogs-roll-in-garbage-manure-or-other-smelly-stuff

http://www.dogbreedinfo.com/articles/dogsenses.htm

http://www.life123.com/parenting/pets/dog-health/why-dogs-roll-smelly-things.shtml

http://www.7x7.com/pets/ask-vet-why-do-dogs-love-smelly-stinky-things

www.halleballedog.com

 

 

ภาพประกอบ :
 

dogcare.dailypuppy.com

www.everythingwolf.com

loveandaleash.com

www.peachandthistle.com

www.dailymail.co.uk

sitmeanssit.com

www.todogwithlove.com

zongrik.wordpress.com