มีใครเคยมองตาประสานตากับน้องหมาแปลกหน้า หน้าตาน่ารักแต่กลับถูกขู่ คำราม แยกเขี้ยวใส่กันบ้างคะ.....พริกโดนมาแล้วหลายต่อหลายครั้ง แม้จะรู้ว่ามองตาน้องหมาก็อาจจะโดนแยกเขี้ยวใส่ได้ ถ้าไม่รู้จักมักจี่น้องหมามาก่อน แต่เวลาเจอน้องหมาน่ารักๆ ที่ถูกตา ต้องใจเข้าจริงๆ ก็อดใจไม่ได้ เผลอลืมตัว ยื่นมือเข้าไปหา แล้วถูกขู่กลับมาอยู่บ่อยครั้ง พักหลังก็พยายามจะเลี่ยง ไม่สบตา ไม่ยุ่งกับน้องหมาถ้าเขาไม่เดินเข้ามาหาเราก่อน
 

      แต่พอได้ดูรายการทีวีแชมเปี้ยน ตอนสุดยอดครูฝึกสุนัข จึงได้เคล็ดลับการฝึกน้องหมามาว่า....การมองตา หรือ จ้องตาน้องหมาจะช่วยให้น้องหมาเชื่อฟังคำสั่ง ยอมเป็นน้องหมานิสัยดีได้ง่ายขึ้น (จริงหรือเนี่ย!?)....พริกก็เลยไปค้นหาข้อมูล ข้อเท็จจริงว่าทำได้จริงหรือไม่ พร้อมกับเสาะหาการฝึกจ้องตาอย่างถูกวิธี มาแบ่งปันเพื่อนๆ เช่นเคย ไปดูกันค่ะว่า วิธีการจ้องตาจะสามารถใช้ได้ผลจริงหรือไม่ 


 

 

 

 

       สำหรับคน การมองตาเป็น สร้างความสัมพันธ์ ให้แน่นแฟ้นมากขึ้น ในระดับระดับสังคม (Social Contact) ในขณะที่คนไม่สบตาจะถูกมองว่าเป็นคน ไม่มั่นใจ ไม่จริงใจ ไม่เป็นมิตร มีทักษะการเข้าสังคมน้อยกว่าคนปกติทั่วไป แต่สำหรับน้องหมาแล้ว........

       ......การมองตาไม่ใช่การสร้างมิตร หากแต่เป็นการสร้างศัตรู การท้าทายอำนาจ และแสดงอำนาจเหนือ ใครหลบตาก่อนแสดงว่า ไม่แน่จริง ยอมยกธงขาว หากเพื่อนๆ ลองสังเกตจะเห็นว่า เมื่อน้องหมาจ้องตากันจะไม่มีตัวไหนยอมขยับเขยื้อนกาย แถมยังแยกเขี้ยวใส่แบบไม่มีใครยอมใคร หรือเวลาเราจ้องตาน้องหมาแปลกหน้ามักจะถูกเห่า ขู่คำรามใส่ ไม่ใช่กระดิกหางวิ่งเข้าหาลั้นลาอย่างที่เราคิด แต่ถ้าน้องหมาตัวไหนยอมหลบสายตาให้เราก่อน นั่นก็แสดงว่าพวกเขาหวั่นๆ กลัวๆ ไม่ค่อยกล้าหืออือกับเรา จึงขอยอมแพ้ อย่างไรก็ตาม เราก็ต้องระมัดระวังไม่เอื้อมมือเข้าไปหาทักทายในทันทีนะคะ เพราะยิ่งเขาหวั่นกลัวก็อาจจะยิ่งทำให้พวกเขาป้องกันตัวโดยการแว้งกัดอย่างฉับพลันค่ะ ...

 

      ส่วนน้องหมาที่เราเลี้ยง ถ้าอยากรู้ว่าเขากับเราใครเป็นจ่าฝูงก็ท้าพิสูจน์กันได้จากการมองตา ถ้าน้องหมายอมหลบตาต่ำ พวกเขายอมให้เรามีอำนาจเหนือกว่า เป็นจ่าฝูงของพวกเขานั่นเองค่ะ 

 

 (อ่านเพิ่มเติมวิธีการมองตาเข้าหาน้องหมาอย่างถูกวิธี ได้ที่บทความ ถึงเวลาทำความเข้าใจ "ความรู้สึกน้องหมา" อย่างถูกต้อง ค่ะ)

 

 

 

 

 

 

     อย่างที่เพิ่งบอกไปนะคะว่า การมองตาสำหรับน้องหมาเป็นการท้าทายข่มกันว่าใครมีอำนาจเหนือว่าใคร แต่สำหรับน้องหมาที่มีเจ้าของ ส่วนใหญ่พวกเขาจะค่อนข้างโอนอ่อนไม่ก้าวร้าว หรือขู่ใส่ เพราะพวกเขายอมรับว่าเราคือจ่าฝูงนั่นเอง

     ยกเว้นก็แต่เวลาเราวางแผนจะทำอะไรกับพวกเขา เช่น พาไปอาบน้ำ ให้ยา การสบตาเพียงนิดก็อาจทำให้พวกเขาไหวตัวทัน รีบวิ่งหนีไม่ยอมให้จับง่ายๆ นั่นก็เพราะพวกเขาจับอารมณ์ ความรู้สึก วัตถุประสงค์ได้จากดวงตา และพลังงานรอบตัวเรา......ซีซาร์ มิลานจึงได้บอกเทคนิคไว้ว่า....เวลาจะเดินไปหาน้องหมาเพื่อจับตัว ให้เดินไปโดยไม่สบตา มองพวกเขา แต่ให้มองไปทิศทางอื่น พอถึงตัวค่อยตะครุบจับไว้ พริกใช้วิธีนี้จับน้องหมาอาบน้ำได้ผลทุกครั้ง 100 เปอร์เซ็นต์ค่ะ  

 

 

 

     ในส่วนของการฝึกนั้น  คุณซาซายะ จุน ผู้พิชิตสุดยอดครูฝึกสุนัข รายการ ทีวีแชมป์เปี้ยน เมื่อปี 2555 ชาวญี่ปุ่น ได้เผยเคล็ดลับการฝึกสุนัขของเขาไว้ว่า.....

 

     ….เพราะสุนัขพูดไม่ได้ เราจึงต้องจับดูอารมณ์ของมันผ่านจากแววตา การกระดิกหาง ภาษากายเท่านั้น ซึ่งการจ้องตาจะช่วยให้เราสามารถอ่านความรู้สึกของพวกเขาได้ แล้วเมื่อเราอ่านความรู้สึกของพวกเขาได้ ก็จะสามารถฝึกวินัยได้ง่ายขึ้น โดยสาเหตุที่ทำให้การจ้องตาช่วยให้การฝึกวินัยมีประสิทธิผลก็เพราะน้องหมาจะมั่นใจ ไว้วางใจ เป็นการใช้ตาประสานใจ แล้วจากการจ้องตานี้เอง ไม่ว่าสุนัขนิสัยเสียขนาดไหนเป็นต้องเชื่อฟังอย่างง่ายดาย.....  

 

 

 

     ซึ่งเทคนิคการจ้องตาน้องหมา (Eye Contact) ถือว่าเป็นพื้นฐานของการฝึกเลยก็ว่าได้ค่ะ เพราะสามารถช่วยให้น้องหมามีสมาธิ ตั้งสติ จดจ่ออยู่กับสิ่งที่เรากำลังจะออกคำสั่ง เป็นเสมือนการเตรียมพร้อมก่อนปฏิบัติตาม โดยครูฝึกน้องหมาทั้งในอเมริกา ยุโรป และเอเชีย ต่างก็ใช้วิธีการนี้ตั้งแต่เริ่มฝึกเรียกชื่อน้องหมา เพื่อเป็นการสร้างกฏเกณฑ์ และเงื่อนไขให้แก่น้องหมาค่ะ 

 

     สำหรับประโยชน์ของการจ้องตาน้องหมา นอกจากจะช่วยให้น้องหมารู้สึกมั่นคง ไม่ว่อกแว่กต่อการรับคำสั่ง คล้ายๆ กับการสะกดจิตน้องหมาให้จดจ่ออยู่กับเราแล้ว ยังเป็นการสร้างความไว้วางใจระหว่างเรากับน้องหมา สามารถเชื่อมโยงการสื่อสารให้เข้าใจกันและกันได้อย่างอัตโนมัติ เช่น จ้องหน้าเราแล้วเห่าเพื่อเป็นการเรียก รอจนเราสบตา แล้วจึงวิ่งไปยังจุดเกิดเหตุ หรือ ในเวลาออกคำสั่งก็สามารถใช้วิธีการมองตาเพื่อบอกให้พวกเขาหยุดทำสิ่งๆ หนึ่ง เพื่อรอรับฟังคำสั่ง เป็นต้นค่ะ 

 

 

 

 

 

 

     วิธีการฝึกน้องหมาให้จ้องตาของเราไม่ยากเลยค่ะ เพียงแค่มีอุปกรณ์เสร็จสักเล็กน้อย คือ สายจูง คลิกเกอร์ และ ขนมไว้เป็นของรางวัล ซึ่งการฝึกให้น้องหมาจ้องตาเพื่อนิ่ง ทำตามคำสั่งของเรานั้น เริ่มแรกจำเป็นต้องสร้างความคุ้นเคย ทำความรู้จักกับน้องหมาเป็นอย่างดีเสียก่อน ปล่อยให้พวกเขาดมแขน ดมตัว คลอเคลียอยู่กับเราสักพัก  ไม่ควรฝึกกับน้องหมาแปลกหน้าที่เราไม่รู้จักนะคะ เดี๋ยวจะโดนกัดเอา จากนั้นก็ให้ลองมองตาน้องหมา ถ้ามีปฏิกริยาหยุดนิ่ง เริ่มขู่ก็ให้กลับไปทำความคุ้นเคยกับพวกเขาใหม่ แต่ถ้าหลบตานิดๆ ก็แสดงว่าค่อนข้างยอมอ่อนข้อให้เรา ไม่ก้าวร้าวหรือต้องการแสดงอำนาจเหนือ ก็ให้ดำเนินการฝึกได้เลยค่ะ (อ่านเพิ่มเติมวิธีการใช้คลิกเกอร์ได้ที่บทความ รวมอุปกรณ์ช่วยฝึกน้องหมาให้ทำตามคำสั่งอย่างว่าง่าย ค่ะ )

 

     วิธีฝึก น้องหมาตัวน้อย (เพิ่งเริ่มเลี้ยง ไม่รู้จักชื่อ)

 

 

 

      - ให้วิ่งอยู่ในที่ที่มีบริเวณ ใส่สายจูงให้เรียบร้อย จากนั้นเรียกชื่อน้องหมาเพื่อให้น้องหมาวิ่งตามเรา สามารถใช้ขนมล่อก็ได้ค่ะ

      - เมื่อน้องหมาวิ่งตามมา เงยหน้าสบตาเราเมื่อเรียกชื่อ ให้กดคลิกเกอร์ทันที แล้วให้ขนมเป็นรางวัล หรือเอ่ยคำชมก็ได้ค่ะ (หรือจะไม่ใช้คลิกเกอร์ก็ได้นะคะ เพราะประเด็นสำคัญอยู่ที่มองตาและให้รางวัลเพื่อเป็นการบอกให้รู้ว่าสิ่งที่น้องหมาทำถูกต้องนั่นเองค่ะ)

     - ให้ลองฝึกไปเรื่อยๆ ประมาณ 10 นาทีก็พอแล้วนะคะ เดี๋ยวน้องหมาจะเครียด การฝึกลักษณะนี้จะช่วยให้น้องหมานิ่ง สบตา และมีสติทุกครั้งที่เรียกชื่อ ซึ่งสามารถนำไปปรับใช้กับการฝึกคำสั่งอื่นๆ ได้อีกค่ะ โดยมีวิธีการ....เรียกชื่อ....สบตา...บอกคำสั่ง....และ ของรองวัลค่ะ 

 

 

     วิธีการฝึกหมาโต (ที่รู้จักชื่อตัวเองแล้ว)

 

 

     - ออกคำสั่งให้น้องหมานั่งลง 

     - จากนั้นให้เราหยิบขนม ถือไว้ให้อยู่ในระดับกับสายตาเรา ระหว่างตาทั้ง 2 ข้าง รอให้น้องหมามองขนมซึ่งอยู่ในระดับสายตาเรา เมื่อน้องหมามองให้กดคลิกเกอร์ แล้วให้ขนมชิ้นนั้นเป็นรางวัล ให้ลองทำเช่นนี้ซ้ำไปมาประมาณ 10 ครั้ง

     - ต่อมาให้ลองทำเหมือนเดิม (ทำท่าเหมือนจับขนม ยกมือขึ้นให้อยู่ระดับเดียวระหว่าง 2 ดวงตา) เพียงแต่ในมือไม่มีขนม ให้ใช้เรียกชื่อแทน เมื่อน้องหมามองตา ให้กดคลิกเกอร์ ให้ขนมเป็นรางวัลค่ะ 

 

 

     - เมื่อน้องหมาเริ่มมองตาโดยไม่ยึดติดกับขนมได้แล้ว ให้แล้วเรียกชื่อน้องหมาโดยไม่ยกมือมาไว้ระหว่างตาเพื่อชี้นำให้น้องหมามองตาเรา จากนั้นรอให้น้องหมาจ้องตานานขึ้นสักหน่อย ค่อยกดคลิกเกอร์ แล้วให้รางวัลค่ะ

 

      - ให้เราลองอยู่ในระยะที่ไกลขึ้น เรียกชื่อน้องหมา เมื่อเขาสบตาค่อยให้รางวัลค่ะ

 

 

     ฝึกน้องหมาที่รู้คำสั่งพื้นฐานอยู่ก่อนแล้ว (ฝึกโดยไม่เรียกชื่อ)

 

 

 

      - ออกคำสั่งให้น้องหมานั่ง ยกมือขึ้นให้อยู่ตรงกลางระหว่างตาทั้ง 2 ข้าง เพื่อดึงความสนใจจากน้องหมามาหาเรา โดยไม่ออกคำสั่งอะไร ทันทีที่น้องหมาสบตาเราให้กดคลิกเกอร์ และให้ขนมเป็นรางวัลค่ะ

 

     - ให้เราเดินไปทางซ้ายและ ทางขวา แต่สายตายังคงต้องมองน้องหมา เมื่อพวกเขามองตาหันตามทิศทางที่เราเดินหรือไม่ ถ้าน้องหมาทำตาม ครบ 1 รอบให้กดคลิกเกอร์ และให้ขนมเป็นรางวัล 

    - จากนั้นให้ลองฝึกกับการออกคำสั่ง โดยเริ่มจากใส่สายจูง รอให้น้องหมายืนนิ่งๆ ตรงข้ามกับเรา เมื่อน้องหมามองตา ให้ออกคำสั่งเช่น “นั่ง” กดคลิกเกอร์ แล้วจึงให้ขนม ทำอย่างนี้ไปเรื่อยๆ จนน้องหมาเข้าใจว่า จะต้องมองตาก่อนถึงจะได้รับคำสั่ง และได้รับรางวัลในท้ายที่สุด

 

 

     - ต่อมาให้ใส่สายจูง พาออกเดิน รอให้น้องหมาสบตา แล้วหยุดเดินให้ขนม แล้วจึงออกคำสั่งให้เดิน ทำอย่างนี้ไปเรื่อยๆ จนน้องหมาเข้าใจคำสั่งว่า “เมื่อใดที่สบตา พวกเขาจะต้องหยุด” นั่นเองค่ะ

 

     - สุดท้ายให้ลองคำสั่งอื่นๆ เมื่อเขาสบตา ให้ออกคำสั่ง จากนั้นให้ขนมเป็นรางวัล หรือถ้าไม่ให้ขนมก็ให้คำชมเพื่อเป็นเหมือนสัญญาณให้น้องหมารู้ว่าทำถูกต้องแล้วนั่นเองค่ะ

 

 

 

     การมองตาน้องหมา ถ้านำไปใช้อย่างถูกวิธีก็สามารถเป็นช่วยให้การฝึกสัมฤทธิ์ผลได้เป็นอย่างดี น้องหมามีสติ เชื่อมั่นในตัวเรา ยอมอยู่ใต้อำนาจ อย่างไรก็ตามบุคคลิกของผู้เลี้ยงที่จะฝึกการมองตาน้องหมาจำเป็นจะต้องแสดงถึงความมั่นคง สุขุม เป็นผู้นำ มีอำนาจที่เหนือว่า ห้ามว่อกแวก หรือ ถูกเบี่ยงเบนได้ง่าย มิเช่นนั้น น้องหมาอาจจะรู้สึกสับสน ไม่มั่นคง พาลให้เกิดความไม่เชื่อมั่น หวั่นระแวง และส่งผลต่อประสิทธิภาพในการฝึก.....เพราะการมองตาสำหรับน้องหมาเป็นเรื่องละเอียดอ่อน ถ้าการส่งสารผ่านการมองตาผิดพลาดเมื่อไหร่.... มิตรแท้ อาจกลายเป็นศัตรูได้เพียงพริบตาเดียว.....ต้องระมัดระวังนะคะ   

 

บทความโดย : Dogilike.com

http://www.dogilike.com/
 

ข้อมูลอ้างอิง :
 

http://www.tc-dog-training.co.uk/one-to-ones/eye-contact-exercise

http://www.ehow.com/how-does_4809410_making-eye-contact-dogs.html#ixzz2sXIM9qSu

http://puppydogweb.com/articles/training/eye_contact.htm

http://youtu.be/9oo6tcSxWWg

http://youtu.be/RrRDBSLI_wI

http://www.wikihow.com/Build-a-Relationship-With-a-Dog

 

ภาพประกอบ :
 

http://youtu.be/RrRDBSLI_wI

http://youtu.be/l0iR5qMZhk8

http://youtu.be/9oo6tcSxWWg

www.khills.net 

www.theguardian.com

wingsnpaws.wordpress.com

louisesdogblog.wordpress.com

www.wellbeing.com.au

www.thehindu.com