โดย: พริกขี้หนู
เส้นทาง ... กว่าจะเป็นน้องหมาช่วยเหลือคนพิการ
เพื่อคุณภาพชีวิตของคน เส้นทางของน้องหมาช่วยเหลือจึงเกิดขึ้น!
28 ตุลาคม 2556 · · อ่าน (28,543)
หากเพื่อนๆ ได้อ่านข่าวในคอลัมน์ Daily Dog ของน้องปังปอนด์ หรือบทความ 5 อาชีพน้องหมาจิตอาสาเพื่อชาวโลก!!! คงจะคุ้นหน้าค่าตากันดีกับน้องหมาที่ใส่เสื้อกั๊กสีสันสดใสคอยนั่งอยู่ข้างๆ คนผู้ ผู้พิการ คนชรา และเด็กๆ อย่างสงบเสงี่ยม คอยนำทาง อำนวยความสะดวก และอยู่เป็นเพื่อนข้างกายคอยจรรโลงใจให้คลายกังวล ซึ่งไม่ใช่น้องหมาทุกตัวที่สามารถทำหน้าที่น้องหมาช่วยเหลือได้อย่างนี้ทุกตัวนะคะ เพราะพวกเขาล้วนต้องผ่านบททดสอบหลายด่าน ใช้เวลายาวนานมากกว่า 2 ปีที่จะฝึกฝน ถ้าเพื่อนๆ อยากรู้ว่าพวกเขาเป็นใคร มีหน้าที่อะไร และกว่าจะมาเป็นน้องหมาช่วยเหลือที่ได้รับการยอมรับต้องทำอย่างไรบ้าง มาดูกันค่ะ
น้องหมาช่วยเหลือผู้พิการคืออะไร
ตามทีกฎหมายว่าด้วยชาวอเมริกันผู้พิการ (The American Disabilities Act : ADA) ระบุไว้กล่าวว่า น้องหมาที่ให้การช่วยเหลือผู้พิการทั้ง พิการทางตา หู หรือพิการทางร่างกายไม่สามารถช่วยเหลือตัวเองได้นั้นจะถือว่าเป็นน้องหมาช่วยเหลือค่ะ ซึ่น้องหมาช่วยเหลือจะได้รับการคุ้มครองเป็นพิเศษภายใต้กฏหมายของ ADA สามารถเข้าไปยังในพื้นที่สาธารณะต่างๆ ได้โดยไม่ผิดกฏหมาย ไม่ว่าจะเป็นร้านอาหาร โรงภาพยนตร์ เครื่องบิน เป็นต้น โดยน้องหมาช่วยเหลือผู้พิการมีแตกต่างจากน้องหมาทั่วไปที่ไม่ได้ดูแลคนพิการตรงที่น้องหมาตามปกติจะถือว่าเป็นสัตว์เลี้ยงจึงไม่มีสิทธิพิเศษอย่างน้องหมาช่วยเหลือค่ะ อย่างไรก็ตาม น้องหมาช่วยเหลือที่จะได้รับสิทธิพิเศษต้องได้ผ่านการทดสอบเพื่อได้ใบรับรองว่าเป็นน้องหมาช่วยเหลือที่ถูกต้องตามกฏหมายเสียก่อนนะคะ
ประเภทของน้องหมาที่ช่วยเหลือผู้พิการ
1. น้องหมาช่วยเหลือผู้พิการทางสายตา (Guide Dogs) มีหน้าที่คอยนำทาง พาขึ้นรถ ลงเรือ ข้ามถนน นำทางรถเข็นเวลาซื้อของ ป้องกันอันตรายจากการเดินทาง
2. น้องหมาช่วยเหลือผู้พิการทางการได้ยิน (Hearing Dogs) มีหน้าที่คอยเตือนให้เจ้าของรู้ว่ามีอะไรเกิดขึ้น เช่น เสียงออด เสียงเตือนภัยไฟไหม้ นาฬิกาปลุก เสียงคนเรียกชื่อเจ้าของ เสียงทารกร้องไห้ ซึ่งน้องหมาเหล่านี้จะสามารถแยกแยะออกว่าเสียงไหนคือเสียงเตือน เสียงเรียก หรือเสียงรบกวนทั่วไปที่ไม่จำเป็นต้องสนใจค่ะ
3. น้องหมาช่วยเหลือผู้พิการทางร่างกาย ขา หรือแขน (Service Dogs) มีหน้าที่อำนวยความสะดวก หยิบสิ่งของ เปิดตู้เย็น เปิด ปิดประตู นำทางรถเข็น เปิดปิดไฟ เปิดลิ้นชัก คอยช่วยขาที่ 3 ให้แก่ผู้ที่มีปัญหาการทรงตัว นอกจากนี้ยังสามารถเป็นน้องหมาที่คอยดูแลผู้ป่วยทั้งทางกาย ทางใจ และเด็กออทิสติก ในโรงพยาบาลได้อีกด้วย เอนกประสงค์มากๆ เลยค่ะ
คุณสมบัติของน้องหมาช่วยเหลือ
เนื่องจากน้องหมาช่วยเหลือจะได้รับสิทธิพิเศษสามารถเข้าไปในสถานที่สาธารณะรวมทั้งโรงพยาบาล สถานที่ราชการ มีคนผ่านไปมาพลุกพล่านได้ จึงจำเป็นจะต้องมีคุณสมบัติพิเศษต่างๆ ที่น้องหมาตัวอื่นไม่มี นั่นก็คือ
- สามารถควบคุมอารมณ์และความรู้สึกไม่มั่นคงต่อผู้คน สัตว์อื่นๆ รวมไปถึงสถานการณ์ หรือสิ่งแวดล้อมต่างๆ ได้ ไม่ตกใจ ข่มขู่ผู้คน หรือ หวั่นกลัว
- สามารถอยู่ภายใต้คำสั่งได้ตลอด 24 ชั่วโมง เข้าใจทั้งคำสั่งเสียง คำสั่งภาษามือ หรือทั้ง 2 ภาษา
- สามารถอยู่ในรถสาธารณะ เช่น รถไฟฟ้า รถประจำทาง เครื่องบินได้อย่างสงบ สามารถนั่งรอให้ถึงเวลาขึ้นลงพาหนะต่างๆ ได้ รอจนเจ้าของออกคำสั่งให้ไป ไม่นำเจ้าของ เพราะอาจจะทำให้เกิดอันตรายหรืออุบัติเหตุได้ ในกรณีน้องหมานำทางคนตาบอดจะต้องรู้ว่าหยุดตอนไหน เดินไปยังทิศทางใด พร้อมกับสามารถป้องกันอันตรายที่จะเกิดขึ้นได้ โดยเฉพาะการข้ามถนน
- สามารถอยู่บนท้องถนนที่มีเสียงดังรบกวนได้อย่างสงบ ผ่อนคลาย ไม่ตื่นตกใจกับเสียงแตรรถ รวมทั้งไม่ถูกหันเหความสนใจจากสิ่งเร้ารอบกาย
- สามารถยืนนิ่งๆ หรือ นั่งนิ่งๆ ได้เป็นเวลานาน
- สามารถอดทนต่อกลิ่นอาหารได้ คือสามารถนั่งหรือนอนเงียบๆ ใต้โต๊ะอาหาร หรือสถานที่ที่ทางร้านออกกฏระเบียบไว้ โดยน้องหมาต้องไม่หันเหความสนใจ ไม่ร้องขออาหาร
- สามารถแยกเสียงเตือนภัยออกจากเสียงรบกวนทั่วๆ ไปได้
- สามารถจำชื่อเจ้าของได้ เมื่อมีคนเรียกชื่อเจ้าของผู้พิการทางการได้ยิน น้องหมาก็สามารถเตือนเจ้าของให้รับรู้ได้ รวมทั้งสามารถช่วยอำนวยความสะดวก หยิบข้าวของตามคำสั่งให้แก่ผู้พิการทางร่างกายได้
การเป็นน้องหมาช่วยเหลือต้องผ่านบททดสอบอะไรบ้าง
ปกติแล้วการทดสอบหลักของการจะเป็นน้องหมาช่วยเหลือได้ก็คือ การฝึกให้น้องหมาอยู่ภายใต้การควบคุม ทำตามคำสั่งของของผู้เลี้ยง และสามารถควบคุมอารมณ์ สงบ สุขุมได้ทุกสถานการณ์ ซึ่งในต่างประเทศโดยเฉพาะสหรัฐอเมริกาจะมีการเรียนการสอนฝึกน้องหมาช่วยเหลือ เพื่อให้น้องหมาสามารถผ่านแบบทดสอบได้ใบประกาศนียบัตรรับรองจาก Service Dog Certification of America หรือ National Service Animal Registry (NSAR) โดยจะมีบททดสอบที่หลากหลาย ท้าทายความอดทนน้องหมามากๆ ไม่ว่าจะเป็น.......
- การทดสอบให้อยู่ในที่สาธารณะ (a Public Access Test) เพื่อดูว่าน้องหมามีสามารถควบคุม รับมือกับสถานการณ์ สิ่งแวดล้อมต่างๆ ได้ เช่น ยืนอยู่ข้างถนนที่มีรถจำนวนมากได้ไหม อยู่ในที่เปิดเช่นงานแฟร์ สวนสาธารณะได้หรือไม่ น้องหมาต้องสามารถอยู่ในที่สาธารณะได้โดยไม่มีสายจูง เผื่อไว้ในกรณีที่สายจูงเกิดหลุดขึ้นมา เป็นต้นค่ะ
- การทดสอบการทำช่วยเหลือผู้พิการทางร่างกาย โดยเฉพาะน้องหมาช่วยเหลือ (Service Dogs) เช่น นั่งคอยในห้างสรรพสินค้าแม้จะมีคนเข็นรถเข็นมาหยุดอยู่ข้างๆ เพื่อเล่นกับน้องหมา พวกเขาก็ยังสามารถนั่งนิ่ง ไม่กระโดดตื่นเต้น ดีใจเมื่อมีคนมาทัก หรือสามารถนั่งใต้โต๊ะอาหารนิ่งๆ ได้เป็นเวลานานแม้จะมีคนแอบโยนอาหารมาให้ก็ตาม รวมทั้งความสามารถเปิดปิด ประตู หยิบของได้ตามคำสั่ง เป็นต้นค่ะ
- การทดสอบการนำทาง โดยเฉพาะน้องหมานำทางผู้พิการทางสายตา (Guide Dogs) เพื่อดูว่าน้องหมาสามารถนำทางได้อย่างปลอดภัยเมื่อมีเครื่องกีดขวาง เช่น ทดสอบการข้ามถนน การมีสมาธิไม่ว่องแวก การกล้าตัดสินใจ เป็นต้น
- การทดสอบการได้ยิน โดยเฉพาะสำหรับน้องหมาดูแลผู้พิการทางการได้ยิน (Hearing Dogs) เพื่อการเตือนภัย การตอบสนองรับขานชื่อของเจ้าของ สามารถแยกแยะได้ว่าเสียงประเภทไหนเป็นเพียงเสียงรบกวนทั่วไป เสียงใดเป็นเสียงเตือนภัย เช่น ดูปฏิกริยาเมื่อได้ยินเสียงเครื่องดูดฝุ่น กับเสียงกริ่งไฟไหม้ ทดสอบปฏิกริยาการตอบสนองเมื่อเรียกชื่อเจ้าของ เป็นต้น
การเป็นน้องหมาช่วยเหลือต้องได้รับการรับรองจากที่ใด
น้องหมาที่ผ่านการทดสอบจะได้ใบรับรองเป็นประกาศนียบัตรจากหน่วยงาน Dog Certification of America หรือจาก National Service Animal Registry (NSAR) ประเทศสหรัฐเอเมริกา รวมไปถึงอีกหลายหน่วยงานที่มีอำนาจในการทดสอบและออกใบรับรองให้แก่น้องหมาช่วยเหลือ ซึ่งส่วนใหญ่ในหลายๆ ประเทศการจะเป็นน้องหมาช่วยเหลือได้จะต้องมีใบรับรองเพื่อเป็นการแสดงสิทธิ์ว่าน้องหมาเหล่านี้สามารถเข้าไปในเขตสาธารณะหรือสถานที่ซึ่งไม่อนุญาตให้นำสัตว์เลี้ยงเข้าไปได้ค่ะ
อย่างไรก็ตามในเมืองไทยยังไม่มีการระบุกฎหมาย หรือนโยบายดังกล่าวออกมาใช้กับน้องหมาช่วยเหลือคนพิการ แต่ในอนาคตอันใกล้ก็ไม่แน่นะคะ ตอนนี้เทรนการเลี้ยง และการฝึกน้องหมาเพื่อยกระดับคุณภาพชีวิตของผู้คนกำลังมาแรง ต้องรอลุ้นกันค่ะ
เส้นทางของน้องหมาช่วยเหลือต้องผ่านการฝึกและบททดสอบอย่างหนัก น้องหมาต้องมีความอดทนสูง ฝึกง่าย และมีใจรักการบริการ ซึ่งน้องหมาส่วนใหญ่ที่ทำหน้าที่นี้ได้ดีมักจะเป็นน้องหมาพันธุ์โกลเด้น รีทรีฟเวอร์ ลาบราดอร์ รีทรีฟเวอร์ เยอรมัน เชฟเพิร์ด เกรทเทอร์ สวิสส์ เมาน์เทนด็อก ส่วนน้องหมาพันธุ์เล็กมักจะเป็น ยอร์คเชียร์ เทอร์เรีย ชิสุ เครน เทอร์เรียร์ คิง คาวาเลียร์ ชาล์ส สแปเนียล เป็นต้นค่ะ ถ้าเพื่อนๆ คนไหนเลี้ยงน้องหมาพันธุ์เหล่านี้ไว้ ควรรีบฝึกตั้งแต่ยังเล็กนะคะ เพราะพวกเขาคือเพชรเม็ดงามที่จะช่วยดูแลครอบครัวได้เป็นอย่างดี ^^
ข้อมูลอ้างอิง :
http://www.wikihow.com/Train-Your-Service-Dog-Without-a-Professional-Trainer
http://animal.discovery.com/pets/how-to-train-service-dog.htm
http://www.assistancedogsinternational.org/faq-category/working-with-assistance-dogs/
http://www.prevention.com/health/healthy-living/how-train-your-dog-be-therapy-dog
http://www.iaadp.org/
http://www.iaadp.org/iaadp-minimum-training-standards-for-public-access.html
ภาพประกอบ :
www.answers.com
en.wikipedia.org
www.museumofman.org
greatdaneservicedog.wordpress.com
www.petsadviser.com
- ส่งต่อให้เพื่อน:
- Categories : เรื่องน่ารู้ ·
SHARES