โดย: พริกขี้หนู

เรื่องต้องรู้! ความรู้สึกแท้จริงของน้องหมาเมื่อถูกทิ้งให้อยู่ลำพัง

เมื่อตั้งกล้องวงจรปิด เราจะรู้พฤติกรรมน้องหมาว่าการอยู่ตามลำพังเป็นเรื่องยากสำหรับพวกเขา

14 พฤษภาคม 2558 · · อ่าน (33,959)

Dogilike.com :: เรื่องต้องรู้! ความรู้สึกแท้จริงของน้องหมาเมื่อถูกทิ้งให้อยู่ลำพัง

อย่างที่รู้ๆ กันนะคะว่าน้องหมาเป็นสัตว์สังคมจ๋ามากเลยนะคะ เวลาถูกทิ้งให้อยู่ลำพัง พวกเขามักจะสร้างวีรกรรมให้พวกเขาปวดหัวเมื่อกลับมาถึงบ้าน ซึ่งฉนวนเล็กๆ นี้จะสามารถพัฒนาปัญหาให้แย่มากขึ้น และมากขึ้นไปอีกถ้าไม่ได้รับการดูแลหรือทำความเข้าใจ จนท้ายที่สุดการทิ้งน้องหมาให้กลายเป็นหมาจรจัดค่ะ โดยสารคดี Dogs: Their Secret Lives Channel 4 documentaryได้มีการเผยให้เห็นพฤติกรรมน้องหมาเมื่อถูกทิ้งให้อยู่ลำพังด้วยกล้องวงจรปิดที่เจ้าของเห็นแล้วถึงกับต้องหลั่งน้ำตา

ถึงเวลาทำความเข้าใจถึงความรู้สึกของพวกเขาอย่างแท้จริงกันแล้วล่ะค่ะว่าเมื่อน้องหมาอยู่ลำพังจะเกิดผลกระทบอะไรกับชีวิตจิตใจของพวกเขา แล้วเราจะมีวิธีช่วยกันแก้ปัญหาให้พวกเขามีความสุขกับการอยู่ลำพังได้อย่างไรบ้าง มาดูกันเลยค่ะ

เมื่อเราทิ้งน้องหมาอยู่ลำพังเกิดอะไรขึ้นกับพวกเขา?

ในเมืองเล็กๆ ของประเทศอังกฤษ มีหลายบ้านที่ต้องทิ้งน้องหมาให้อยู่ลำพังระหว่างวัน โดยสิ่งที่เจ้าของไม่รู้เลยก็คือว่า ในวันๆ หนึ่งทั้งเมืองจะมีเสียงน้องหมาร้องโหยหวนเพราะถูกทิ้งให้อยู่ลำพัง! แล้วนี่คือสาเหตุที่ทำให้เกิดการวิจัย และหาหนทางบรรเทาทุกข์ทั้งน้องหมา ผู้เลี้ยง และเพื่อนบ้านที่ต้องทนฟังเสียงน้องหมาร้องโหยหวน

ในเคสตัวอย่าง เจ้าของบรูโน่ น้องหมาร็อตไวเลอร์ผสมบ็อกเซอร์ ที่มีปัญหากับการอยู่บ้านลำพัง บอกว่า “บรูโน่กระวนกระวายเมื่อจะออกจากบ้านดูเครียดตัวแข็งเกร็ง ตื่นตระหนก มองด้วยสายตาเศร้าๆ มันทำให้เจ็บหัวใจที่ต้องทิ้งเขาลำพัง แล้วไม่อยากต้องให้เขาทนกับความเศร้าเสียใจอย่างนี้”

แต่ก่อนที่จะช่วยเหลือบรูโน่ได้ ทางทีมสารคดีจึงได้ติดตั้งกล้องวงจรถึง 10 ตัวเพื่อจับภาพว่า ระหว่างที่บรูโน่ถูกทิ้งให้อยู่ตามลำพัง เกิดอะไรขึ้นบ้าง

ทันทีที่เจ้าของออกจากบ้าน บรูโน่ก็หอนโหยหวน แล้วตามด้วยกิจวัตรที่ทำเหมือนกันทุกๆ วันก็คือ เดินไปเช็กที่ห้องนั่งเล่น แล้วก็ตามไปดูที่ห้องครัว แล้วก็กลับไปที่ประตูอีก แล้วก็วนไปที่ห้องนั่งเล่น อยู่ไม่นิ่ง เลียจมูก (บอกถึงความวิตกกังวล) เดินไปห้องครัวต่อ ไม่กินข้าว ไม่ดื่มน้ำ เขากระวนกระวาย ไม่อยู่นิ่ง ขับถ่ายไม่เป็นที่ และรอคอยเจ้าของ วนลูปเดิมอย่างนี้ตลอดทั้งวัน อย่างนี้ตลอดวัน!

ดร. เอมิลี่ แบล็กเวลล์ นักพฤติกรรมสัตว์ มหาวิทยาลัยบริสตอล ได้ให้คำแนะนำ 2 ทางในการดูแลกับพวกเขาคือ

- ควรฝึกหรือหาทางที่จะทำให้น้องหมารู้สึกผูกติดกับเราน้อยลง ให้พวกเขามีอิสระที่จะอยู่ได้

ด้วยตัวเองให้มากขึ้น เพื่อที่พวกเขาจะเรียกร้องความสนใจน้อยลง มีความสุขได้ด้วยตัวเอง

- ให้ปรับวิธีคิดน้องหมาว่าการอยู่ลำพังไม่ใช่เรื่องน่าหวาดกลัว หรือ เรื่องแย่ ส่วนนี้เราต้องฝึกให้พวกเขารู้ว่า เมื่อเราออกไปข้างนอก เราจะกลับมาเราไม่ได้ทอดทิ้งเขา ( ส่วนนี้จะคล้ายๆ เป็นการฝึกไม่ให้น้องหมาตามเราค่ะ เดี๋ยวจะเผยเทคนิคให้ช่วงท้ายนะคะ)

งานวิจัยเกี่ยวกับความรู้สึก ความคิดของน้องหมาเมื่อถูกทิ้งบอกอะไรกับเรา?

ศาสตราจารย์ แดเนียล มิลล์ ซึ่งเป็นศาสตราจารย์ทางด้านเวชศาสตร์พฤติกรรมสัตว์ มหาวิทยาลัยลินคอล์น ได้ศึกษา กล่าวว่า ความรู้สึกกระวนกระวาย วิตกกังวลของน้องหมานั้น เกิดได้ทั้งจากการที่พวกเขามีความผูกพันที่เหนียวแน่น ลึกซึ้งกับเจ้าของมากเป็นพิเศษ ซึ่งจะไม่เกิดขึ้นกับน้องหมากับน้องหมาด้วยกัน! นอกจากนี้ยังเกิดจากความกลัว และ ความขุ่นเคืองไม่พอใจเจ้าของหรือสถานการณ์อีกด้วย

เขาได้ค้นหาว่าอารมณ์ความรู้สึกของน้องหมานั้นขึ้นอยู่กับอะไร อย่างการหอน เกิดจากความผูกพันยึดติดกับเจ้าของ เหมือนกับลูกที่ต้องถูกพรากจากอกของแม่ ยิ่งเสียงสูงยิ่งเป็นการบอกว่าสถานการณ์แย่หนัก การเห่าเป็นการบอกว่ารู้สึกโกรธไม่พอใจ ส่วนการที่น้องหมาพยายามพังประตูกัดของใช้ต่างๆ เกิดจากความขุ่นเคืองที่ตัวเองไม่สามารถออกไปข้างนอกหาคนที่รักได้ เป็นต้นค่ะ ซึ่งสิ่งที่พวกเขาต้องการก็คือการได้อยู่ร่วมกันกับฝูง

เกิดอะไรขึ้นจากการมองผ่านกล้องวิดีโอ อินฟาเรด

อุณหภูมิภายในห้องจะค่อนข้างเย็นเพราะรอบๆ เป็นสีน้ำเงินม่วงนะคะ ส่วนตัวของบรูโน่จะร้อนเห็นเป็นสีเหลืองส้ม ยิ่งสว่างยิ่งร้อน สมองของเขาจะมีการแอคทีฟสลับกันซ้ายขวา เมื่อมองความร้อนที่หัวบรูโน่จะเห็นว่า สมองด้านขวาสว่างกว่ามีความร้อนมากกว่าสมองข้างซ้าย นั่นแสดงว่าบรูโน่กำลังรู้สึกเครียด เนื่องจากสมองข้างขวาของน้องหมาตามทฤษฏีแล้วจะเกี่ยวโยงเกี่ยวกับความรู้สึกด้านลบของอารมณ์ความรู้สึก แต่พอมีใครคนหนึ่งเหมือนจะเดินมาที่ประตูบริเวณหูหรือสมองซีกซ้ายจะสว่างมีความร้อนมากขึ้น เป็นสัญญาณว่าสิ่งดีๆ กำลังเกิดขึ้น ความร้อนจากสมองซีกขวาจะลดลง

"จากฟุตเทจที่เก็บภาพบรูโน่ไว้ทั้งหมดทำให้รู้ว่าพฤติกรรมของบรูโน่นั้นเกิดจากการผสมผสานกันของพิษจากความกลัว กังวล ตื่นตระหนก ความไม่พึงพอใจ อันนำไปสู่พฤติกรรมที่เป็นปัญหา พลังงานในร่างกายแปรปรวนขาดสมดุล ก็เลยระบายความกังวล เรียกร้องความเห็นใจ โดยการกัดแทะข้าวของ ซึ่งอาการดังกล่าว เป็นลักษณะอาการเดียวกับเวลาที่เขาต้องถูกแยกจากแม่ และจากฝูงนั่นเอง"

ในงานวิจัยของ ดร. ราเชล เคซี่ย์ เกี่ยวกับพฤติกรรมสัตว์ มหาวิทยาลัย บริสตอล ได้รวบรวมข้อมูล รวมทั้งตัวอย่างจากน้ำลายของน้องหมามากกว่า 40 ชีวิตที่มีปัญหาการถูกทิ้งให้อยู่ลำพัง ค้นพบว่า น้องหมาจะมี ฮอร์โมนคอร์ติซอล (cortisol) เพิ่มมากขึ้น ซึ่งเป็นฮอร์โมนที่มีความจำเป็นอย่างมากต่อเซลล์ของร่างกาย มีหน้าที่เพิ่มระดับน้ำตาลในเลือด รวมทั้ง และ ส่งผลต่อประสาทส่วนกลางทำให้สมองไวต่อสิ่งเร้า เมื่อเกิดความกลัวจะถูกทิ้ง ไม่ได้รับความสนใจ ฮอร์โมนดังกล่าวจะเพิ่มมากขึ้น ยิ่งทำให้เกิดความกระวนกระวายอย่างหนัก อยู่ไม่สุข ควบคุมอารมณ์ไม่ได้ ระบบต่างๆ ในร่างกายแปรปรวนค่ะ

ควรจัดการอย่างไรเพื่อให้น้องหมาสามารถอยู่ลำพังได้อย่างมีความสุข?

วิธีการช่วยให้น้องหมามีความสุขแม้อยู่ลำพังได้นั้น สามารถทำร่วมกันได้หลายอย่างนะคะ ถ้าสามารถทำได้ครบทุกอย่างจะดีเลิศสำหรับชีวิตน้องหมามากค่ะ โดยวิธีการจัดการน้องหมาให้รู้สึกผ่อนคลาย ไม่วิตกกังวลก็สามารถทำได้ดังนี้เลยนะคะ

1. หาของเล่นที่มีลูกเล่นมากขึ้น เพื่อดึงความสนใจจากความเหงา ความเครียด และการรอคอยค่ะ โดยของเล่นที่เหมาะสมก็อย่างของเล่นที่มีของกิน ฝึกสมอง อย่างของเล่นที่เอาขนมซ่อนเข้าไปไว้ในของเล่น เพื่อพวกเขาจะสนุกได้ตามลำพังอย่างเช่น ของเล่นยางสำหรับกัดแทะที่เหนียวและทนทาน (Tough Rubber Chews) มีช่องว่างตรงกลาง สามารถใส่ขนมลงไปได้ หรือ ของเล่นที่ออกแบบมาเพื่อพัฒนาสมองขณะเล่นให้แก่สุนัข เช่น ของเล่นที่สามารถแยกชิ้นส่วนได้ (Plush Puzzle Toy) หรือของเล่นที่สามารถซ่อนชิ้นเล็กไว้ในชิ้นใหญ่ได้ (Hide Toys) เป็นต้นค่ะ ส่วนเราก็ควรใจแข็งยอมปล่อยให้เขาเล่น โดยที่เราไม่เข้าไปวุ่นวายก้าวก่ายนะคะ

2. ฝึกให้น้องหมารู้สึกว่าเราไม่ได้หายไปไหน ยังอยู่กับพวกเขาไม่ได้ทอดทิ้ง โดยการหาที่นอนหรือเบาะนอนสบายๆ ให้กับเขา เรียกให้เขามานอนเล่น หรือเล่นของเล่นบนเบาะ ออกคำสั่ง “ผ่อนคลาย” ส่วนเราก็นั่งใกล้ๆ แต่ห้ามเรียกหรือสัมผัสน้องหมา แค่นั่งเฉยๆ สักพักหนึ่ง จากนั้นค่อยๆให้ลุกขึ้นหนึ่งก้าวแล้วกลับมานั่งลง ทำหลายๆ ครั้งเห็นว่าน้องหมายังรู้สึกดีอยู่ก็ค่อยเพิ่มเป็นก้าวห่างออกไป 2 ก้าว แล้วกลับมานั่งลง เมื่อน้องหมายังรู้สึกดีอยู่ก็ค่อยให้ก้าวให้ไกลขึ้นเรื่อยๆ ทำแบบเดิม จนกระทั่งทำเสียงเปิดปิดประตู แต่ก็ค่อยเดินกลับมานั่งที่โซฟา แล้วค่อยลองกับประตูอื่นๆ แล้วก็ค่อยๆ เดินออกไปโดยที่ไม่ต้องบอกพวกเขา เพื่อน้องหมาวางใจเรามากขึ้น ว่าการที่เราออกไปไม่ได้ส่งผลกระทบอะไรต่อพวกเขา (แต่ถ้าจะให้ดีควรฝึกตั้งแต่ยังเล็กค่ะ)

3. ใช้อุปกรณ์เทคโนโลยีติดต่อกับน้องหมาทางมือถือ เป็นอุปกรณ์ที่สามารถพูดคุยกับน้องหมาที่อยู่ที่บ้านได้นอกจากนี้ยังสามารถให้ขนมเพียงแค่กดปุ่ม พวกเขาจะรู้สึกไม่เหงา ไม่รู้สึกห่างเหินหรือถูกทิ้งให้อยู่ลำพัง (อ่านเพิ่มเติมบทความ 6 เทคโนโลยีสุดล้ำช่วยทุนแรงเจ้าของในการเลี้ยงสุนัข ค่ะ)

4. ออกกำลังกายเป็นประจำทุกวัน เพื่อช่วยในการเผาผลาญพลังงาน คลายกังวล สร้างความรู้สึกผ่อนคลายให้น้องหมา อีกทั้งยังเป็นการเสริมสร้างความสัมพันธ์ ความรู้สึกไว้เนื้อเชื้อใจกับเจ้าของ น้องหมาจะเหนื่อยหมดแรงแต่ใช้เวลาไปกับการพักผ่อนระหว่างวัน มีพลังงานว้าวุ่นวิตกกังวลลดลงได้ค่ะ

อันที่จริงการรักน้องหมาอยากให้น้องหมาติดตาม อยู่กับเราตลอดเวลา พาไปด้วยทุกที่ ไม่ปล่อยให้พวกเขาได้มีพื้นที่ส่วนตัวก็เหมือนเป็นดาบ 2 คมนะคะ น้องหมาจะรักติดตามเราก็จริง แต่ก็ทำให้การอยู่ห่างจากเราเป็นเรื่องน่าเศร้าสำหรับพวกเขา เพราะฉะนั้น เราจึงจำเป็นต้องฝึกฝนตัวเองและน้องหมาให้มีช่องว่างระหว่างกันบ้างจะได้สามารถมีความสุขแม้อยู่ลำพัง เพื่อสร้างความสมดุลให้แก่จิตใจของหมาและตัวเราค่ะ (อ่านเพิ่มเติม บทความ 10 สายพันธุ์ น้องหมาติดหนึบชีวิตนี้ขาดเจ้าของไม่ได้!!! และบทความ เมื่อต้องทิ้งสุนัขให้อยู่บ้านลำพัง จะต้องเตรียมตัวอย่างไร ค่ะ)

... สำหรับในสัปดาห์นี้ คอลัมน์การฝึกการสื่อสาร มีกิจกรรมสุดพิเศษให้เพื่อน ๆ มาร่วมแบ่งปันประสบการณ์ เคล็ดลับการช่วยให้น้องหมาอยู่บ้านลำพังได้แบบไม่มีปัญหา ว่ามีวิธีการอย่างไรกันบ้าง เทคนิคของเพื่อน ๆ คนไหนถูกใจทีมงานจะได้รับไป หนังสือ "รู้ใจหมา" จากสำนักพิมพ์ Springbooks จำนวน 1 เล่ม ไปอ่านกันเพลินๆ เพื่อให้เพื่อนๆ ได้รู้ใจน้องหมากันมากขึ้นเลยค่ะ ประกาศผลผู้โชคดีในวันพฤหัสบดีที่ 28 พฤษภาคม นี้ รีบๆ มาแชร์กันเยอะๆ นะคะ