หน้าหนาวมาถึงแล้ว ... ถึงแม้ใครต่อใครจะชื่นชอบอากาศเย็นสบายและแดดอ่อนในช่วงฤดูนี้ แต่ทราบไหมคะว่าช่วงฤดูกาลนี้มีผลต่อสภาวะอารมณ์ของเรามาก ๆ เลยทีเดียว ...

 

จริงหรือที่หน้าหนาวทำให้เป็นโรคซึมเศร้าได้

     ลมหนาว ๆ เย็น ๆ แม้จะให้ความรู้สึกสบายใจ แต่ในบางครั้งเราก็กลับรู้สึกซึม ๆ  หากใครกำลังรู้สึกแบบนี้อยู่ ก็เป็นไปได้ว่าอาจจะกำลังอยู่ในโหมด "ภาวะซึมเศร้าในช่วงหน้าหนาว"  Seasonal Affective Disorder (SAD) หรือบางคนอาจจะเรียกว่า Winter blues เป็นสภาวะซึมเศร้าในช่วงฤดูหนาวถือเป็นโรคซึมเศร้าชนิดหนึ่งที่เกิดขึ้นในระยะชั่วคราว โดยภาวะนี้ไม่ได้เกิดขึ้นเฉพาะในคนเท่านั้นแต่ยังสามารถเกิดขึ้นได้กับสัตว์เลี้ยงอย่างน้องหมาอีกด้วย

     ในบทความนี้มะเหมี่ยวจะขอเรียกภาวะซึมเศร้าในช่วงหน้าหนาวว่า "Winter blues" ก็แล้วกันนะคะ ... สำหรับภาวะนี้เป็นความผิดปกติทางอารมณ์ ที่เกิดจากการเปลี่ยนแปลงของฤดูกาล อย่างในตอนนี้เข้าสู่ช่วงหน้าหนาว ช่วงเวลากลางคืนก็จะมากกว่ากลางวัน ส่งผลให้นาฬิกาภายในร่างกายของทั้งคนและสัตว์เปลี่ยนไป นอกจากนี้ ในเรื่องของสารเคมีในร่างกายสารเซราโทนินเซโรโทนิน (Serotonin) ซึ่งเป็นฮอร์โมนสื่อประสาทที่ทำให้เกิดความรู้สึกเป็นสุข ช่วยควบคุมอารมณ์ให้ผ่อนคลายความเครียด ทั้งยังควบคุมอุณหภูมิของร่างกาย โดยแสงอาทิตย์จะช่วยให้เซโรโทนินอยู่ในระดับที่เหมาะสม แต่สารนี้มักจะมีปริมาณลดลงในฤดูหนาว เพราะได้รับแสงอาทิตย์น้อยลงกว่าในช่วงฤดูอื่น ๆ จึงถือเป็นปัจจัยหนึ่ง และถ้าสารชนิดนี้ลดลงไปมาก ๆ มันก็อาจจะทำให้เกิดอาการซึมเศร้า รู้สึกหมดเรี่ยวแรง วิตกกังวล หรือแม้กระทั่งเบื่อทุกสิ่งที่อยู่ตรงหน้าได้ (ระดับอาจมาก-น้อยกันไปตามปัจจัยของแต่ละบุคคล หรือสัตว์แต่ละประเภท)

 

สังเกตยังไงว่าน้องหมาอยู่ในภาวะ Winter blues หรือเปล่า

     สำหรับในน้องหมา ช่วงหน้าหนาว หรือช่วงที่มีอากาศเย็นติดต่อกันนาน ๆ แสงแดดไม่ค่อยมีน้องหมาบางตัวอาจรู้สึกเครียด หดหู่ เหงา ๆ กระวนกระวาย บางตัวอาจจะนอนมากกว่าปกติ ไม่อยากขยับเขยื่อนตัวออกกำลังกาย น้องหมาบางตัวอาจอ้วนผิดปกติเพราะพวกเขากินอาหารในปริมาณเท่าเดิมแต่ไม่ได้ออกกำลังกายใด ๆ โดยเฉพาะการออกกำลังกายกลางแจ้งที่จะช่วยเผาผลาญพลังงานได้เป็นอย่างดี

     มีผลการสำรวจจาก  PDSA ซึ่งเป็นองค์กรการกุศลด้านสัตวแพทย์ชั้นนำในสหราชอาณาจักร ในช่วงหน้าหนาว 40% ของน้องหมามักจะมีภาวะซึมเศร้าจากการขาดแสงแดด และ 1 ใน 3 ตัว จะมีน้ำหนักเพิ่มขึ้นเพราะร่างกายไม่ได้นำพลังงานที่ได้รับไปเผาผลาญ นอกจากนี้ยังอาจพบปัญหาขนร่วงในน้องหมาบางสายพันธุ์ เช่น อิงลิชบูลด็อก , เฟรนช์ บูลด็อก , แอเรเดล เทอร์เรียร์ , โดเบอร์แมน พินเชอร์ , บูวิเย เด ฟลองเดรอะ , สก็อตติช เทอร์เรีย , ชาเป่ย , ลาบาดอร์ รีทรีฟเวอร์ , ไจแอนท์ ชเนาเซอร์ และ อะกิตะอินุ

 

ผู้เลี้ยงฟื้นฟูน้องหมาจากภาวะ  Winter blues ได้อย่างไรบ้าง

     ถ้าน้องหมาของใครกำลังมีภาวะนี้อยู่ก็อย่าเพิ่งตกใจไปนะคะ เราสามารถฟื้นฟูน้องหมาให้หายจากภาวะนี้ได้ โดยอาจเริ่มจากวิธีง่าย ๆ คือ "Light Therapy" เช่น พาน้องหมาไปอยู่ในพื้นที่ที่มีแสงสว่างมาก ๆ หรือออกไปเดินเล่นข้างนอกเพื่อรับแสงแดดอ่อน ๆ  อาจจะหากิจกรรมกลางแจ้งที่กระตุ้นให้น้องหมาได้ปลดภัยพลังงาน อย่างการเล่นเกมโยนรับบอล โดยมีรางวัลเป็นสแนคที่ให้พลังงานต่ำ เป็นต้น

     การที่น้องหมาได้ออกไปเจอแสงแดดอ่อน ๆ จะช่วยให้ผ่อนคลาย กระชุ่มกระชวย สดชื่น และรังสีอัลตร้าไวโอเลตที่อยู่ในแสงอาทิตย์ยังสามารถปรับเปลี่ยนคอลเลสเตอรอลที่อยู่ใต้ผิวหนังมาเป็นวิตามินดีเพื่อไปช่วยในการดูดซับแคลเซียม และ ฟอฟอรัสบำรุงกระดูก ฟัน และเส้นขนให้แข็งแรง และยังป้องกันความอ่อนของกล้ามเนื้อร่างกาย ช่วยในเรื่องระบบการหมุนเวียนเลือดให้ดีขึ้น แต่รังสีอัลตร้าไวโอเลตที่ใช้ในการสังเคราะห์วิตามินดี จะมีมากในช่วง 7-9 โมงเช้านะคะ ถ้าเวลาอื่นถือว่าไม่เหมาะที่จะนอนอาบแดดเพื่อรับวิตามินดี เพราะอาจทำให้เสี่ยงเกิดโรคมะเร็งผิวหนังได้เช่นเดียวกับคนค่ะ
 
     น้องหมาจะสามารถรับรู้ได้ถึงรังสีอัลตร้าไวโอเลตที่อยู่ในแสงอาทิตย์ซึ่งดวงตาของคนเรามองไม่เห็นค่ะ ร่างกายของน้องหมาจะสามารถตอบสนองได้ดีกับรังสีอัลตร้าไวโอเลต กระตุ้นให้พวกเขาอยากออกไปนอกบ้านอยู่กลางแดด การนอนอาบแดดประมาณ 20 นาทีถือว่าเพียงพอสำหรับการได้รับวิตามินดีเข้าสู่ร่างกายน้องหมาแล้วล่ะค่ะ อย่างไรก็ตาม หากเป็นน้องหมาที่ร่างกายไม่แข็งแรง ทนร้อนไม่ค่อยได้ หรือน้องหมาชรา ก็อาจจะต้องดูแลอย่างใกล้ชิด หรือลดเวลาลงหรือประมาณ 10- 15 นาทีพอค่ะ  

     นอกจากกระตุ้นให้น้องหมาออกไปเจอแสงแดดแล้ว ผู้เลี้ยงควรจัดที่นอนน้องหมาให้อยู่ในพื้นที่ที่อบอุ่นด้วยค่ะ ไม่ควรหันด้านหน้าไปในทางที่มีลมผ่านด้วยค่ะ ที่นอนหรือกรงของน้องหมาควรอยู่ในที่แห้งเพราะถ้าที่อยู่อาศัยเปียกอาจทำให้น้องหมาป่วยเป็นโรคปอดชื้นหรือปอดบวมได้


     หน้าหนาวนี้เพื่อน ๆ ลองสังเกตพฤติกรรมของน้องหมาดูนะคะว่ากำลังเสี่ยงที่จะมีอาการของภาวะซึมเศร้าในช่วงหน้าหนาวอยู่หรือเปล่า ถ้าเริ่มพบว่ามีอาการล่ะก็ รีบฟื้นฟูตามวิธีที่มะเหมี่ยวนำมาฝากกันเลยนะคะ เมื่อสุขภาพร่างกายและจิตใจที่ดีของน้องหมาในหน้าหนาวนี้ค่ะ

 

บทความโดย : Dogilike.com