"อย่าไปเลี้ยงมันเลยหมาพันธุ์นี้ ไม่เห็นข่าวเหรอ มันกัดคนตายเลยนะ" ... นี่คือหนึ่งในหลาย ๆ ความคิดเห็นที่เกิดขึ้นเมื่อเกิดเหตุการณ์น้องหมาสายพันธุ์ที่ขึ้นชื่อในเรื่องของความดุร้าย กัดคนหรือสัตว์เลี้ยงจนได้รับความเสียหาย บาดเจ็บ หรือถึงขั้นเสียชีวิต ซึ่งเมื่อย้อนไปดูต้นตอของสาเหตุก็มักจะพบว่า เกือบทุกครั้งต้นตอของปัญหาเกิดจากความไม่เข้าใจธรรมชาติของน้องหมา การเลี้ยงแบบผิด ๆ ของเจ้าของ รวมไปถึงการเลี้ยงอย่างประมาทและมองข้ามเรื่งอของความรับผิดชอบต่อสังคมไป ทำให้เกิดเหตุการณ์ที่น่าเศร้าขึ้น

     แน่นอนว่าเมื่อเกิดเหตุขึ้นแล้ว 'ผู้ร้าย' ในเรื่องนี้ก็คงหนีไม่พ้น 'น้องหมา' ... บางตัวเจ้าของตัดปัญหาด้วยการหาบ้านให้ใหม่เพราะไม่อยากที่จะเลี้ยงจะดูแลต่อแล้ว บางตัวโชคร้ายก็อาจถูกส่งไปที่สถานสงเคราะห์สัตว์ หรือถูกนำไปปล่อยทิ้งไว้ข้างถนน ทั้ง ๆ ที่ต้นตอปัญหาที่แท้จริงคือ เจ้าของ แต่สุดท้าย ผู้ที่ต้องรับกรรมคือน้องหมา

     คงไม่มีใครอยากให้เกิดเหตุการ์ที่น่าเศร้าแบบนี้ขึ้นบ่อย ๆ คงไม่มีใครอยากเห็นการเจ็บปวดหรือสูญเสีย และคงไม่มีใครอยากเห็นน้องหมาต้องกลายเป็นผู้ร้ายในสายตาของใครต่อใครในสังคม ดังนั้น เราหันกลับมาแก้ไขปัญหานี้ตั้งแต่จุดเริ่มต้นของปัญหากันดีกว่าค่ะ

 

น้องหมาพันธุ์ควบคุมพิเศษ เลี้ยงได้ แต่ต้องมั่นใจว่าพร้อม!!

     Dogilike ได้มีโอกาสพูดคุยกับ ครูหนึ่ง - นพดล ดวงแก้ว หรือที่เรารู้จักกันดี "ครูหนึ่ง Super Dog" นักปรับพฤติกรรมสุนัขชื่อดัง เกี่ยวกับปัญหาของการเลี้ยงน้องหมาสายพันธุ์พิเศษแล้วเจ้าของไม่สามารถควบคุมหรือรับผิดชอบได้จนทำให้เกิดปัญหาตามมามากมาย

     "ผมว่าก่อนอื่นเลยสิ่งที่สำคัญไม่ว่าคุณคิดจะเลี้ยงสุนัขสายพันธุ์อะไรก็ตาม คือคุณต้องตอบให้ได้ว่าตัวเองมีความพร้อมแค่ไหนที่จะเลี้ยงสุนัข คุณรู้จักสุนัขพันธุ์นั้นดีรึยัง รู้จักธรรมชาติของเขา เข้าใจสายพันธุ์ของเขามากแค่ไหน คุณจะมีเวลาในการดูแลเขาพอไหม ที่อยู่เหมาะสมรึเปล่า มีพื้นที่ไหม หรือถ้าไม่มีพื้นที่แล้วคุณมีเวลาพาเขาไปออกกำลังกาย ไปเข้าสังคมไหม เรื่องความพร้อมด้านค่าใช้จ่ายล่ะ เวลาสุนัขป่วยคุณพร้อมที่จะพาเขาไปรักษารึเปล่า คนในครอบครัวพร้อมต้อนรับสุนัขเป็นสมาชิกไหม พวกนี้เรื่องสำคัญที่คนคิดจะเลี้ยงสุนัขต้องคิดให้รอบคอบดีก่อนที่จะเอาสุนัขมาเลี้ยง อันนี้ผมพูดภาพรวม ๆ นะ แล้วอย่างกับพิทบูล พวกเขาเป็นสุนัขพิเศษ เขาต้องการเจ้าของที่พิเศษ พิเศษคือใส่ใจเป็นพิเศษ ดูแลเป็นพิเศษ ให้เวลามากเป็นพิเศษ ต้องฝึกและออกกำลังมากเป็นพิเศษด้วย ถ้าคิดจะเลี้ยงคือต้องเข้าใจตรงนี้" ครูหนึ่งพูดสิ่งที่คนที่คิดจะเลี้ยงสุนัขควรคิดถึงก่อนที่จะตัดสินใจเลี้ยงน้องหมา โดยเฉพาะคนที่คิดจะเลี้ยงสุนัขสายพันธุ์พิเศษอย่างเช่นพิทบูลที่จะต้องมีความเข้าใจและความพร้อมที่จะเลี้ยงจริง ๆ เพราะไม่อย่างนั้นสิ่งที่จะเกิดขึ้นตามมาก็คือเหตุการณ์น่าเศร้าที่เรามักจะเห็นตามหน้าหนังสือพิมพ์และโซเชียล

 

หมาดุเลี้ยงให้ไม่ดุได้

     "หมาจะเป็นยังไงขึ้นอยู่กับการเลี้ยงของเจ้าของ" ตลอดการพูดคุยครูหนึ่งย้ำคำพูดนี้หลายต่อหลายครั้ง ครูได้นิยามคำว่าหมาดุให้เราฟังว่า ดุดีต้องไม่ดุร้าย ซึ่งดุดีหมายถึงเจ้าของสามารถควบคุมหมาได้ แต่ดุร้ายเท่ากับสุนัขตัวนั้นคือสุนัขบ้า!!!

     "สุนัขจะดีหรือไม่ดีสุดท้ายกลับมาที่เจ้าของ สุนัขดุในบางครั้งเขาอาจจะทำไปตามหน้าที่ของเขา อย่างเราเลี้ยงบางแก้ว หรือหมาพันธุ์อื่น ๆ มีคนแปลกหน้าเข้าบ้านมาแล้วเขาเห่านั่นคือหน้าที่ของเขา สิ่งที่สำคัญคือเขาเห่าแล้วเจ้าของทำให้หยุดได้ไหม เอาหมาอยู่ไหม ควบคุมได้รึเปล่า"

     การจะเลี้ยงหมาดุให้ไม่ดุนั้นครูหนึ่งแนะนำง่าย ๆ ว่า ให้เจ้าของอย่างพวกเราลองทำตัวเองให้เหมือนน้องหมาดู ลองดูว่าน้องหมาทำอะไรได้บ้าง สามารถมุด สามารถกระโดด สามารถลอดอะไรได้บ้าง วิธีการนี้จะช่วยให้เราประเมินสิ่งที่น้องหมาทำได้ เมื่อประเมินได้ก็จะสามารถหาวิธีป้องกันได้

     "อย่างกรณีที่พิทบูลหลุดออกมากัดหมาตัวอื่นได้ นั่นคือสิ่งที่เจ้าของไม่ได้นึกถึงตรงนั้น การมีรั้วรอบขอบชิด การมีกติกาอยู่ร่วมกัน ก็เป็นอีกสิ่งสำคัญที่เจ้าของควรจะทำ เจ้าของอย่าไปคิดแทนหมากว่าการอยู่กรงจะทำให้หมารู้สึกคับแคบ อึดอัด ให้ลองนึกดูว่าบ้านเราสมมุติซัก 5 ไร่ก็ได้ เราจะรู้สึกว่าบ้านเราใหญ่มาก แต่เมื่อเทียบกับโลกใบนี้ บ้านเราเล็กนิดเดียวเองนะ โดยธรรมชาติของหมาเขาชอบอยู่ในที่แคบ อย่างบางแก้วเราเลี้ยงเราจะรู้ว่าเวลาเขานอน เค้าชอบนอนมุดอยู่ใต้โซฟา มุมห้อง นั่นคือที่ที่ปลอดภัยของเขา แต่เจ้าของมักจะคิดซับซ้อนว่าหมาอยากได้พื้นที่กว้าง ๆ ใหญ่ ๆ เจ้าของก็จะปล่อยอิสระตามใจแล้วก็เข้าใจว่าสุนัขได้รับการออกกำลังกายแล้ว นั่นคือไม่ใช่ ในสุนัขพันธุ์พิเศษเจ้าของจำเป็นต้องศึกษาข้อมูลเกี่ยวกับสุนัขมาเป็นอย่างดี ต้องเข้าใจในพฤติกรรมของเขา ต้องมีเวลาพาเขาไปออกกำลังกายให้ถูกวิธี พิทบูลสามารถเอาไปลากน้ำหนักได้ เอาไปขึ้นกันสปริงโพลได้ นั่นคือกีฬาที่ทำให้เขาได้ออกกำลังกาย ถ้าเจ้าของเข้าใจก็ต้องพาเขาไปทำกิจกรรมพวกนี้ เพื่อที่พวกเขาจะได้ปลดปล่อยพลังงาน ลองนึกภาพง่าย ๆ แบบนี้ก็ได้ครับ อย่างไซบีเรียนธรรมชาติออกแบบพวกเขามาเป็นหมาลากเลื่อน แต่พอมาเป็นหมาเลี้ยงหมาบ้านพลังงานในการทำลายล้างสูงมาก เล่น กัดแทะ ขุดดิน เวลาพาออกเดินก็จะลากเจ้าของออกไปแทน ไม่มีเลื่อนให้เขาลากนี่เขาก็ลากเจ้าของแทน สิ่งที่คนเลี้ยงอย่างเราต้องทำคือพาน้องหมาไปปลดปล่อยพลังงาน สุนัขต้องการการออกกำลังกาย 70% การฝึกวินัย 20% การให้ความรัก 10% แต่ผมอยากให้เปลี่ยนจากการให้ความรักเป็นการเอาใจใส่แทน ว่าเขานั่งท่าไหน เขากินอาหารหมดไหม เขาอึยังไง นั่นคือการเอาใจใส่น้องหมา แต่เจ้าของส่วนใหญ่จะกลับกัน การมีวินัยไม่ต้องพูดถึง การออกกำลังกายส่วนใหญ่ก็จะคิดว่าการปล่อยอิสระคือการออกกำลังกายแล้ว แต่จริง ๆ แล้วชีวิตประจำวันของสุนัขเวลาคุณไม่อยู่บ้านมันคือการนอน ดังนั้นเจ้าของควรเริ่มทำความเข้าใจใหม่ เลี้ยงและรักเขาอย่างถูกวิธี จัดอันดับความสำคัญให้ถูกว่าเราควรจะใส่ใจอะไรมากที่สุด"

 

ไม่ว่าหมาพันธุ์ไหนก็จำเป็นต้องออกกำลังกาย

     สิ่งหนึ่งที่คนเลี้ยงน้องหมาไม่ว่าจะพันธุ์ไหนจำเป็นต้องรู้คือ น้องหมาทุกตัวจำเป็นต้องออกกำลังกาย ซึ่งถือเป็นสิ่งสำคัญที่มีผลต่อสุขภาพที่สุด และครูหนึ่งได้ให้ความรู้ว่าวิธีพาน้องหมาออกกำลังกายที่ง่ายที่สุดก็คือการจูงน้องหมาเดิน

     "การจูงเดินคือสุนัขได้รับการออกกำลังกายจริง ๆ และได้รับการเชื่อมโยงกับมนุษย์ เชื่อมโยงกับมนุษย์ เชื่องโยงกับสังคมด้วย และปลอดภัยด้วย สุนัขจะได้ปลดปล่อยหลาย ๆ อย่าง ถ้าเราปล่อยเขาวิ่งเองเขาก็จะวิ่งไปเรื่อยไม่รู้เรื่องแถมการอาจจะเกิดอันตรายด้วย การจูงเดินจะทำให้สุนัขเรียนรู้ขอบเขต เงื่อนไขการอยู่ร่วมกัน ผมเปรียบเทียบสายจูงเหมือนกฎหมายของคน สายจูงตึงเกินไปแปลว่ากำลังขับรถเหยียบเส้นทึบ เรารู้สึกว่าเราทำผิดกฎเราต้องโดนใบสั่ง งั้นหน่อยหลังมาหน่อยดีกว่า เช่นกันครับเมื่อสายจูงตึงเกินไปสุนัขหายใจไม่ออก เขาก็จะเรียนรู้กลับมายืนในจุดที่สายจูงหย่อนดีกว่า ซึ่งเมื่อทำเป็นประจำเขาก็จะเรียนรู้เองว่าอะไรทำได้อะไรทำไม่ได้ด้วยการที่มีเราซึ่งเป็นเจ้าของอยู่ด้วย เจ้าของต้องเป็นคนสร้างเงื่อนไขให้สุนัขเรียนรู้ ผมจะบอกเสมอว่าเจ้าของคือครูที่ดีที่สุดของสุนัข เวลาคนเอาสุนัขมาฝึกกับผม สุนัขดีกับผมแต่พอกลับไปอยู่กับเจ้าของแล้วเป็นเหมือนเดิมผมว่ามันไม่มีประโยชน์ ผมจะแนะนำให้เจ้าของทำในสิ่งที่ควรทำกับสุนัข แล้วสุนัขทำดีกับเจ้าของแบบนั้นผมว่าเวิร์กกว่า มันจะเป็นผลดีในระยะยาว สุนัขอยู่กับผมแค่ 3 เดือน แต่ต้องกลับไปอยู่กับเจ้าของอีก 14 ปี ถ้าเจ้าของยังเป็นเหมือนเดิมสุนัขไม่มีทางเปลี่ยนได้เสียดายเงินค่าเรียนเปล่า ๆ

     จริง ๆ การปรับพฤติกรรมสุนัขที่ดีที่สุดคือการปรับวิธีการเลี้ยงของเจ้าของ คนเปลี่ยนหมาเปลี่ยน แฮชแท็กนี้ผมใช้เสมอ เพราะถ้าคุณยังเลี้ยงสุนัขแบบเดิม คุณก็จะได้สุนัขแบบเดิม ๆ แต่ถ้าคุณเปลี่ยนวิธีการเลี้ยงสร้างการทำซ้ำแบบใหม่ที่ถูกต้อง คุณก็จะได้สุนัขแบบใหม่"
 

เลี้ยงสุนัขพันธุ์ดุไม่ควรประมาทเรื่องอะไร

     ครูหนึ่งได้ให้ข้อคิดทิ้งท้ายเอาไว้ว่า ไม่ว่าน้องหมาจะผ่านการฝึกมาดีแค่ไหน แต่เจ้าของอย่างเราก็ไม่ควรอยู่ในความประมาท เพราะน้องหมาบางตัวนั้นอาจจะนิสัยดีเมื่อยู่ในบ้าน แต่เมื่ออยู่นอกบ้านแล้วด้วยปัจจัยต่าง ๆ สิ่งเร้ามากมาย อาจจะกระตุ้นให้น้องหมาเกิดพฤติกรรมที่เราคาดไม่ถึงได้ ซึ่งถือว่าอันตรายมาก ดังนั้นเจ้าของต้องไม่ประมาทและอย่ามั่นใจเกินไปว่าน้องหมาถูกฝึกมาดีแล้ว

     "ต่อให้สุนัขเราฝึกมาดีแค่ไหนถ้ามีเด็กวิ่งเข้ามามาจับหางจากทางด้านหลังแน่นอนสุนัขต้องหันไปกัดอยู่แล้วเพราะนั่นเป็นสัญชาตญาณในการป้องกันตัวโดยธรรมชาติ ดังนั้นสิ่งที่เจ้าของควรทำคือ ไม่ว่าพาไปไหนก็ตาม สุนัขควรอยู่ในสายจูงเสมอ เป็นสิ่งที่ผมพยายามรณรงค์อยู่ตลอดมา อยากให้คนไทยเข้าใจเรื่องการใช้สายจูงที่มากขึ้น การใช้สายจูงมันคือการเคารพสังคมด้วย สุนัขของเราอาจจะไม่ได้เป็นสัตว์ที่น่ารักในสายตาของทุกคน บางคนเขาเลี้ยงงู เขาเอางูมาห้อยคอแล้วบอกว่าน่ารักแต่เราเห็นแล้วเราไม่โอเค แล้วสุนัขล่ะคุณต้องอย่าลืมนะว่าสังคมนี้มันมีคนที่อยากหลายอยู่ด้วยกัน คุณจะรู้ได้ยังไงว่าวันนึงถ้าหากสุนัขของคุณไม่ใส่สายจูงอาจจะเดินไปชนกับคนที่นับถือศาสนาบางศาสนาที่ไม่สามารถสัมผัสหมาได้ก็เป็นได้ ต่อให้คุณมั่นใจแค่ไหนว่าคุณเลี้ยงสุนัขคุณมาดีแล้ว แต่ถ้าคุณอยู่ในสังคมคุณก็ต้องเคารพกฎของสังคม การใส่สายจูงมันมีแต่ผลดี สุนัขคุณก็ปลอดภัย คุณก็ปลอดภัย สังคมก็ปลอดภัย ถ้ามันมีความปลอดภัยแบบนี้สังคมคนเลี้ยงสุนัขและคนทั่วไปก็สามารถอยู่ร่วมกันอย่างมีความสุขได้"


     'คนเปลี่ยน หมาเปลี่ยน' นี่คือคำพูดสั้น ๆ ที่ครูหนึ่งย้ำทิ้งท้าย ... หลังจากได้อ่านบทสัมภาษณ์นี้แล้ว อยากให้ทุกคนลองกลับไปเช็กพฤติกรรมการเลี้ยงน้องหมาของตัวเองดูนะคะว่า เราเป็นเจ้าของหมาแบบไหน เข้าใจน้องหมาจริง ๆ หรือเปล่า เราให้ความรักกับน้องหมาถูกวิธีหรือยัง ให้ความรักมากเกินไปจนลืมเรื่องของวินัยหรือเปล่า น้องหมาจะดีหรือไม่ขึ้นอยู่กับเจ้าของ ดังนั้น ถ้าอยากได้น้องหมาที่นิสัยดี ไม่สร้างปัญหา เริ่มต้นได้จากตัวของคุณเองค่ะ ทำความเข้าใจธรรมชาติของน้องหมาอย่างถูกต้อง และปรับวิธีการเลี้ยงให้เหมาะสมตั้งแต่วันนี้เพื่อผลดีในระยะยาวของทั้งคุณและน้องหมานะคะ

 

บทความโดย: Dogilike.com
http://www.dogilike.com/


ภาพประกอบจาก :
www.facebook.com/nuengsuperdog/