คุณรู้หรือไม่ครับว่าปลอกคอของน้องหมานั้นถูกคิดค้า ประดิษฐ์และใช้งานมาตั้งแต่สมัยโบราณแล้วนะ เช่นเดียวกันกับความสัมพันธุ์ของสุนัขและมนุษย์ที่มีมายาวนานจนถึงปัจจุบัน วันนี้เรื่องเล่าจากอดีตจะพาเพื่อนไปดูประวัติของปลอกคอสุนัขในสมัยโบราณกันครับ

 

     จากข้อมูลของ AVMA (สมาคมสัตวแพทย์โลกแห่งสหรัฐอเมริกา) พบว่า 43,346,000 กว่าครัวเรือนมีการเลี้ยงสุนัขไว้ในบ้านและในปี 2017 ชาวอเมริกันใช้จ่ายเงินกว่า 69,400 ล้านดอลลาร์ในการเลี้ยงดูน้องหมา ไม่แปลกใจเลยว่าทำไมน้องหมาถึงได้เป็นที่นิยมและที่รักที่สุดในยุคปัจจุบัน

     แต่ความสัมพันธุ์นี้ไม่ได้มีเพียงในยุคปัจจุบันเท่านั้น ในสมัยโบราณความสัมพันธุ์ของน้องหมาและมนุษย์ก็เหนียวแน่นไม่แพ้กัน ดูจากปลอกคอที่ถูกสร้างขึ้นมาอย่างอย่างดีเพื่อสัตว์เลี้ยงที่รัก ปลอกคอสมัยโบราณจะเป็นอย่างไรนั้นเราไปติดตามกันเลยครับ

 

     รูปแบบโดยพื้นฐานของปลอกคอไม่ได้เปลี่ยนแปลงมากนัก แต่จะเปลี่ยนแปลงเพียงวัสดุและการตกแต่งที่สะท้อนให้เห็นถึงคุณค่าของวัฒนธรรมของแต่ละยุค

     ภาพที่เก่าแก่ที่สุดที่แสดงให้เห็นถึงการมีอยู่ของปลอกคอสุนัขในสมัยโบราณ คือภาพศิลปะบนหินทั้ง 1,400 แผ่น มีอยู่แผ่นหนึ่งที่มีภาพผู้ชายกำลังจูงสุนัขทั้ง 13 ตัวด้วยของบางอย่างลักษณะคล้ายเชือก โดยมีการสันนิษฐานว่าอาจจะเป็นภาพที่แสดงถึงการใช้สายจูงพาสุนัขไปล่าสัตว์หาอาหารของคนสมัยนั้น แผ่นหินนี่มีอายุมากกว่า 8,000 ปี จากภูมิภาค Shuwaymis ทางตะวันออกเฉียงเหนือของประเทศซาอุดิอาระเบียในปัจจุบัน ผู้ที่เป็นคนอธิบายผลงานศิลปะโบราณนี้คือ Maria Guagnin นักโบราณคดีจาก Max Planck Institute for the Science of Human History

 

     การค้นพบว่ามีการพัฒนาปลอกคอสุนัขในช่วงแรกเกิดขึ้นในเมโสโปเตเมียโบราณ ส่วนใหญ่ชาวเมโสโปเตเมียจะชอบประดิษฐ์ปลอกคอ รวมถึงปลอกคอของน้องหมาด้วย ดั้งเดิมเป็นสายธรรมดาๆ พันรอบคอของสุนัขผูกติดกับเชือกซึ่งเจ้าของจะเอาไว้ใช้ควบคุมสุนัข ต่อมาสายดังกล่าวถูกเปลี่ยนเป็นปลอกคอที่ทำจากผ้าหรือว่าหนังผูกติดกับสายจูงหรือไม้ยาวๆ

     เมื่อจักรวรรดิอัสซีเรียล่มสลายในปี 612 ก่อนคริสตกาลปลอกคอค่อนข้างมีความหรูหราขึ้นในหมู่ของคนชั้นสูง มีการเปลี่ยนจากเชือกธรรมดาๆ เป็นเชือกสลิป ทำให้ตัวปลอกคอสามารถใส่ได้สบายยิ่งขึ้น

 

     ปลอกคอสุนัขของชาวเปอร์เซียโบราณค่อนข้างมีความหรูหรา ตัวปลอกคอสร้างจากเครื่องประดับทองคำ ใช้ผ้าลินินเนื้อดีให้สวมในขณะที่สวมปลอกคอเพื่อไม่ให้น้องหมารู้สึกระคายเคืองผิวซึ่งส่วนใหญ่ปลอกคอที่มีคุณภาพดีเช่นนี้มักมีแต่คนชนชั้นสูงใช้กันเนื่อง ส่วนปลอกคอของคนชนชั้นล่างลงมามักจะทำจากหนังสัตว์หรือผ้าแบบเรียบง่ายที่ไม่ใช้ราคาแพงจนเกินไป แต่ไม่ว่าจะอยู่ชนชั้นไหนก็ตาม สุนัขส่วนใหญ่ในสมัยนี้จะถูกเลี้ยงเพื่อปกป้อง ต้อนสัตว์เลี้ยง หรือใช้ในการล่าสัตว์ และเป็นเพื่อนเล่นในยามเหงา

 

     ชาวอียิปต์โบราณมีการนับถือสัตว์เปรียบดังบริวารหรือเทพเจ้าสูงกว่าวัฒนธรรมอื่นๆ ทำให้ปลอกคอในยุคอียิปต์นี้สะท้อนให้เห็นถึงคุณค่าดังกล่าวไว้ชัดเจน ปลอกคอของชาวอียิปต์ในยุคแรกเป็นเพียงเชือกธรรมดาๆ ปลอกคอที่มีความสวยงามและหรูหรานั้นบ่งบอกถึงสถานะที่สูงขึ้นของเจ้าของสุนัขแม้แต่ตัวสุนัขเองก็มีสถานะสูงขึ้นเช่นกัน จากสุสานของขุนนาง Maiherpi ค้นพบปลอกคอสุนัขที่ถูกประดับด้วยกระดุมทองเหลืองงดงาม และยังมีบางปลอกคอสลักชื่อสุนัขบนปลอกคอว่า Tantanuit ซึ่งในปัจจุบันมีการทำเช่นนี้อย่างแผ่หลายเพื่อป้องกันน้องหมาหลงทาง ซึ่งวิธีนี้ถูกใช้ครั้งแรกในสมัยอียิปต์โบราณ

 

     ความสัมพันธ์อันยาวนานของอียิปต์กับกรีซเกิดขึ้นผ่านการค้าขาย สิ้นค้านั้นรวมถึงปลอกคอสุนัขด้วยของชาวกรีกด้วย ชาวกรีกไม่ได้ต้องการปลอกคอเพียงเพื่อควบคุมสัตว์ แต่ยังใช้เพื่อปกป้องสัตว์จากนักล่าเช่นหมาป่าด้วย การประดิษฐ์ปลอกคอของชาวกรีกทำจากโซ่และปลอกคอแบบสไปค์ซึ่งได้แรงบันดาลใจจากเหตุผลนี้ 

     ปลอกคอแบบกรีกมีความโดดเด่นในการตกแต่งแบบประณีตและมีสีสันสดใส หลักฐานนี้มาจากถ้วยน้ำดื่มและเครื่องใช้บนโต๊ะอาหารที่ตกแต่งด้วยภาพสุนัขสวมปลอกคอ หลักฐานที่เป็นชิ้นหาพบได้ยากกว่างานศิลปะถือเป็นตัวแทนของปลอกคอที่แท้จริง

 

     ชาวโรมันสืบทอดแนวคิดการทำปลอกคอมาจากชาวอิทรุสกันโดยมีหลักฐานเป็นภาพวาดฝาผนังใน Etruscan Tomb of the Augurs ยาวนานมาถึงคริสตศักราชที่ 520-530 มีการสันนิฐานว่าทำขึ้นเพื่อพิธีกรรมบางอย่าง เพราะถูกค้นพบในหลุมฝังศพ หรือเป็นอุปกรณ์ที่ใช้ในการแข่งขันในสมัยโบราณ

     ชาวโรมันได้ทำการเอาวัฒนธรรมของชาวกรีกที่มีการใช่หนามและโซ่เข้าด้วยกัน ทำให้ปลอกคอสุนัขในกรุงโรมมีหลายรูปบบตั้งแต่แบบหนังธรรมดาไปจนถึงปลอกคอที่มีหนามเหล็กที่ใช้ในการสงคราม ชาวโรมันยังมีความเชื่อที่ว่าการใส่ปลอกคอทองคำจะทำให้สุนัขเห่าและหอนน้อยลง

     ผู้หญิงโรมันชั้นสูงบางคนมีการสวมปลอกคอที่บอบบางและประดับด้วยระฆังเพื่อความสวยงามและบ่งบอกฐานะ ส่วนสุนัขที่ใช้ในการแข่งบางตัวก็มีการใส่ปลอกคอแบบน้ำหนักเบาเช่นเดียวกันเพื่อให้ง่ายต่อการเคลื่อนไหวของตัวสุนัขเอง

 

บทความโดย: Dogilike.com
http://www.dogilike.com/

ข้อมูลบางส่วนและภาพประกอบ :
https://www.ancient.eu/uploads/images/12772.jpg?v=1609039804
https://www.ancient.eu/img/r/p/500x600/3160.jpg?v=1485680925
https://www.ancient.eu/img/c/p/1200x627/11569.jpg?v=1609039803
https://www.ancient.eu/uploads/images/6416.jpg?v=1599453004
https://www.ancient.eu/img/c/p/1200x627/10621.jpg?v=1599155103
https://www.ancient.eu/img/c/p/1200x627/12782.jpg?v=1600412167
https://cdn.mos.cms.futurecdn.net/ZoQEUie2tyv34dUNCjXJPG.jpg
https://thumbs-prod.si-cdn.com/4prbYBir7qLr8t_FOQfbI4JQMxo=/800x600/filters:no_upscale()/
https://public-media.si-cdn.com/filer/ancient-greeks-puppies.jpg
https://s3-us-west-2.amazonaws.com/tota-images/75b-18br2-29a163c76cd70a1b.jpg
https://www.rom.on.ca/sites/default/files/imce/918_21.45_rom2018_16148_1.jpg