ทุกวันนี้เวลาเราจะฝึกน้องหมาแค่มีขนมสุดโปรดล่อพวกเขาก็พร้อมจะยอมทำให้ทุกอย่าง ไม่ว่าจะหมอบคลาน ตีลังกา แกล้งตาย หมุนตัว แต่จะมีสักกี่คนที่จะรู้ว่ากว่าพวกเขาจะมาถึงจุดนี้ที่ผู้เลี้ยงและผู้ฝึกสามารถคิดค้นวิธีการฝึกที่ได้ผลน้องหมาผ่านช่วงเวลาแห่งความเจ็บปวดและฝึกฝนอย่างเอาเป็นเอาตายมาอยู่หลายศตวรรษ

     ...ถึงเวลาแล้วที่เราจะเปิดใจให้กว้างหันกลับไปเมื่อครั้งอดีตเพื่อเราจะได้รับรู้และเข้าใจถึงสิ่งที่พวกเขาได้เผชิญได้มากยิ่งขึ้นค่ะ 

 

 

ฝึกน้องหมาให้ออกไปจากสัญชาตญาณเดิม ๆ ของหมาป่า

 

 

 

     จากการรวบรวมข้อสันนิษฐานในหลายประเทศส่วนใหญ่จะบอกว่าวัฒนธรรมการเลี้ยงน้องหมาเริ่มมีขึ้นเมื่อประมาณ 2,000 ปีที่แล้วในทางตอนเหนือของโลก กล่าวกันว่าหมาบ้านที่เห็น ๆ ล้วนสืบทอดมาจากหมาป่า และหมาบ้านผสมข้ามสายพันธุ์กันไปมาจนได้มาเป็นหมาที่เราเห็น แต่ทว่าสัญชาตญาณความเป็นสัตว์ป่าในช่วงนั้นยังเข้มข้นและยังไม่มีวิธีการฝึกอย่างเป็นแบบแผน จึงอาศัยการเลือกเลี้ยงหมาด้วยวิธีใจซื้อใจ เนื่องจากน้องหมาจะสามารถแยกแยะได้ว่าใครคือมิตร ใครคือศัตรู และไม่มีวันแปรพรรค  จึงต้องอาศัยว่าถูกชะตา น้องหมายอมรับ ยอมให้เข้าใกล้ เพื่อนำน้องหมามาใช้งานสำหรับการปกป้องทรัพย์สินและไร่นาในครอบครัว โดยมีอาหารกิน มีที่อยู่อาศัยตอบแทน น้องหมาจึงค่อย ๆ เชื่องมากขึ้น พอเกิดการผสมพันธุ์กันต่อไปเรื่อย ๆ สัญชาตญาณดิบของหมาป่าจึงค่อย ๆ ลดลง เป็นมิตรกับคนมากขึ้น ต่อมาช่วงปลายศตวรรษที่ 19 ได้เริ่มมีการนำวิทยาศาสตร์และการทดลองเข้ามาบ้างเพื่อหาหนทางในการฝึกน้องหมาสำหรับการใช้งาน ยังไม่ได้ศึกษาทำความเข้าใจจิตวิทยาน้องหมาอย่างแท้จริง

 

 

หลักของการฝึกคือการทำโทษ

 

 

 

     ในยุคนี้คนยังเชื่อว่าน้องหมาเป็นสัตว์ที่ต่ำต้อยกว่า ไม่ฉลาด ไม่สามารถเรียนรู้อะไรได้ ลักษณะการฝึกจะเน้นเรื่องการของทำโทษเมื่อน้องหมาทำไม่ได้ตามคำสั่ง ใช้ความกดดัน บังคับ สร้างความแข็งแกร่ง ใช้กำลังให้หลาบจำ ล่ามโซ่น้องหมา กังขังให้น้องหมาหวาดกลัว เพื่อให้พวกเขายอมช่วยงานในไร่นา ปกป้องทรัพย์สิน ต้อนสัตว์ ล่าสัตว์ ลากเลื่อนขนของ เป็นต้น แต่ต่อมาก็ได้มีหนังสือคู่มือในการฝึกสุนัขเกิดขึ้นซึ่งเน้นไปในเรื่องของการกระตุ้นสัญชาตญาณดิบของความเป็นสัตว์ป่าให้ออกมาเพื่อจัดการกับเหยื่อ กดดันให้พวกเขาทำงานให้เราค่ะ  

     จนมาถึงช่วงสงครามโลกครั้งที่ 1 ก็ได้ทดลองเอาน้องหมาที่ทำงานอยู่ตามเรือกสวนไร่นามาใช้ในสงครามเพื่อช่วยเหลือ สนับสนุนกองทัพ  น้องหมาที่ถูกเลือกไปส่วนใหญ่จะมีลักษณะเป็นจ่าฝูง มีความมั่นใจ ดุดัน อย่างที่เยอรมันมีการเข้าไปเลือกดูน้องหมาในฟาร์มเชพเฟิร์ด เป็นต้น อย่างไรก็ตาม ในสมัยนี้ ยังไม่มีเทคนิคการฝึกที่หลากหลายและลึกซึ้งมากนัก ส่วนใหญ่จะเน้นไปในเรื่องของการสร้างวินัย จัดระเบียบเพื่อช่วยขนของหรือปกป้องระวังภัยค่ะ  

 

 

 

เริ่มให้คำชมเป็นรางวัลแต่ยังคงบังคับและใช้ความรุนแรง 

 

 

 

     ยุคนี้เริ่มมีหนังสือคู่มือเกี่ยวการฝึกน้องหมาเพิ่มมากขึ้น เกิดเข้าใจว่าพฤติกรรมของเราที่ส่งผลต่อพฤติกรรมน้องหมาได้อย่างไร อะไรทำให้น้องหมาแสดงพฤติกรรมในทางบวก อะไรที่ทำให้พวกเขาแสดงพฤติกรรมในทางลบ เช่น รู้ว่าจะต้องเคร่งครัดน้องหมามากขึ้นเมื่อพวกเขาทำผิด แต่จะให้รางวัลเมื่อพวกเขาทำดี แล้วนี่เองก็คือจุดเริ่มต้นของการเรียกชื่อน้องหมา >> ออกคำสั่ง >> ทำตาม >> ให้คำชมเป็นรางวัลหรือตบไหล่นั่นเองค่ะ 

      อย่างไรก็ตาม สำหรับการฝึกทางการทหารหรือตำรวจยังใช้วิธีสร้างความเครียดให้น้องหมาซ้ำ ๆ เพื่อเป็นแรงเสริมให้พวกเขาแสดงพฤติกรรมที่ดีขึ้น และทำตามคำสั่งอยู่เช่นเดิม 

 

 

ฝึกหมาสำหรับในการทหารอย่างจริงจังมากขึ้นเพื่อการสงคราม

 

 

 

     เนื่องจากช่วงสงครามโลกครั้งที่ 2 ได้มีการนำน้องหมาเข้ากองทัพเพื่อช่วยเหลือทหาร ป้องกันภัย ช่วยในทหารสืบค้น อีกทั้งยังมีกำเนิดน้องหมาบำบัดตัวแรกของโลกเกิดขึ้น ทำให้เกิดความคิดที่จะดึงศักยภาพความสามารถของน้อหมามาใช้อย่างเต็มที่  จึงเริ่มมีการจัดระบบการฝึกน้องหมาเพื่อการสงครามอย่างจริงจัง! มีการเปิดศูนย์การฝึกสุนัขเพื่อการสงครามโดยเฉพาะในทุกภูมิภาคของโลก โดยเฉพาะที่สหรัฐอเมริกา น้องหมาหลายร้อย หลายสายพันธุ์ถูกย้ายจากไร่นามาอยู่ในกองทัพ ศูนย์ฝึก และ สมรภูมิรบ จนเป็นที่มาของการฝึกน้องหมาเพื่อเข้าร่วมสงครามอย่างที่เราเห็นกันในปัจจุบันค่ะ ซึ่งในยุคนี้ นอกจากจะมีน้องหมาเพื่อการสงครามแล้ว ยังเป็นต้นกำเนิดของวอล์ทดิสนีย์สตูดิโอสำหรับฝึกน้องหมาแสดงภาพยนตร์โดยเฉพาะอีกด้วยค่ะ 

    ในช่วงค.ศ. 1962 มีการตีพิมพ์คู่มือฝึกสุนัขฉบับแรกที่ออกสู่สาธารณะชน The Koehler Method of Dog Training ซึ่งคู่มือนี้ได้บอกไว้เกี่ยวกับเทคนิคการฝึกน้องหมา รวมเข้ากับจิตวิทยาที่เน้นเรื่องการเสริมแรงลบในการฝึกน้องหมา หรือการทำโทษเพื่อเลี่ยงให้น้องหมาทำพฤติกรรมผิดซ้ำแล้วซ้ำอีก มีการใช้วิธีกระชากโซ่ (Throw Chain) คือ ปล่อยเชือกให้น้องหมาเดินไปทำอะไรเรื่อยๆ หรือ ให้เดินข้าง ๆ ถ้าทำผิดก็จะถูกกระชากโซ่ตัวปลิวกลับมา ส่วนโซ่กระตุก (Choke Chain) ที่ใช้ในการฝึกก็เกิดขึ้นในช่วงปีนี้ค่ะ อย่างไรก็ตาม มีคนบางกลุ่มจึงไม่เห็นด้วยและต่อต้านการใช้ความรุนแรงเพื่อฝึกน้องหมาเพราะน้องหมาบางตัวทนต่อการถูกความเจ็บปวดในทำโทษไม่ไหวจึงเสียชีวิตค่ะ 

 

 

เข้าใจธรรมชาติน้องหมามากขึ้น เริ่มฝึกน้องหมาอย่างเป็นมิตร 

 

 

 

     หลังจากพ้นช่วงเวลาที่ฝึกน้องหมากันอย่างจริงจังเอาเป็นเอาตาย ก็มาถึงยุคแห่งแสงสว่างของพวกเขากันสักที โดยช่วงปีนี้สังคมเมืองขยายออกไปกว้างขวางขึ้น  น้องหมาไม่ได้อยู่แค่ในเรือกสวน ไร่นา หรือ ศูนย์ฝึกสุนัขเพื่อการสงครามอีกต่อไปแล้ว แต่ยังอยู่ในเป็นเพื่อนเล่นของมนุษย์จึงมีคู่มือหนังสือและรายการโทรทัศน์เกี่ยวกับจิตวิทยาสุนัขมากขึ้น เริ่มมีการสอนทคนิคการฝึกน้องหมาแบบง่าย ๆ โดยการใช้ขนมแทนคำชม สามารถฝึกเองได้ง่าย ๆ ที่บ้าน สร้างความผูกพันกับคนเลี้ยงและน้องให้แน่นแฟ้นมากขึ้น

     ในขณะเดียวกันก็มีงานวิจัยเรื่องการแสดงอำนาจเหนือ ความเป็นจ่าฝูงของหมาป่าออกมา นำไปสู่ต้นกำเนิดของวลีที่ว่า “ถ้าเราไม่เป็นผู้นำหมา หมาก็จะเป็นคนนำเรา” อย่างที่ซีซาร์ มิลานบอกนั่นแหละค่ะ เพียงแต่ในช่วงปี ค.ศ. 1980 นี้มีเพียงทฤษฎี อยู่ในช่วงทดลองฝึก ยังมีการใช้อำนาจเหนือโดยใช้กำลังบังคับน้องหมาแต่ไม่ถึงกับใช้กำลังรุนแรงอย่างที่เคยทำกันมาค่ะ  

 

ฝึกด้วยวิธีเสริมแรงทางบวกมากขึ้น

 

 

 

     ยุคเฟื่องฟูของการฝึกน้องหมามาถึงแล้วววว ในช่วงปีนี้ ลักษณะการฝึกจะมองข้ามความผิดและข้อผิดพลาดของน้องหมา แต่จะเสริมแรงบวกให้ด้วยการให้รางวัลน้องหมาเมื่อพวกเขาทำตามคำสั่ง แสดงพฤติกรรมที่น่ารักออกมา เพื่อให้น้องหมาจดจำว่า เมื่อใดที่ทำสิ่งเหล่านี้ พวกเขาจะได้รางวัล ได้ความรัก ได้สิ่งดี ๆ ตอบกลับมานั่นเองค่ะ แล้วด้วยความที่เป็นการฝึกที่ดูง่าย ๆ เข้าใจไม่ยาก จึงได้รับความนิยมอย่างแพร่หลายในเวลาอันรวดเร็วในกลุ่มผู้เลี้ยงที่ไม่สามารถใช้อำนาจบังคับหรือฝึกหมาให้ทำตามได้ แต่ก็ต้องระวังเรื่องการให้ขนมเป็นรางวัลมากจนน้องหมาน้ำหนักเกินนะคะ เพราะจะส่งผลให้เกิดปัญหาสุขภาพตามมาได้ค่ะ

 

 

ยุคฝึกคู่ขนานระหว่างเทคนิคคลิกเกอร์กับทฤษฏีจ่าฝูง

 

 

 

     มาถึงยุคของพวกเราเสียที ในยุคนี้เป็นยุครุ่งโรจน์ของการฝึกน้องหมาก็ว่าได้ค่ะ เนื่องด้วยเรามีทั้งการวิจัย ค้นคว้า กรณีศึกษา หลักฐานทางวิทยาศาสตร์ทั้งทางกายภาพและจิตวิยาของน้องหมาแบบที่ยุคอื่นๆ ไม่อาจเทียบเคียงได้ จึงช่วยให้คนเราเข้าใจน้องหมามากยิ่งขึ้น มีการใช้การฝึกโดยคลิกเกอร์ร่วมกับการฝึกแบบเสริมแรงบวกทำให้น้องหมาสามารถแสดงความสามารถพิเศษออกมาได้อย่างน่าทึ่ง มีอุปกรณ์การฝึกที่หลากหลาย จะให้เต้น กระโดด ตีลังกา แทบไม่ต้องพึ่งโรงเรียนฝึกสุนัขเลยล่ะค่ะ ส่วนน้องหมาตัวไหนที่มีพฤติกรรมก้าวร้าว หรือหวาดกลัวก็สามารถจัดการได้ด้วยวิธีแสดงออกถึงความเป็นจ่าฝูง ความเป็นผู้นำของเจ้าของ นอกจากนี้ ในศตวรรษที่ 21 ยังเกิดกูรู ผู้รู้เรื่องพฤติกรรมน้องหมามากมายไม่ว่าจะเป็นซีซาร์  มิลาน, วิคตอเรีย สติลล์เวลล์, โจเอล ซิลเวอร์แมน  เป็นต้นค่ะ (อ่านเพิ่มเติม บทความ สุดยอดเทคนิคการฝึกสุนัขจากผู้ฝึกสุนัขชื่อดังของโลก!! ค่ะ)    

 

 

 

     เห็นไหมคะว่า กว่าน้องหมาจะได้มาอยู่ยุคที่การฝึกเป็นเรื่องสนุก เพลิดเพลิน พวกเขาต้องผ่านการทดสอบมากมาย ซึ่งบนโลกใบนี้ไม่มีอะไรที่สามารถพัฒนามาได้โดยไม่มีการลองผิดลองถูกหรือผ่านความเจ็บปวดมาก่อน แต่การมีวิธีฝึกที่หลากหลายก็ช่วยเป็นทางเลือกเพื่อไปสู่เป้าหมายการฝึกที่ใกล้เคียงกัน...ซึ่งไม่ว่าจะฝึกแบบไหนก็ควรอยู่ในความพอดี ไม่โหดหรือใจดีมากเกินไปนะคะ ไม่เช่นนั้นจะเกิดปัญหาพฤติกรรมตามมาได้ค่ะ
 

 

บทความโดย : Dogilike.com

http://www.dogilike.com/

 

 

ข้อมูลอ้างอิง :
 

https://k9densolutions.com/History_of_Dog_Training.html

http://www.naiaonline.org/articles/article/the-evolution-of-modern-day-dog-training#sthash.PlANc3sb.dpbs

http://www.slate.com/articles/arts/culturebox/2010/12/good_dog_bad_dog.html

http://terriermandotcom.blogspot.com/2004/10/short-history-of-dog-training.html

https://www.psychologytoday.com/blog/canine-corner/201205/is-punishment-effective-way-change-the-behavior-dogs

http://thehappypuppysite.com/punishment-in-dog-training/

http://www.dogwelfarecampaign.org/implications-of-punishment.php

http://www.petexpertise.com/dog-training-article-using-physical-punishments.html

http://www.naiaonline.org/articles/article/the-evolution-of-modern-day-dog-training#sthash.PlANc3sb.juHYzRj5.dpuf

http://petvalu.com/articles/training-and-behaviour/dog

 

 

ภาพประกอบ :
 

https://commons.wikimedia.org/wiki/File:War_Dog_Training_in_Britain,_C_1940_D442.jpg

http://www.independent.co.uk/news/world/world-history/history-of-the-first-world-war-in-100-moments/a-history-of-the-first-world-war-in-100-moments-battlefield-heroism-of-a-loyal-messenger-tweed-the-9574321.html

http://www.bmdca.org/history/bernese_farm_dogs.php

https://www.reddit.com/r/todayilearned/comments/2kiynh/til_although_madison_was_the_second_most_popular/

http://www.ottawaspackleader.com/dog-behaviourists-and-trainers---the-difference.php

http://www.aussietrackers.org/experimental-training-1943-combat-tracking-teams-combat-assult-dogs

http://alisanswers.com/index.php/tag/war/