โดย: Tonvet

6 อาการ ที่บ่งบอกว่า น้องหมา(กำลัง)ป่วยด้วยโรคตา

มาดูวิธีสังเกตโรคตา และการดูแลสุขภาพดวงตาในน้องหมากัน

4 กรกฏาคม 2555 · · อ่าน (903,168)
1,152

SHARES


1,152 shares
Dogilike.com :: 6 อาการ ที่บ่งบอกว่า น้องหมา(กำลัง)ป่วยด้วยโรคตา

       กลับมาพบอีกครั้งเป็นประจำกับ มุมหมอหมา เช่นเคยครับ เพื่อนๆ ชาว Dogilike เห็นรูปข้างบนนี้แล้ว สังเกตเห็นอะไรบ้าง มีใครคิดว่า กำลังเห็นน้องหมากำลังกระพริบตาข้างเดียวอยู่บ้าง ... ยกมือขึ้น ... ผิดถนัดเลยครับ น้องหมาตัวนี้กำลังป่วยด้วยโรคตาครับ สังเกตเห็นหรือไม่ว่า เค้ากำลังหรี่ตา ตาไม่กล้าสู้แสง ซึ่งเค้าอาจจะกำลังระคายเคืองตาหรือตาอักเสบอยู่
 
      ทำอย่างไรเราถึงจะทราบว่าน้องหมากำลังป่วยด้วยโรคตา โรคตามีอะไรบ้าง จะสังเกตอาการป่วยได้อย่างไร และทำอย่างไรไม่ให้เป็นโรคตา ตาม มุมหมอหมา มาครับ วันนี้ผมจะพาไปท่องโลกดวงตาของน้องหมากัน
 
Dogilike.com :: 6 อาการ ที่บ่งบอกว่า น้องหมา(กำลัง)ป่วยด้วยโรคตา
 
       ในโลกระบบการมองเห็น (Visual system) ของน้องหมาก็คล้ายกับของคนเรานั่นแหละครับ มีหลายส่วนมาประกอบรวมกัน ได้แก่
 
     1. เปลือกตา (หนังตา) น้องหมามีหนังตา 3 ส่วน คือ หนังตาบน หนังตาล่าง และหนังตาที่สาม (3rd eyelid) ซึ่งบริเวณหนังตาบน-ล่างก็จะมีขนตาอยู่
     2. เยื่อบุตาขาว (conjunctiva) ที่อยู่ระหว่างหนังตากับลูกตา (ดวงตา)
     3. ลูกตา มีส่วนประกอบเป็น 3 ชั้น ลักษณะเป็นทรงกลมซ้อนกันอยู่ เรียกว่า  Tunic แต่ละชั้นมีลักษณะแตกต่างกัน ดังนี้ครับ
      ชั้นนอก เรียกว่า Fibrous tunic ส่วนใหญ่ประกอบด้วย fibrous tissue เป็นส่วนของกระจกตาหรือตาดำ (Cornea) และตาขาว (Sclera) 
     ชั้นกลาง เรียกว่า Vascular tunic หรือ Uveal tract เพราะเป็นชั้นที่ มีเส้นเลือดมาเลี้ยงมาก ประกอบด้วย ม่านตา (Iris) ซึ่งจะมีรูม่านตา (pupil) อยู่  Ciliary body และ Choroid
     ชั้นใน เรียกว่า Nervous tunic เพราะเป็นชั้นที่มีเส้นประสาทมาเลี้ยง ประกอบด้วยจอประสาทตา (retina) ซึ่งมีเซลล์รับแสงอยู่
     ภายในลูกตาแบ่งออกเป็นสามส่วนหรือสามช่อง  คือ  anterior chamber, posterior chamber และ Vitreous chamber ภายในบรรจุของเหลวใสที่สร้างจาก Ciliary body เรียกว่า Aqueous humor  ส่วน Vitreous chamber ซึ่งอยู่หลังเลนส์ตา ภายในมีของเหลวหนืดคล้ายเจล เรียกว่า Vitreous ช่วยทำให้ลูกตาคงสภาพกลมอยู่ได้ครับ
     4. เลนส์ตา
     5. ต่อมน้ำตา 
     6. ท่อน้ำตา ที่มีรูเปิดเชื่อมกับรูจมูกของน้องหมา
     7. กล้ามเนื้อลูกตา ที่ช่วยยึดลูกตาไว้ในเบ้าและช่วยในการกรอกตาไป-มา และ
     8. เส้นประสาท 
 
     หลังจากเราทำความรู้จักกับ “โลก” แห่งการมองเห็นของน้องหมาไปแล้ว ตอนนี้เรามาทำความรู้จักกับ “โรค” ตากันหน่อย ว่ามีอะไรบ้าง ซึ่งเราสามารถสังเกตอาการที่บ่งบอกว่าน้องหมากำลังป่วยเป็นโรคตาได้เบื้องต้น จากความผิดปกติที่ดวงตา ดังนี้ครับ
 
Dogilike.com :: 6 อาการ ที่บ่งบอกว่า น้องหมา(กำลัง)ป่วยด้วยโรคตา
 
       1. ตาแดง (The red eye)
 
      ตาแดง อาจเกิดจากการอักเสบในส่วนต่างๆ ของดวงตา พบได้บ่อย คือ เยื่อตาขาวอักเสบ (conjunctivitis) กระจกตาอักเสบ (keratitis) ซึ่งมีสาเหตุจากการติดเชื้อ มีสิ่งแปลกปลอมเข้าตา หรือโดนสารเคมี ฯลฯ ทำให้เกิดการระคายเคือง นอกจากนี้อาการตาแดงอาจเป็นผลจากการที่มีเลือดออกที่ตาก็ได้ ซึ่งต้องดูต่อไปว่าตำแหน่งของตาแดงนั้นอยู่ชั้นใดหรืออยู่บริเวณใดของนัยน์ตา เช่น มีเลือดคั่งในส่วน anterior chamber  (Hyphema) โรคต้อหิน (Glaucoma) ก็ทำให้น้องหมาตาแดงได้ อาจมีอาการเจ็บปวดตาร่วมด้วย ซึ่งพบว่าน้องหมาจะเกาตา หรือเอาหน้าถูพื้น
 
Dogilike.com :: 6 อาการ ที่บ่งบอกว่า น้องหมา(กำลัง)ป่วยด้วยโรคตา
 
       2. ตาขุ่นขาว (The blue eye)
 
     ตาขุ่นขาว เกิดได้จากหลายสาเหตุ สามารถแยกได้ตามส่วนประกอบของตา หากเกิดที่กระจกตาจะเรียกว่า กระจกตาขุ่น (Cloudy cornea) เช่น โรคแผลหลุมที่กระจกตา (cornea ulcer) โรคน้ำแทรกที่กระจกตา (cornea edema) โรคกระจกตาอักเสบ (keratitis) หรือมีการสะสมของไขมันและแคลเซียมที่กระจกตาก็ได้ หากเป็นที่เลนส์ตา จะเกิดได้จาก โรคเลนส์ตาเคลื่อนหลุด (lens luxation) และสาเหตุอีกอย่างคือ โรคต้อหิน (Glaucoma) ซึ่งเกิดจากแรงดันของน้ำในลูกตาสูงเกินไป จะสังเกตเห็นรูม่านตาขยาย ซึ่งคุณหมอจะทำการวัดความดันลูกตาว่าสูงหรือไม่
 
Dogilike.com :: 6 อาการ ที่บ่งบอกว่า น้องหมา(กำลัง)ป่วยด้วยโรคตา
 
       3. ตาแห้ง (The mucky eye)
 
     ตาแห้งหรือน้ำตาข้น การที่มีน้ำตาน้อยกว่าปกติ เกิดได้จากหลายสาเหตุ เราอาจสังเกตเห็นว่าน้องหมามีขี้ตาเกรอะกรัง บางรายอาจมีอาการตาแดงร่วมด้วย คุณหมอจะวัดระดับของน้ำตาด้วย Schirmer tear test (STT) หากพบว่าระดับน้ำตาน้อยกว่า (<) 10-15 มิลลิเมตร ใน 1 นาที ก็มีแนวโน้มที่จะเป็นโรคตาแห้ง (keratoconjunctivitis sicca) แต่หากระดับน้ำตามากกว่า (>) 15 มิลลิเมตร ใน 1 นาที ก็ต้องมาดูแยกสาเหตุเป็นส่วนๆ ว่าอะไรที่เป็นสาเหตุให้น้องหมาตาแห้ง เช่น ขนตาไปบาดดวงตาก่อให้เกิดการระคายเคืองแบบเรื้อรังนานๆ หรือไม่ เป็นภูมิแพ้ที่ทำให้เยื่อตาขาวอักเสบ (อาจร่วมกับมีการติดเชื้อ) หรือไม่ หรือเกิด Dacryocystitis ซึ่งต้องทำการตรวจวินิจฉัยต่อไปครับ
 
Dogilike.com :: 6 อาการ ที่บ่งบอกว่า น้องหมา(กำลัง)ป่วยด้วยโรคตา
 
       4. ตาแฉะ (The watery eye)
 
     ตาแฉะหรือการที่มีน้ำตาไหลมากเกินไป อาจเกิดจากการอักเสบของดวงตา เช่น มีอะไรไประคายเคือง มีขนไปบาดกระจกตา มีแผลหลุมที่กระจกตา มีหนังตาม้วนเข้า (entropion) มีอาการเจ็บตา หรือเกิดจากภูมิแพ้ เหล่านี้ก่อให้เกิดการระคายเคืองจนมีการสร้างน้ำตาออกมามากขึ้น แต่บางกรณีตาแฉะอาจเกิดจากการที่ท่อน้ำตาอุดตัน ทำให้ไม่สามารถระบายน้ำตาออกไปได้  สาเหตุของท่อน้ำตาตันอาจเป็นมาแต่กำเนิด เช่น ไม่มีท่อน้ำตา (Punctal atresia) หรือมีอะไรไปอุดภายหลังก็ได้ (Nasolacrimal duct blocked) คุณหมอจะทำการตรวจวัดระดับน้ำตา ร่วมกับการฉีดสารเรื่องแสงเพื่อดูการไหลผ่านของท่อน้ำตา (Nasolacrimal Fluorescein flushing) ว่ามีการอุดตันหรือไม่
 
Dogilike.com :: 6 อาการ ที่บ่งบอกว่า น้องหมา(กำลัง)ป่วยด้วยโรคตา
 
       5. สูญเสียการมองเห็นหรือตาบอด (Vision loss)
 
     น้องหมาที่ตาบอดหรือมีปัญหาการมองเห็นแย่ลง มักจะเดินชนวัตถุสิ่งของบ่อยๆ ตาบอดแบ่งเป็นกรณีค่อยๆ สูญเสียการมองเห็น เช่น โรค Progressive retinal atrophy (PRA) ทำให้มองไม่เห็นเวลากลางคืน อันเนื่องมาจากความเสื่อมหรือความผิดปกติของเซลล์รับแสง โรคต้อกระจก เป็นต้น หากเป็นการสูญเสียการมองเห็นแบบเฉียบพลัน มักจะเป็นความผิดปกติของจอประสาทตา เส้นประสาทตาออบติก หรือโรคต้อหินแบบเฉียบพลัน ซึ่งคุณหมอจะใช้กล้องส่องตาเพื่อดูลูกนัยน์ตาครับ
 
Dogilike.com :: 6 อาการ ที่บ่งบอกว่า น้องหมา(กำลัง)ป่วยด้วยโรคตา
 
       6. ตาผิดปกติอื่นๆ
 
     ความผิดปกติที่เกิดขึ้นที่ตายังมีอีกมากมาย ไม่ว่าจะเป็น การมีเนื้องอกหรือมีก้อนเนื้อโตผิดปกติที่ดวงตา มีขนตาขึ้นที่บริเวณตาขาว มีการยื่นและขยายของต่อมหนังตาที่สาม (3rd eyelid gland) จึงเห็นเป็นลักษณะก้อนเนื้อปูดที่บริเวณหัวตา เรียกว่า โรค cherry eye หรือมีอาการตาโปน ตาถลอน ตากระตุก ตาเหล่ ฯลฯ ซึ่งอาจเป็นมาแต่กำเนิดหรือเพิ่งเป็นภายหลังก็ได้ จำเป็นต้องได้รับการวินิจฉัยเพื่อหาสาเหตุต่อไปครับ
 
       สัญญาณความผิดปกติเหล่านี้ ช่วยให้เจ้าของทราบได้ว่าน้องหมาของเรากำลังป่วยด้วยโรคตาเข้าแล้ว อาการที่พบอาจพบร่วมกันได้ เช่น ตาแดงมักมาคู่กับตาแห้ง/ตาแฉะ สำหรับตัวอย่างโรคที่ยกมานี้ เป็นเพียงแค่น้ำจิ้มเท่านั้นครับ โรคตายังมีอีกมากมาย บางโรคมีสาเหตุมาจากโรคทางระบบของร่างกาย ที่ส่งผลมาแสดงอาการที่ตา เช่น โรคเบาหวานที่ทำให้เกิดโรคต้อกระจก
 
Dogilike.com :: 6 อาการ ที่บ่งบอกว่า น้องหมา(กำลัง)ป่วยด้วยโรคตา
 
       เพราะดวงตาเป็นอวัยวะที่บอบบาง ทำอย่างไรให้ห่างไกลโรคตา เพื่อที่จะได้ถนอมดวงตาคู่นี้ของน้องหมาให้อยู่ไปนานๆ มุมหมอหมา มี เคล็ด(ไม่)ลับหลักการถนอมดวงตาให้น้องหมา มานำเสนอ ดังนี้ครับ
 
     1. ต้องระมัดระวังเวลาอาบน้ำและล้างหน้า อย่าให้สบู่หรือแชมพู เข้าตาเด็ดขาด ถ้าเป็นไปได้ให้ใช้ผ้าชุบน้ำสะอาดเช็ดบริเวณใบหน้าและรอบๆ ดวงตาแทนการฟอกด้วยสบู่หรือแชมพู 
     2. ป้องกันการระคายเคืองดวงตาจากฝุ่นผงเวลาเรากวาดบ้าน เพราะอาจเป็นสาเหตุทำให้เกิดตาอักเสบได้ 
     3. หลีกเลี่ยงอุบัติเหตุที่อาจมากระแทกดวงตาให้ได้รับอันตราย เช่น สิ่งแปลกปลอมทิ่มตา การต่อสู้กันเอง ฯลฯ ถ้าตัวไหนไม่ถูกกันก็ควรแยกเลี้ยง อย่าให้เจอกันเป็นดีที่สุด
 
Dogilike.com :: 6 อาการ ที่บ่งบอกว่า น้องหมา(กำลัง)ป่วยด้วยโรคตา
 
     4. หมั่นสังเกตอาการผิดปกติต่างๆ เช่น ตาแดง หรี่ตา ไม่กล้าสู้แสง ตาปิด มีน้ำตาไหลมากกว่าปกติ มีขี้ตาขุ่นไปจนเขียว เกรอะกรัง พยายามเกาตา หรือเอาหน้าไปถูตามผนังหรือพื้น ฯลฯ แบบนี้ให้พามาหาคุณหมอ
     5. หากมีสิ่งแปลกปลอมเข้าตา ให้เปิดน้ำสะอาดผ่านจากทางหัวตาไปหางตา เพื่อทำการล้างตา จากนั้นค่อยๆ เอาสำลีเช็ดเบาๆ แต่ห้ามเช็ดโดนกระจกตาเด็ดขาด ให้ทำการปิดหนังตาก่อนแล้วจึงเอาสำลีเช็ด เอาสิ่งแปลกปลอมออก
     6. หมั่นเล็มขนบริเวณรอบๆ ดวงตาที่ยาวเกินไป จนอาจไปทิ่มดวงตาก่อให้เกิดความระคายเคืองได้ แต่หากไม่ชำนาญ ก็ไม่ควรทำเอง เพราะอาจทำให้เกิดอุบัติเหตุได้
 
Dogilike.com :: 6 อาการ ที่บ่งบอกว่า น้องหมา(กำลัง)ป่วยด้วยโรคตา
 
     7. หากน้องหมาพยายามเกาหรือเอาหน้าไปถูตามผนังหรือพื้น ควรสวมปลอกคอกันเลียไว้ก่อน เพื่อป้องกันอันตรายที่อาจเกิดกับดวงตาตามมา
     8. หลีกเลี่ยงการเลี้ยงน้องหมาในที่ๆ มีแสงสว่างมากเกินไป เช่น ห้องที่มีแสงสว่างมาก กลางแดด บนหาดทรายขาว แสงอาจไปทำอันตรายต่อจอประสาทตา (retina) ได้
     9. ควรพาน้องหมาไปตรวจสุขภาพดวงตาอย่างน้อยปีละ 1 ครั้ง และตรวจสุขภาพร่างกายอย่างน้อยปีละ 1-2 ครั้งด้วย เพราะโรคบางอย่างอาจส่งผลต่อสุขภาพของดวงตา เช่นโรคเบาหวานจะทำให้เกิดโรคต้อกระจกตามมา เป็นต้น
 
Dogilike.com :: 6 อาการ ที่บ่งบอกว่า น้องหมา(กำลัง)ป่วยด้วยโรคตา
 
     10. ไม่ควรซื้อยามาหยอดเอง เพราะอาจทำให้อาการของโรครุนแรงมากขึ้น เช่น ห้ามใช้ยาที่มีส่วนผสมของสเตอรอยด์หยอดตาในรายที่มีแผลที่กระจกตา
     11. เช่นเดียวกับคน สารอาหารที่มีความสำคัญต่อการบำรุงสุขภาพดวงตา คือ
          - กลุ่มที่มีสารต่อต้านอนุมูลอิสระ (antioxidants) ช่วยป้องกันโรคจอตาเสื่อม โรคต้อกระจก ได้แก่ วิตามินซี วิตามินอี 
          - ลูทีน (lutein) และ ซีแซนทีน (zeaxanthin) ช่วยป้องกันโรคจอตาเสื่อมเช่นกัน ได้จากไข่แดง
          - กรดไขมันชนิดโอเมก้า 3 (Omega-3) ช่วยในโรคตาแห้งได้
          - วิตามินเอ ช่วยบำรุงสายตา ได้จากอาหารจำพวก ตับไก่ ตับหมู ไข่แดง แครอท ฟักทอง ฯลฯ
ตัวอย่าง โรคตาในสุนัข

Dogilike.com :: 6 อาการ ที่บ่งบอกว่า น้องหมา(กำลัง)ป่วยด้วยโรคตา
Joan D. and Nicholas J.M. 2004,
Color atlas of canine and feline ophthalmalogy. Elesvier (USA)


Dogilike.com :: 6 อาการ ที่บ่งบอกว่า น้องหมา(กำลัง)ป่วยด้วยโรคตา
Joan D. and Nicholas J.M. 2004,
Color atlas of canine and feline ophthalmalogy. Elesvier (USA)


Dogilike.com :: 6 อาการ ที่บ่งบอกว่า น้องหมา(กำลัง)ป่วยด้วยโรคตา
Joan D. and Nicholas J.M. 2004,
Color atlas of canine and feline ophthalmalogy. Elesvier (USA)


Dogilike.com :: 6 อาการ ที่บ่งบอกว่า น้องหมา(กำลัง)ป่วยด้วยโรคตา
Joan D. and Nicholas J.M. 2004,
Color atlas of canine and feline ophthalmalogy. Elesvier (USA)


Dogilike.com :: 6 อาการ ที่บ่งบอกว่า น้องหมา(กำลัง)ป่วยด้วยโรคตา
Joan D. and Nicholas J.M. 2004,
Color atlas of canine and feline ophthalmalogy. Elesvier (USA)


Dogilike.com :: 6 อาการ ที่บ่งบอกว่า น้องหมา(กำลัง)ป่วยด้วยโรคตา
Joan D. and Nicholas J.M. 2004,
Color atlas of canine and feline ophthalmalogy. Elesvier (USA)



Dogilike.com :: 6 อาการ ที่บ่งบอกว่า น้องหมา(กำลัง)ป่วยด้วยโรคตา
Joan D. and Nicholas J.M. 2004,
Color atlas of canine and feline ophthalmalogy. Elesvier (USA)


Dogilike.com :: 6 อาการ ที่บ่งบอกว่า น้องหมา(กำลัง)ป่วยด้วยโรคตา
Joan D. and Nicholas J.M. 2004,
Color atlas of canine and feline ophthalmalogy. Elesvier (USA)



Dogilike.com :: 6 อาการ ที่บ่งบอกว่า น้องหมา(กำลัง)ป่วยด้วยโรคตา
Joan D. and Nicholas J.M. 2004,
Color atlas of canine and feline ophthalmalogy. Elesvier (USA)

 


Dogilike.com :: 6 อาการ ที่บ่งบอกว่า น้องหมา(กำลัง)ป่วยด้วยโรคตา
Joan D. and Nicholas J.M. 2004,
Color atlas of canine and feline ophthalmalogy. Elesvier (USA)


Dogilike.com :: 6 อาการ ที่บ่งบอกว่า น้องหมา(กำลัง)ป่วยด้วยโรคตา
Joan D. and Nicholas J.M. 2004,
Color atlas of canine and feline ophthalmalogy. Elesvier (USA)


Dogilike.com :: 6 อาการ ที่บ่งบอกว่า น้องหมา(กำลัง)ป่วยด้วยโรคตา
Joan D. and Nicholas J.M. 2004,
Color atlas of canine and feline ophthalmalogy. Elesvier (USA)


Dogilike.com :: 6 อาการ ที่บ่งบอกว่า น้องหมา(กำลัง)ป่วยด้วยโรคตา
Joan D. and Nicholas J.M. 2004,
Color atlas of canine and feline ophthalmalogy. Elesvier (USA)


Dogilike.com :: 6 อาการ ที่บ่งบอกว่า น้องหมา(กำลัง)ป่วยด้วยโรคตา
Joan D. and Nicholas J.M. 2004,
Color atlas of canine and feline ophthalmalogy. Elesvier (USA)


Dogilike.com :: 6 อาการ ที่บ่งบอกว่า น้องหมา(กำลัง)ป่วยด้วยโรคตา
Joan D. and Nicholas J.M. 2004,
Color atlas of canine and feline ophthalmalogy. Elesvier (USA)


Dogilike.com :: 6 อาการ ที่บ่งบอกว่า น้องหมา(กำลัง)ป่วยด้วยโรคตา
Joan D. and Nicholas J.M. 2004,
Color atlas of canine and feline ophthalmalogy. Elesvier (USA)


Dogilike.com :: 6 อาการ ที่บ่งบอกว่า น้องหมา(กำลัง)ป่วยด้วยโรคตา
Joan D. and Nicholas J.M. 2004,
Color atlas of canine and feline ophthalmalogy. Elesvier (USA)


Dogilike.com :: 6 อาการ ที่บ่งบอกว่า น้องหมา(กำลัง)ป่วยด้วยโรคตา
Joan D. and Nicholas J.M. 2004,
Color atlas of canine and feline ophthalmalogy. Elesvier (USA)
      
       มีคำกล่าวที่ว่า “ดวงตาเป็นหน้าต่างของหัวใจ” อันนี้เห็นจะจริง เพราะแม้น้องหมาจะพูดไม่ได้ แต่หากเรามองที่แวดตาของเค้า ก็พอจะสัมผัสได้ถึงความอบอุ่นที่น้องหมาอยากจะสื่อกับเรา และน้องหมาเองก็คงจะอยากมองเห็นเราไปนานๆ เช่นกัน มุมหมอหมา จึงอยากให้เจ้าของใส่ใจสุขภาพดวงตาของน้องหมาให้มากๆ นะครับ

 
 
บทความโดย: หมอต้น Dogilike.com
น.สพ.ธีรภาพ มุสิกานนท์
 
รูปภาพประกอบ:
รูปภาพที่ 1,2,9-12
www.puppy-training-at-home.com
www.biographixmedia.com
www.myvisiontest.com
www.thesun.co.uk
www.shihsh-ka-bobsshihtzus.com
www.tuftsjournal.tufts.edu
รูปภาพที่ 3-8 และรูปภาพในสไลด์ที่ 1-18
Joan D. and Nicholas J.M. 2004, Color atlas of canine and feline ophthalmalogy. Elesvier (USA)