โดย: Tonvet

สุนัขดุ !! (หรือ) เพราะป่วย ?

มาดูสาเหตุของโรคภัยไข้เจ็บที่อาจส่งผลให้น้องหมาก้าวร้าวกันเถอะ

5 กันยายน 2555 · · อ่าน (36,598)
326

SHARES


326 shares

Dogilike.com :: สุนัขดุ !! (หรือ) เพราะป่วย ?

       การที่น้องหมาแสดงพฤติกรรมก้าวร้าว จัดเป็นการสื่อสารของน้องหมาอย่างหนึ่ง ความก้าวร้าวมีหลายระดับตั้งแต่การแยกเขี้ยวขู่ไปจนถึงขั้นจู่โจมกระโจนเข้าใส่ ความก้าวร้าวที่มากเกินไปจนกลายเป็นความดุ จัดเป็นปัญหาพฤติกรรมที่เราต้องแก้ไข

       ความก้าวร้าวมีด้วยกันหลายประเภท เช่น ความก้าวร้าวจากการเป็นจ่าฝูง ความก้าวร้าวจากการหวงที่ ความก้าวร้าวจากการหวงของ ความก้าวร้าวจากการหวงลูก ความก้าวร้าวระหว่างสุนัขด้วยกัน ความก้าวร้าวจากความเจ็บป่วย ฯลฯ เป็นต้น

       น้องหมาที่ป่วย บาดเจ็บหรือเจ็บปวด อาจส่งผลทำให้พฤติกรรมเปลี่ยนไป เจ้าของที่ใช้ชีวิตคลุกคลีกับน้องหมาก็จะทราบได้ทันทีถึงความเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้น บางตัวเคยร่าเริงกลับซึมเศร้าไม่สดใส บางตัวเคยกินเก่งกลับเบื่อไม่อยากอาหาร หรือบางตัวที่ขี้เล่นกลับหงุดหงิดขี้โมโหง่าย

Dogilike.com :: สุนัขดุ !! (หรือ) เพราะป่วย ?

       ความเจ็บป่วยอะไรที่เป็นสาเหตุทำให้น้องหมามีพฤติกรรมก้าวร้าวกันแน่? ในการวินิจฉัยจำเป็นอย่างยิ่งที่ต้องแยกประเภทของความก้าวร้าว คุณหมอจะต้องทำการซักประวัติ และตรวจร่างกายอย่างละเอียด รวมถึงจำเป็นต้องตรวจระบบประสาทร่วมด้วย เพื่อคัดกรองโรคหรือความผิดปกติของร่างกายที่อาจส่งผลให้เกิดปัญหาพฤติกรรม ความเจ็บป่วยที่ส่งผลให้น้องหมาแสดงพฤติกรรมก้าวร้าว มีด้วยกันหลายสาเหตุ ดังนี้ครับ

1. ภาวะพร่องฮอร์โมนไทรอยด์ (Hypothyroidism)

       การหลั่งฮอร์โมนไทรอยด์ออกมาน้อยกว่าความต้องการของร่างกาย ส่งผลให้การควบคุมสมดุลของสารซีโรโทนิน (serotonin) เสียไป ซีโรโทนินเป็นสารสื่อประสาท มีบทบาทควบคุมอารมณ์ ความโกรธและความก้าวร้าว หากซีโรโทนินในร่างกายน้อย จะส่งผลทำให้น้องหมาเครียดง่าย หงุดหงิดง่าย ส่วนอาการอื่นๆ ที่พบร่วมด้วย เช่น น้ำหนักเพิ่มขึ้นทั้งที่กินเท่าเดิม มีปัญหาขนร่วง ฯลฯ เราสามารถทราบได้จากการตรวจวัดระดับของฮอร์โมนไทรอยด์ในกระแสเลือด (Serum T4 and free T4 Concentration)

Dogilike.com :: สุนัขดุ !! (หรือ) เพราะป่วย ?


2. โรคสมองอักเสบ (Encephalitis)

       การอักเสบของเนื้อสมองเกิดจากการติดเชื้อในสมอง เช่น เชื้อไวรัสไข้หัดสุนัข เชื้อไวรัสเรบีส์ (พิษสุนัขบ้า) ฯลฯ เชื้อเหล่านี้ไม่ได้ส่งผลแต่เพียงสมองเท่านั้น ยังส่งผลต่อส่วนอื่นๆ ของร่างกายด้วย แต่เมื่อใดที่เชื้อเข้าสมองแล้ว จะส่งผลให้เกิดสมองอักเสบ และทำให้มีอาการทางระบบประสาท บางรายอาจก้าวร้าวขึ้น เพื่อนๆ คงจะนึกภาพออกในสุนัขที่เป็นโรคเรบีส์ (พิษสุนัขบ้า) ส่วนใหญ่จะก้าวร้าว แต่บางรายก็มีอาจซึมและเป็นอัมพาตได้

3. โรคเนื้องอกในสมอง (Brain Tumors)

       ความก้าวร้าวบางครั้งอาจเกิดจากการที่มีเนื้องอกเกิดขึ้นที่สมอง ทำให้โครงสร้างของเนื้อสมองถูกทำลาย ส่งผลให้น้องหมามีพฤติกรรมเปลี่ยนไป ความผิดปกตินี้มักพบในสุนัขสูงวัย เราสามารถทราบได้จากการถ่ายภาพรังสีส่วนตัดด้วยคอมพิวเตอร์ (CT-scan) หรือจากการตรวจเอ็กซ์เรย์ด้วยคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้า (MRI)

Dogilike.com :: สุนัขดุ !! (หรือ) เพราะป่วย ?


4. โรคน้ำคั่งในโพรงสมอง (Hydrocephalus)

       เป็นความผิดปกติอาจพบได้แต่กำเนิด ที่มักพบในสุนัขกลุ่มทอยด์และกลุ่มพันธุ์หน้าสั้น หรืออาจเป็นผลตามมาจากการเป็นโรคอื่นๆ เช่น โรคสมองอักเสบ โรคเนื้องอกในสมอง จนไปกดเบียดโครงสร้างของสมอง ทำให้เกิดการสะสมของน้ำไขสันหลังในโพรงสมอง จนความดันในสมอง (ICP) เพิ่มขึ้น ส่งผลให้หัวโต เกิดความผิดปกติทางระบบประสาทตามมา เราสามารถทราบได้จากการถ่ายภาพรังสีส่วนตัดด้วยคอมพิวเตอร์ (CT-scan) หรือจากการตรวจเอ็กซ์เรย์ด้วยคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้า (MRI) เช่นกัน

5. ได้รับบาดเจ็บที่หัว (Head trauma)

     การที่หัวได้รับบาดเจ็บอาจส่งผลต่อเนื้อสมอง สาเหตุส่วนใหญ่เกิดจากได้รับแรงกระแทกจากอุบัติเหตุ แต่บางกรณีก็เกิดจากความดันในสมองที่เพิ่มขึ้น จนไปกดเบียด ทำให้เนื้อสมองได้รับบาดเจ็บ เมื่อเนื้อสมองได้รับบาดเจ็บ จะส่งผลให้มีอาการทางระบบประสาท มีพฤติกรรมเปลียนไป บางรายมีอาการรุนแรง อาจพบรูม่านตาขยาย ชัก และถึงขั้นโคม่า (Coma) ได้ 

Dogilike.com :: สุนัขดุ !! (หรือ) เพราะป่วย ?

6. โรคลมชัก (Epilepsy)

       โรคลมชักทำให้เกิดอาการชัก (Seizure) ระยะเวลาก่อนที่น้องหมาจะแสดงอาการชัก เรียกว่า Pre-ictus phase หรือ aura น้องหมาจะมีพฤติกรรมเปลี่ยนไป บางตัวกลัวมุดหนี หลบมุม บางตัวแสดงพฤติกรรมก้าวร้าว ดุขึ้น สัญญาณเหล่านี้อาจเป็นสิ่งที่ช่วยเตื่อนเจ้าของได้ว่า อีกไม่นานน้องหมาจะแสดงอาการชักขึ้น ซึ่งอาจะกินเวลาเป็นชั่วโมงหรือเป็นวันก็ได้

7. ความเจ็บปวด (Pain)

       การเจ็บปวด ทำให้น้องหมาแสดงพฤติกรรมก้าวร้าวได้ อย่างเช่น เวลาน้องหมาเจ็บปวดท้อง หากเราไม่สัมผัสโดนท้อง ก็อาจจะโดนน้องหมาขู่หรือทำร้ายได้ ความก้าวร้าวเช่นนี้เกิดจากการเรียนรู้เพื่อเอาตัวรอดหรือปกป้องตัวเอง ว่าหากแสดงออกไปอย่างนี้แล้ว จะไม่มีใครเข้ามายุ่ง เข้ามาจับ หรือเล่นแรงเกินไป ความเจ็บปวดที่พบได้บ่อย เช่น มีบาดแผล โรคช่องหูอักเสบ กล้ามเนื้ออักเสบ โรคข้อสะโพกเสื่อม (Hip dysplasia) โรคสะบ้าเคลื่อน (Patellar luxation) เป็นต้น

Dogilike.com :: สุนัขดุ !! (หรือ) เพราะป่วย ?

8. การสูญเสียประสาทรับสัมผัส

       การที่น้องหมามีขนยาวมาบดบังดวงตา บางครั้งมีขี้หูจำนวนมาก หรือสุนัขมาอายุมากขึ้น ทำให้ประสาทสัมผัสอย่างตาและหูแย่ลงหรือเสียไป ทำให้ไม่ได้ยินเสียงหรือมองไม่เห็น น้องหมาจะระวังตัวมากขึ้น ขี้กลัว ตกใจง่าย เพื่อเป็นการปกป้องตัวเอง น้องหมาอาจแสดงพฤติกรรมก้าวร้าวขึ้น ดังนั้น เวลาเราเข้าหาน้องหมาที่เป็นอย่างนี้ เราอาจส่งสัญญาณให้ทราบก่อน ถ้าจู่ๆ เข้าไปจับเนื้อต้องตัวเลย อาจจะโดนน้องหมาทำร้ายได้เนื่องจากตกใจ

9. การได้รับยาหรือสารเคมีบางกลุ่ม

       ในการรักษาโรคด้วยยาบางกลุ่ม เช่น ยากลุ่มคอร์ติโคสเตอรอยด์ (Corticosteroids) ทำให้ไปกระตุ้นความอยากอาหารมากขึ้น น้องหมาจึงหิวตลอดเวลา ก็อาจเป็นผลให้น้องหมาแสดงพฤติกรรมก้าวร้าวขึ้น เนื่องจากการโมโหหิว และยานี้ยังส่งผลให้ฮอร์โมนไทรอยด์ลดต่ำลงได้ด้วย หากได้รับในปริมาณสูงหรือได้รับเป็นระยะเวลายาวนาน หรือเกิดจากพิษสารเคมีบางอย่างที่ส่งผลต่อระบบประสาท ก็อาจเป็นสาเหตุให้น้องหมาก้าวร้าวได้ เช่น พิษจากสารตะกั่ว เป็นต้น
 

Dogilike.com :: สุนัขดุ !! (หรือ) เพราะป่วย ?

       ความก้าวร้าวที่เกิดจากความเจ็บป่วยนี้ มีข้อสังเกตอยู่ว่า "น้องหมาจะมีพฤติกรรมเปลี่ยนไป จากที่ไม่เคยดุมาก่อนก็กลับดุขึ้น โดยความดุนั้นจะแสดงออกมาร่วมกับความผิดปกติอื่นๆ ที่น้องหมาเป็น และที่สำคัญความดุแบบนี้จะลดลงได้ ถ้าน้องหมาได้รับการรักษาหรือกำจัดสาเหตุเหล่านั้นออกไป"


       แต่ทั้งนี้ น้องหมาบางตัวอาจแสดงความก้าวร้าวได้มากกว่า 1 ประเภทร่วมกันได้ อาจไม่ได้เกิดจากความเจ็บป่วยเพียงอย่างเดียว ดังนั้นการตรวจคัดกรองโรคจึงเป็นสิ่งที่สำคัญอย่างแรกที่ต้องทำ เจ้าของสามารถช่วยคุณหมอในการวินิจฉัยได้ โดยการให้ข้อมูลที่ละเอียดและถูกต้องกับคุณหมอ เพื่อที่คุณหมอจะได้ระบุประเภทของความก้าวร้าวที่น้องหมาเป็น เพื่อที่จะได้จัดการแก้ไขได้อย่างตรงจุด

       ถ้าเรารู้และเข้าใจน้องหมา ก็จะช่วยให้ความสัมพันธ์ของเรากับน้องหมาดีขึ้น น้องหมาบ้านไหนที่ก้าวร้าว บางที...อาจเกิดจากความเจ็บป่วยก็ได้นะครับ


บทความโดย: หมอต้น Dogilike.com
น.สพ.ธีรภาพ มุสิกานนท์
รูปภาพประกอบ:
http://petwildanimalswallpapers.blogspot.com
www.thealphadogtrainer.com
www.familyvet.com
http://alexgough71.hubpages.com
www.canine-epilepsy.net
www.thedogfiles.com
www.news.medill.northwestern.edu