โดย: Tonvet

5 อาการต้องเฝ้าระวังในสุนัขป่วยโรคไตวายเรื้อรัง

มาดูอาการทางคลินิกสำคัญที่มักเกิดในสุนัขป่วยเป็นโรคไตวายเรื้อรังที่เจ้าของต้องเฝ้าระวังเป็นพิเศษ

25 กรกฏาคม 2561 · · อ่าน (63,906)
488

SHARES


488 shares
  • สุนัขที่ป่วยเป็นโรคไตวายเรื้อรังนั้น ไตจะได้รับความเสียหายมาแล้วช่วงระยะเวลาหนึ่ง อาจเป็นเดือนหรือเป็นปีในบางราย แต่เจ้าของมักจะไม่ทราบอาการ มาพบอีกที่สุนัขก็แสดงอาการป่วยหนักขึ้นเสียแล้ว
 
  • สุนัขที่ป่วยเป็นโรคไตวายเรื้อรังนอกจากจะมีอาการซึม เบื่ออาหาร กินน้ำมากและปัสสาวะมากแล้ว ยังมีอาการอื่น ๆ อีกที่สำคัญ ได้แก่ อาเจียน โลหิตจาง ความดันโลหิตสูง ชัก และภาวะขาดน้ำ 
 
  • เจ้าของส่วนใหญ่ไม่ทราบว่าสุนัขที่ป่วยนั้นอาการจะเป็นอย่างไร อาการบางอย่างหากเราสามารถสังเกต เฝ้าระวัง และตรวจพบได้พบได้เร็ว สุนัขที่ป่วยก็จะได้รับการแก้ไขปัญหาได้อย่างทันท่วงที ทำให้ช่วยยืดอายุหรือชะลอความรุนแรงของโรคได้

 
Dogilike.com :: 5 อาการต้องเฝ้าระวังในสุนัขป่วยโรคไตวายเรื้อรัง

 

 
     โรคไตวายเรื้อรังนี้เป็นอีกโรคที่พบได้บ่อยสุนัข เชื่อว่าใครหลายคนคงเคยมีประสบการณ์เกิดกับสุนัขของตัวเองกันมาบ้าง โดยแท้จริงแล้วโรคนี้มีระยะเวลาในการพัฒนาของโรคอยู่นานเช่นกัน ไม่ได้เกิดขึ้นมาโดยทันที เนื่องจากไตเองก็เป็นอวัยวะมีความสามารถในการชดเชยการทำงานของไตที่เสียไปอยู่แล้ว หากจะกล่าวก็คือ โรคไตวายเรื้อรังเป็นความผิดปกติที่เกิดขึ้น เมื่อไตมีความเสียหายมาเป็นระยะเวลาอย่างน้อย 2-3 เดือนขึ้นไป บางตัวอาจเสียหายเป็นระยะเวลาเป็นปีก็มี แต่ส่วนมากเจ้าของมักจะไม่ค่อยได้สังเกตอาการ มาพบอีกทีสุนัขก็มีอาการซึม เบื่ออาหาร บ้างก็มีอาเจียน นั่นคือมีอาการเป็นหนัก ๆ ไปเสียแล้ว


     ดังนั้นการสังเกตอาการของสุนัขจึงเป็นสิ่งที่สำคัญ ต่อไปนี้อาการสำคัญของสุนัขที่ป่วยเป็นโรคไตวายเรื้อรังที่เจ้าของจะต้องเฝ้าระวังเป็นพิเศษ จะมีอะไรกันบ้างไปดูกันเลยครับ  
 
 
 
 
 

1 อาเจียน

 
 
 
     การอาเจียน เป็นอาการที่พบได้บ่อยในสุนัขที่ป่วยเป็นโรคไตวายเรื้อรัง เมื่อร่างกายเกิดการสะสมของเสียจำนวนมาก โดยเฉพาะของเสียจากไนโตรเจน หรือสารพวก uremic toxin ในกระแสเลือด เพราะไตของน้องหมาที่ป่วยไม่สามารถขับของเสียเหล่านี้ออกไปจากร่างกายได้ตามปกติ ทำให้ของเสียในเลือดเหล่านี้ไปกระตุ้นตัวรับรู้สารเคมีที่อยู่ในสมองส่วน Medulla oblongata จนทำให้น้องหมาเกิดอาการคลื่นไส้และอาเจียนได้ บางตัวไม่ได้กินอาหารก็จะอาเจียนออกมาเป็นน้ำย่อยหรือมีน้ำดีปนออกมาเป็นของเหลวสีเหลืองเขียว บางตัวมีแผลในกระเพาะอาหารอยู่ด้วย เนื่องจากมี gastin ในกระแสเลือดสูงเพราะไตวาย ทำให้มีการหลั่งกรดในกระเพาะอาหารมากขึ้น ทำให้กระเพาะอาหารเกิดการอักเสบและเกิดแผลหลุมขึ้น น้องหมาก็อาจจะอาเจียนออกมาเป็นเลือดหรือเป็นของเหลวสีดำคล้ำได้ หากน้องหมาอาเจียนออกมาบ่อย ๆ ก็จะยิ่งทำให้ร่างกายสูญเสียน้ำและเกลือแร่ไปได้ครับ เจ้าของที่สังเกตพบว่าสุนัขป่วย แสดงอาการอาเจียนบ่อยมากกว่า  3 ครั้ง ต้องรีบพาสุนัขไปพบสัตวแพทย์เพื่อรับการรักษาทันที
 
 
 
 

2 ภาวะขาดน้ำ

 
 
 
     ภาวะขาดน้ำในสุนัขที่ป่วยเป็นโรคไตวายเรื้อรังเกิดได้จากหลาย ๆ กรณี เป็นความไม่สมดุลระหว่างการสูญเสียน้ำออกจากการร่างกาย และการรับเอาน้ำกลับคืนสู่ร่างกาย โดยปกติในสุนัขที่ป่วยด้วยโรคนี้มักจะปัสสาวะมากกว่าปกติ อันเกิดจากไหลผ่านของน้ำที่ส่วนของหน่วยไตเพิ่มขึ้น ไม่สามารถดูดน้ำกลับคืนได้ตามปกติ จึงผลิตปัสสาวะออกมาจำนวนมาก เมื่อน้องหมาปัสสาวะออกมามาก ก็จะพยายามกินน้ำมากขึ้นเพื่อทดแทน แต่หากไม่สามารถกินน้ำได้เพียงพอกับน้ำที่สูญเสียไป ก็จะทำให้เกิดภาวะขาดน้ำได้ เช่นเดียวกันกับสุนัขที่อาเจียนบ่อย ๆ ก็จะทำให้ร่างกายสูญเสียน้ำและเกลือแร่ไปได้เช่นกัน เจ้าของสามารถทดสอบภาวะขาดน้ำของน้องหมาได้ง่าย ๆ ด้วยการดึงผิวหนังขึ้น แล้วดูความยืดหยุดของผิวหนัง หากผิวหนังไม่สามารถเด้งกลับมาในสภาพปกติได้ในทันที หรือมีการคืนตัวช้าเช่นนี้แสดงว่าสุนัขกำลังอยู่ในภาวะขาดน้ำได้ ต้องได้รับการแก้ไขภายใน  24 ชั่วโมง
 
 
 
Dogilike.com :: 5 อาการต้องเฝ้าระวังในสุนัขป่วยโรคไตวายเรื้อรัง
 


 

3 ภาวะโลหิตจาง

 
 
 
     ภาวะโลหิตจางสามารถบอกความรุนแรงของโรคได้ เมื่อโรคไตวายเรื้อรังพัฒนามาจนถึงระยะท้าย ๆ สุนัขที่ป่วยเป็นโรคไตวายเรื้อรังอาจเกิดภาวะโลหิตจางตามมาได้ ตามปกติแล้วไตส่วนนอก (cortex) จะมีหน้าที่ในการผลิตฮอร์โมน Erythropoietin ซึ่งฮอร์โมนนี้จะไปช่วยในการสร้างเม็ดเลือดแดง เมื่อเกิดไตวายและสูญเสียการทำหน้าที่ไป ก็จะทำให้ไตไม่สามารถผลิตฮอร์โมนตัวนี้ได้อย่างเพียงพอ ก็จะทำให้เกิดภาวะโลหิตจางตามมาในที่สุด ผลคือ น้องหมาจะมีเหงือกและเยื่อเมือกซีด อ่อนแรง ไม่ร่าเริง และเหนื่อยง่าย และเซลล์ร่างกายก็ขาดออกซิเจนไปเลี้ยงตามไปด้วย ทั้งนี้ภาวะโลหิตจางนั้นอาจเกิดได้จากการที่ร่างกายขาดธาตุเหล็กได้ เช่น มีการสูญเสียเลือดจากการที่มีแผลหลุมในกระเพาะอาหาร เจ้าของก็จะสังเกตพบว่า น้องหมาจะอาเจียนมีเลือดปนหรือถ่ายมูลออกมามีสีดำคล้ำ การจะทราบภาวะโลหิตจางนั้นเจ้าของจะต้องพาน้องหมาไปตรวจเลือด เพื่อดูค่าเม็ดเลือดแดง ค่าฮีโมโกลบิน ค่าเปอร์เซนต์เม็ดเลือดแดงอัดแน่น ฯลฯ หากมีค่าลดต่ำลงกว่าปกติก็แสดงว่าน้องหมากำลังเกิดภาวะโลหิตจางอยู่
 
 
 

4  อาการชัก

 
 
 
     เมื่อน้องหมาที่ป่วยเป็นไตวายเรื้อรังเกิดภาวะ uremia และมีของเสียสะสมในกระแสเลือดสูงมากขึ้น อาจจะทำให้เกิด metabolic encephalopathy ส่งผลต่อสมองและระบบประสาท ทำให้น้องหมามีพฤติกรรมเปลี่ยนไป บางตัวเหม่อลอย ไม่ยอมนอน ทรงตัวไม่ได้ เดินเซ กล้ามเนื้ออ่อนแรง กล้ามเนื้อสั่นเกร็ง ไปจนถึงขั้นแสดงอาการชัก โดยอาจจะชักถี่ขึ้นตามความรุนแรงของโรค
 
 
 
Dogilike.com :: 5 อาการต้องเฝ้าระวังในสุนัขป่วยโรคไตวายเรื้อรัง
 


 

5 ความดันโลหิตสูง

 
 
 
     ความดันโลหิตสูงพบได้ในสุนัขที่ป่วยเป็นไตวายเรื้อรัง เมื่อการทำงานของไตเสื่อมลง จะพบความดันโลหิตสูงได้มากขึ้นเรื่อย ๆ สวนทางกับการทำงานของไตที่ลดลง ซึ่งความดันโลหิตสูงนี้เป็นได้ทั้งผลที่เกิดจากไตวายเรื้อรัง และเป็นสาเหตุที่ยิ่งทำให้โรคไตวายรุงแรงมากยิ่งขึ้น เพราะความดันโลหิตที่สูงก็จะยิ่งไปเพิ่มแรงดันให้เลือดฝอยของเนื้อไต  ซึ่งทำหน้าที่ในการกรองปัสสาวะ ทำให้เลือดฝอยของเนื้อไตถูกทำลายมากขึ้น ซึ่งเท่่ากับไตก็จะสูญเสียการทำงานลงไปด้วย อีกทั้งยังทำให้มีการรั่วของโปรตีนออกมากับปัสสาวะมากขึ้นตามไปด้วย ทำให้เกิดภาวะโปรตีนในกระแสเลือดต่ำ ซึ่งทำให้สูญเสียปัจจัยการแข็งตัวของเลือดตามมา ภาวะโปรตีนในปัสสาวะนี้ก็เป็นตัวบ่งชี้การชีวิตรอดของสุนัขที่ป่วยเป็นโรคไตวายเรื้อรังด้วย เฉพาะนั้นการที่เกิดความดันโลหิตสูงจึงเป็นเรื่องที่ค่อนข้างซีเรียสในสุนัขป่วยเป็นโรคไตวายเรื้อรัง เจ้าของจึงควรต้องพาสุนัขไปตรวจวัดความดันโลหิตตามที่สัตวแพทย์นัดเป็นประจำ อย่างน้อยทุก 3 เดือน และห้ามหยุดป้อนยาปรับความดันโลหิตเองโดยเด็ดขาด
 
 
 
 
     สุนัขที่ป่วยเป็นโรคไตวายเรื้อรังหากได้รับการดูแลอย่างถูกวิธี จะสามารถช่วยยืดชีวิตและชะลอความรุนแรงของโรคไปได้อีกนาน บางตัวอาจอยู่ได้อีกหลายเดือนหรือเป็นปีหลังจากตรวจพบความผิดปกติ อาการเหล่านี้เป็นสิ่งที่เจ้าของจะต้องเฝ้าระวังเป็นพิเศษ ความผิดปกติบางอย่างเป็นสิ่งที่เจ้าของสามารถตรวจพบได้เอง บางอาการเจ้าของสามารถสังเกตแล้วนำมาบอกเล่าเป็นข้อมูลให้กับสัตวแพทย์ได้ ซึ่งหากเรารู้อาการผิดปกติได้เร็ว ก็สามารถช่วยให้สุนัขได้รับการแก้ไขปัญหาได้อย่างทันถ่วงทีตามไปด้วยครับ




บทความโดย: หมอต้น ด็อกไอไลค์
น.สพ.ธีรภาพ มุสิกานนท์


เนื้อหาอ้างอิงบางส่วน :
http://www.iris-kidney.com/education/index.html

 
รูปภาพประกอบ :
https://www.petpremium.com/pets-pics/conditions/polycystic-kidney-disease.jpg
https://www.petmd.com/sites/default/files/mouth-inflammation-ulcers-chronic-dogs%20.jpg