ช่วงนี้ข่าวการระบาดของโรคไวรัสปอดอักเสบมรณะจากจีนกำลังเป็นที่กล่าวกันอย่างกว้างขวาง พอลองค้นหาโรคมรณะแปลก ๆ ในสุนัขดูบ้าง ก็พบว่ามีเช่นกัน เมื่อต้นเดือนมกราคม พ.ศ. 2563 ที่ผ่านมา มีรายงานสุนัขป่วยเป็นโรคหนึ่งซึ่งยังไม่เป็นที่คุ้นชื่อนักในบ้านเรา โรคนี้มีชื่อว่า "Alabama dog rot syndrome หรือ Alabama rot" ซึ่งโรคนี้เป็นที่ถูกพูดถึงในประเทศแถบตะวันตก โดยเฉพาะในสหราชอาณาจักร มีรายงานยืนยันพบสุนัขป่วยในปี พ.ศ. 2562 จำนวนมากกว่า 17 ราย โรคนี้จะมีที่มาไปอย่างไร ปัจจุบันมีวิธีการรักษาแล้วหรือไม่ สุนัขที่เป็นแล้วสามารถนำโรคมาติดคนได้ไหม... ติดตามได้ในบทความนี้ครับ  

 

 

 

 

     โดยอาการเริ่มแรกจะทำให้สุนัขแสดงอาการปวดร้อน บวม อักเสบที่ผิวหนัง อาจเกิดที่บริเวณอุ้งเท้า ขา แม้แต่ปลายจมูก ปาก ลิ้น และบริเวณช่วงล่างของลำตัว ทำให้ขนร่วง สุนัขจะเลียบริเวณนั้นมากขึ้นเนื่องจากความเจ็บปวด โดยรอยโรคจะพัฒนาขึ้นเรื่อย ๆ จนภายใน 3-7 วัน จะพบอาการเกี่ยวกับโรคไตวายตามมาได้ สุนัขก็จะเบื่ออาหาร อ่อนแรง และอาเจียน และเสียชีวิตตามมาได้ หากไม่ได้รับการรักษาอย่างทันท่วงที นอกจากนี้ยังมีรายงานสุนัขป่วย ที่แสดงอาการดีซ่าน มีอาการทางระบบประสาท และมีอาการชักด้วย

 

     ปัจจุบันยังไม่มีวิธีการป้องกันโรคนี้ที่จำเพาะ อย่างไรก็ดีจากการสังเกตพบว่า ในประเทศสหราชอาณาจักรมักพบรายงานสุนัขป่วยในช่วงเดือนพฤศจิกายนถึงเดือนมิถุนายน สุนัขกลุ่มเสี่ยงคือสุนัขที่มีพฤติกรรมชอบเดินลุยน้ำย้ำโคลน จึงควรหลีกเลี่ยงการพาสุนัขไปในพื้นที่เหล่านี้ หรือควรล้างทำความสะอาดตัวทุกครั้ง หลังจากที่สุนัขไปย้ำตามแหล่งต่าง ๆ ตามที่กล่าวไป อย่างไรก็ดีมีรายงานสุนัขป่วยหนึ่งรายที่พบว่าเลี้ยงแต่ภายในบ้านด้วยเช่นกัน

 

 

 

     แน่นอนครับโรคนี้มีความเกี่ยวข้องกับรัฐอลาบาม่า ประเทศสหรัฐอเมริกา ในปี ค.ศ. 1988 เคยพบรายงานการป่วยครั้งใหญ่ในหมู่สุนัขพันธุ์แกรฮาวด์ หลังจากนั้น เราก็แทบจะลืมชื่อของโรคนี้ไปเลย จนมาเมื่อปี ค.ศ. 2000 ได้มีรายงานสุนัขป่วยรายแรกในทวีปยุโรป หลังจากนั้นในปี ค.ศ. 2012 ได้มีการตรวจพบสุนัขป่วยเป็นโรคนี้ที่แฮมเชียร์ ประเทศสหราชอาณาจักร จากนั้นก็พบรายงานสุนัขป่วยต่อเนื่องกันมาทุกปี ซึ่งในปี ค.ศ. 2018 มีจำนวนสุนัขป่วยสูงสุดถึง 52 รายเลยทีเดียว ข้อมูลอัพเดทล่าสุด จนถึงวันที่ 15 มกราคม ค.ศ. 2020 ที่ผ่านมาจากเว็บไซต์ vettimes พบจำนวนสุนัขป่วยได้รับการยืนยันแล้วทั้งหมด 204 ราย จากทั้งสิ้น 43 พื้นที่ (เริ่มนับจำนวนตั้งแต่ปี ค.ศ. 2012) แม้จะยังไม่มีหลักฐานแน่ชัดว่า จะใช่สาเหตุเดียวกับโรคที่เกิดในทศวรรษที่ 1980 ที่ประเทศสหรัฐอเมริกาหรือไม่ เพราะสมัยนั้นยังไม่มีการศึกษาถึงสาเหตุกันอย่างละเอียด แต่อาการของโรคก็มีความคล้ายคลึงกันมาก อย่างไรก็ดีมีผู้เสนอว่าควรจะตั้งชื่อให้ใหม่ว่า New Forest disease ตามชื่อที่เกิดโรคในสหราชอาณาจักร

 

 

โรค Red-leg syndrome ในสัตว์สะเทินน้ำสะเทินบก อาจมีความเกี่ยวข้องกับโรค Alabama rot ในสุนัข ?

 

 

 

 

     เป็นที่น่าเสียดายสำหรับสุนัขที่ป่วยเป็นโรคนี้ส่วนมากอาจไม่รอดชีวิต โดยเฉพาะเมื่อโรคพัฒนาไป จนทำให้เกิดภาวะไตวายแบบเฉียบพลันแล้ว ส่วนมากสุนัขก็จะเสียชีวิต ดังนั้นถ้าสงสัยว่าสุนัขอาจป่วยเป็นโรคนี้ ก็ให้รีบพาไปพบสัตวแพทย์ทันที แต่ก็อย่าเพิ่งตกอกตกใจไปนะครับ เพราะสุนัขที่ป่วยเป็นโรคนี้มีรายงานน้อยมาก จากข้อมูลพบรายงานในสหราชอาณาจักรประมาณ 0.002 เปอร์เซนต์เท่านั้นจากประชากรสุนัขทั้งหมด และยังไม่มีรายงานการติดต่อจากสุนัขไปยังสุนัข หรือจากสุนัขไปมนุษย์และสัตว์เลี้ยงอื่น ๆ ในการรักษาส่วนมากจะใช้การรักษาแบบประคับประคองอาการหรือให้ยาปฏิชีวินะที่เหมาะสม ในเดือนสิงหาคม พ.ศ. 2561 ราชวิทยาลัยสัตวแพทย์แห่งสหราชอาณาจักร  (Royal Veterinary College) ทำการศึกษาการรักษาด้วยวิธีการกรองพลาสมา หรือ plasmapheresis ซึ่งเป็นการนำเลือดสุนัขมากรองเพื่อกำจัดสารพิษก่อนที่จะถ่ายเลือด (พลาสมา) กลับเข้าไป (เป็นวิธีการแลกเปลี่ยนพลาสมาใหม่ให้) มีสุนัขจำนวน 6 ตัวที่ได้รับการรักษาด้วยวิธีบุกเบิกนี้ พบว่ามีจำนวน 2 ตัวที่สามารถกลับมาฟื้นตัวและหายจากโรคร้ายนี้ได้ เป็นครั้งแรกที่มีรายงานการรักษาแล้วรอดจากโรคนี้ด้วยวิธีการดังกล่าว แต่ยังคงอยู่ในช่วงของการศึกษาอยู่

 

 

     ปัจจุบันเรายังมีข้อมูลเกี่ยวกับโรคนี้น้อยมาก ซึ่งสาเหตุที่แท้จริงของโรคนี้ยังคงเป็นปริศนาที่ยังคงต้องศึกษาต่อไป อย่างไรก็ดีปัจจุบันโรคนี้ยังไม่พบรายงานสุนัขป่วยอย่างเป็นทางการในบ้านเรา แต่ก็ควรต้องทำความรู้จักกันไว้ ทั้งนี้ก็ไม่อยากให้ตื่นตระหนก แต่เราควรจะต้องตระหนัก  เพื่อสำหรับการเตรียมตัวป้องกันสุนัขที่เรารักไม่ให้ป่วยเป็นโรคนี้