ในออสเตรเลียงูสีน้ำตาลตะวันออก (Pseudonaja textili) จัดเป็นงูที่ทำอันตรายต่อสัตว์เลี้ยงมากที่สุด โดยในแต่ละปีจะมีสัตว์เลี้ยงที่ถูกงูชนิดนี้กัดมากถึง 76 เปอร์เซนต์เลยทีเดียว  ซึ่งในสุนัขที่ถูกกัดและไม่ได้รับการรักษา จะมีโอกาสรอดชีวิตเพียงร้อยละ 31 เท่านั้น ในขณะที่แมวจะมีโอกาสรอดชีวิตสูงถึงร้อยละ 66 เลยที่เดียว ซึ่งคิดเป็นจำนวนสองเท่าของสุนัข...



 

 

 

     ทีมวิจัยของมหาวิทยาควีนส์แลนด์ นำโดย Christina Zdenek นักศึกษาปริญญาเอก ได้ทำการศึกษาเปรียบเทียบผลกระทบของพิษงูต่อระบบการแข็งตัวของเลือดในสุนัขและแมว เพื่อหวังจะช่วยชีวิตสัตว์เลี้ยงเหล่านี้ พบว่าพิษของงูดังกล่าวไปส่งผลให้เกิด coagulopathy ทำให้เลือดแข็งตัวช้าผิดปกติ ทำให้มีเลือดออกมากหรือนานกว่าปกติ จนเป็นเหตุให้สัตว์เลี้ยงถึงแก่ความตายได้ในที่สุด

 

 

     โดยทางทีมวิจัยได้การศึกษาวิเคราะห์การแข็งตัวของเลือด ตลอดจนได้ทดสอบผลกระทบของพิษงูสีน้ำตาลตะวันออกและพิษของงูพิษชนิดอื่นอีก 10 ชนิดทั่วโลก จากในพลาสม่าของสุนัขและแมว พบว่า พิษของงูทั้งหมดส่งผลให้เกิด coagulopathy โดยจะส่งเกิดเลือดแข็งตัวช้าลง ซึ่งในสุนัขจะเกิดขึ้นได้เร็วกว่าในแมว ระยะเวลาการเกิด coagulopathy ที่รวดเร็วกว่า จึงส่งผลทำให้สุนัขมีโอกาสรอดตายน้อยกว่าในแมวนั่นเอง

 

 

 

     อีกทั้งความแตกต่างของพฤติกรรมระหว่างแมวกับสุนัข ยังส่งผลต่อโอกาสรอดชีวิตด้วย พบว่า สุนัขมีโอกาสสูงกว่าแมวที่จะถูกงูพิษกัดตาย เพราะสุนัขมักชอบตรวจตราพื้นที่ด้วยการดมกลิ่น  และจู่โจมงูพิษด้วยการกัด โอกาสที่สุนัขจะถูกงูพิษกัดที่บริเวณใบหน้าจึงมีสูงกว่า อีกทั้งจมูกและปากของสุนัขมีเลือดมากเลี้ยงมาก ในขณะที่แมวจะใช้กรงเล็บและอุ้งเท้าจัดการกับงูพิษ จึงทำให้การกระจายของพิษไปยังอวัยวะสำคัญช้ากว่าในสุนัข

 

 

     ความรู้ที่ได้นี้ ช่วยให้สัตวแพทย์สามารถนำไปปรับใช้ในการรักษาเหล่าบรรดาสัตว์เลี้ยงที่ได้รับพิษจากงูต่อไปในอนาคต โดยเฉพาะในเรื่องของระยะเวลา ช่วยลดอัตราการตายของสัตว์เลี้ยงเหล่านี้ได้ อย่างไรก็ดีเจ้าของสามารถทำการปฐมพยาบาลเพื่อช่วยชีวิตสุนัขที่ถูกงูกัดเบื้องต้นได้ดังนี้ ให้ใช้น้ำสะอาดล้างบริเวณแผลที่ถูกงูกัด พยายามจำกัดการเคลื่อนไหวของสุนัข เพื่อลดการแพร่กระจายของพิษ รวมถึงลดความตื่นเต้นด้วย จากนั้นรีบพาสุนัขไปพบสัตวแพทย์เพื่อรับเซรุ่มทันที "ไม่ต้องนำเชือกมารัดเหนือแผล" แต่เจ้าของจะต้องสังเกตชนิดของงู จดจำหรือถ่ายรูปมา เพื่อให้สัตวแพทย์ดู จะได้ทราบว่าเป็นงูชนิดใด เพราะมีผลต่อการเลือกใช้เซรุ่มให้เหมาะสมต่อประเภทพิษของงู หวังเป็นอย่างยิ่งว่า หน้าฝนปีนี้น้องหมาของเพื่อน ๆ จะปลอดภัยจากงูพิษนะครับ

บทความโดย: หมอต้น ด็อกไอไลค์

น.สพ.ธีรภาพ มุสิกานนท์

www.dogilike.com 

http://family.dogilike.com/tonvet/

ข้อมูลบางส่วน :
Christina N. Zdenek, Joshua Llinas, James Dobson, Luke Allen, Nathan Dunstan, Leijiane F. Sousa, Ana M. Moura da Silva, Bryan G. Fry. Pets in peril: The relative susceptibility of cats and dogs to procoagulant snake venoms. Comparative Biochemistry and Physiology Part C: Toxicology & Pharmacology, 2020
https://www.sciencedaily.com/releases/2020/05/200518184916.htm

 

รูปภาพประกอบ :

https://ars.els-cdn.com/content/image/1-s2.0-S1532045620300697-ga1.jpg

https://scitechdaily.com/images/Dog-Fighting-Snake.jpg

https://live.staticflickr.com/4525/38188377214_3da94c5433_b.jpg

https://4.bp.blogspot.com/-gcAeQ8Oicfo/Vo2eptK5emI/AAAAAAAACUE/tjOValbREUY/s1600/Dog-Snake-Bites-Dog-lying-down.jpg

https://lh3.googleusercontent.com/proxy/0FF3HYypCzPDwOudPEHwXd-547sxwMs8fk9aqRJ3Ozrn4pY9IdMf2srmfeG8yhwIeIrLevQExIrPioDahYmFv4kuTAmS