เรื่องขับถ่ายใครว่าไม่สำคัญ โดยเฉพาะกับน้องหมาสูงวัยด้วยแล้ว ยิ่งต้องใส่ใจเป็นพิเศษเลยครับ เริ่มจากสังเกตปัสสาวะก่อนนะครับ สุนัขปกติก็ควรปัสสาวะอย่างน้อยวันละ 1-2 ครั้งใช่ไหมครับ แต่ปัญหาที่มักพบในสุนัขสูงวัยที่มีความผิดปกติบ่อย ๆ เลยก็คือ มีการปัสสาวะมาก วันละหลายรอบ รวม ๆ กันก็มีปริมาณมากกว่าปกติ แบบนี้สงสัยได้หลายโรคเลยครับ เช่น โรคไตวายเรื้อรัง โรคเบาหวาน แล้วก็โรคคุชชิ่ง (Cushing’s syndrome) เป็นต้น สุนัขเหล่านี้เมื่อสูญเสียน้ำออกจากร่างกายไปมาก ๆ ก็จะพบว่า มักชอบกินน้ำมากขึ้นด้วยครับ 

 

 

     ปัญหาต่อมาก็คือ ปัสสาวะเล็ดหรือไม่สามารถควบคุมปัสสาวะได้ พูดง่าย ๆ อยู่ดี ๆ ฉี่ก็ไหลออกเองซะอย่างนั้น ซึ่งเกิดจากปัญหาการหดตัวของกล้ามเนื้อหูรูดของกระเพาะปัสสาวะผิดปกติ มักพบในน้องหมาเพศเมีย น้องหมาที่ทำหมันแล้ว น้องหมาที่มีปัญหาเกี่ยวกับระบบประสาทเป็นอัมพาตช่วงท้ายของลำตัว หรือน้องหมาที่อ้วนมาก ๆ ก็พบได้เช่นกันครับ


     และสุดท้ายที่พบบ่อย ๆ  เลยก็คือ ปัสสาวะไม่ออกและปัสสาวะขัด ซึ่งเราอาจจะเห็นว่า น้องหมาทำท่าจะฉี่แต่ไม่มีปัสสาวะออกมา บางทีก็ออกมาปริมาณน้อย ๆ กระปิดกระปอย ไม่สุดสักที แต่พยายามทำท่าเบ่งอยู่นั่นเอง ปัญหาเหล่านี้มักพบในรายที่เป็น นิ่ว เป็นโรคไต มีเนื้องอกมาเบียดหรือขวางทางเดินปัสสาวะ ซึ่งในสุนัขเพศผู้สูงวัยที่มีปัญหาเกี่ยวกับต่อมลูกหมากก็พบปัญหาเช่นนี้ได้เช่นกันครับ 

 

     นอกจากนี้เราก็ควรดูอย่างอื่น ๆ ของปัสาวะประกอบด้วย ไม่ว่าจะเป็นความขุ่น กลิ่น และสีของน้ำปัสสาวะ โดยสีปัสสาวะที่ปกติก็ควรมีสีเหลืองใสสีฟางข้าว แต่ทั้งนี้ก็ขึ้นอยู่กับความเข้มข้น เพราะสีปัสสาวะอาจเข้มขึ้นได้ เมื่อมีปริมาณปัสสาวะลดลง รวมถึงอาหารหรือยาที่น้องหมากินเข้าไป ก็ส่งผลต่อสีของปัสสาวะด้วยเช่นกันครับ เพื่อน ๆ สามารถอ่านเพิ่มเติมได้ในบทความ สีปัสสาวะน้องหมาบอกโรคได้จริงหรือ ? 

 

 

     ต่อมาก็เป็นเรื่องของการสังเกตอุจจาระ อุจจาระปกติสีจะออกน้ำตาลคล้ายกับผลมะขามสุก ลักษณะเป็นทรงกระบอก ไม่แข็งหรือนิ่มจนเกินไป ซึ่งสีอาจเปลี่ยนไปได้ตามแต่อาหารที่น้องหมากินเข้าไป แต่ถ้ามีสีแดงหรือมีเลือดสดปนมา ก็แสดงว่า อาจมีปัญหาที่บริเวณลำไส้ใกล้รูทวาร  ซึ่งถ้าเป็นสำไส้ใหญ่ก็อาจจะมีมูกวุ้นปนออกมากับอุจจาระด้วย  ถ้าอุจจาระสีดำ ก็แสดงว่า อาจเกิดเลือดไหลที่บริเวณลำไส้ส่วนต้น อุจจาระมักมีกลิ่นคาว แต่ถ้าน้องหมากำลังได้รับยาบำรุงเลือดที่มีธาตุเหล็กอยู่ ก็จะพบอุจจาระที่มีสีดำได้ด้วยเช่นกัน ส่วนน้องหมาที่มีอุจจาระลักษณะมัน ๆ สีขาวซีดหรือสีเทา ก็แสดงว่า อาจเกิดปัญหาที่ท่อน้ำดีอยู่ก็ได้ครับ 


     นอกจากดูสีของอุจจาระแล้ว ก็ควรดูด้วยว่ามีอะไรปนมาด้วยหรือไม่ น้องหมาสูงวัยที่มีปัญหาเกี่ยวกับการย่อย การดูดซึมอาหารก็จะพบเศษอาหารที่กินเข้าไปแต่ยังไม่ย่อยปะปนมากับอุจจาระด้วย บางรายมีหนอนพยาธิในทางเดินอาหารปนออกมากับอุจจาระได้เช่นกัน ส่วนอุจจาระที่มีลักษณะคล้ายกระสุนแข็ง ๆ บ่งบอกว่า น้องหมาอาจกินน้ำไม่เพียงพอ หรือมีปัญหาท้องผูกขับถ่ายลำบาก บางตัวอุจจาระไม่ออกเบ่งถ่ายนาน ๆ ถ้าพบแบบนี้ต่อเนื่องมากกว่า 1-2 วัน ต้องรีบพาไปพบสัตวแพทย์ทันทีเลยครับ  

 

 

 

     คำว่า หูตาฟ่าฟาง เป็นคำที่ใช้นิยามคำถามข้อนี้ได้ดีเลยครับ น้องหมาสูงวัยก็มักจะมีปัญหาการมองเห็นเช่นกัน บางตัวอาจจะมองเห็นลาง ๆ หรือถึงขั้นมองไม่เห็นเลยก็มี ซึ่งในรายที่สูญเสียการมองเห็นนั้น อาจมีพฤติกรรมเปลี่ยนไป เช่น เดินชนสิ่งของที่ตั้งไว้ เวลาเอาขนมให้จะใช้เวลาหาเป็นเวลานาน ไม่วิ่งไปคาบขนมอย่างที่เคยทำบางตัวมีพฤติกรรมหวาดกลัว ไม่ค่อยกล้าออกไปไหน หวาดระแวงต่อเสียงหรือกลิ่นแปลก ๆ ที่ไม่คุ้น หรือมีพฤติกรรมก้าวร้าวขึ้นเนื่องจากต้องระมัดระวังตัว แต่น้องหมาที่อยู่ในสิ่งแวดล้อมเดิม ๆ ก็สามารถที่จะปรับตัวได้ เนื่องจากความคุ้นเคย


    สำหรับโรคตาที่พบได้บ่อยในสุนัขสูงวัยก็ได้แก่ โรคต้อกระจก ซึ่งเราจะสังเกตเห็นเลนส์ตาของน้องหมาขุ่นขางขึ้น โรคต้อหิน ซึ่งเกิดจากความดันภายในลูกตาสูงกว่าปกติ เกิดได้จากการที่สุนัขมีเนื้องอกในตาหรือมีความดันโลหิตสูงมาก่อนก็ได้ และโรคจอประสาทตาเสื่อม ซึ่งทำให้น้องหมาสูญเสียการมองเห็นแต่เราไม่พบการเปลี่ยนแปลงใด ๆ ที่ดวงตาภายนอก เรียกว่า บอดตาใส เจ้าของควรใส่ใจสังเกตความผิดปกติที่ตา รวมถึงพฤติกรรมการใช้ชีวิตที่เปลี่ยนไปอย่างใกล้ชิด และแนะนำให้พาน้องหมาสูงวัยไปตรวจสุขภาพดวงตาเป็นประจำทุก 6 เดือนด้วยนะครับ

 

3. สุนัขสูงวัยของเรามีตุ่มก้อนบวมนูนขึ้นตามผิวร่างกายหรือไม่ ?

4. สุนัขสูงวัยของเรามีอาการหอบ เหนื่อยง่าย และไอเรื้อรังบ้างหรือไม่ ?